سرویس ایران‌شهر جوان آنلاین: میدان‌های شهری در پایتخت از آشفتگی کالبدی و منظر شهری در همه بخش‌ها رنج می‌برند. با گسترش شهر‌ها و افزایش جمعیت میدان‌های شهری نیز بیشترین نقش را در فعالیت‌های شهری اعم از تلاقی مسیر‌های دسترسی و حضور شهروندان و ارائه خدمات بر عهده دارند. میدان‌های شهری برای شهروندان تبلور زندگی جمعی آنهاست، میدان‌های شهری باید پاسخگوی نیاز زندگی اجتماعی و جمعی آن‌ها در مقیاسی بالاتر از حد محلات باشند. میدان شهری باید بتواند تجمع و کنش بین شهروندان را بارور سازد. در این زمینه چند سالی است که شهرداری اهتمام به ساماندهی میادین شهری کرده است. تجربه ساماندهی این فضاهای باز و پر کاربرد با ساخت پلازای میدان ولیعصر در پایتخت شکل جدید به خود گرفته است. هر چند ساخت این پلازا با واکنش‌های متفاوتی همراه بود ولی سبب شد تا مدیریت شهری با استفاده از تجربیات آن با کاستن از نقاط ضعف و تقویت نقاط به سمت ساماندهی میدان هفت‌تیر برود. در این زمینه معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، سیاست شهرداری تهران در ساماندهی میدان هفت تیر را ارتقای فضای شهری این میدان به عنوان یک فضای سرزنده و پویا برای مراجعین پیاده و تسهیل دسترسی سواره عنوان کرد و گفت که فعالیت‌های عمرانی و ترافیکی و زیباسازی منظر شهری در آن آغاز شده است.
میدان‌های شهر نماد فعالیت و تکاپوی شهری هستند
میدان به محدوده‌ای ساکن، جمع‌پذیر، یکپارچه و دارای زندگی جمعی برای شهروندان گفته می‌شود. یکی از عناصر اصلی شالوده شهر، به ویژه در شهر‌های کهن، میدان‌های شهری هستند. بسیاری از میدان‌ها به عنوان سازمان دهنده کالبدی و فضایی عناصر پیرامون خود عمل می‌کنند ولی بسیاری دیگر از میدان‌ها در شهر‌های امروزی تنها نقش ترافیکی دارند و در شبکه حمل و نقل شهری مورد مطالعه قرار می‌گیرند. این میدان‌ها که به طور عموم در محل تقاطع شبکه راه‌ها پدید می‌آید، در ابتدا جنبه ارتباط‌دهنده ترافیکی داشته و در صورت سازماندهی با شکل هندسی و کالبدی منظم، می‌تواند به عنوان مفصل سازمان‌دهنده عناصر کالبدی و فضایی پیرامون خود نیز عمل کنند. بسیاری از میدان‌های شهری، امروزه به عنوان فضای باز عمومی در شهر مورد استفاده قرار می‌گیرند (اهمیت نقش پیاده) در چنین حالتی لازم است تدابیر و امکانات لازم مانند فضای سبز، فضای نشیمن، فضای برگزاری مراسم، سرویس عمومی و... در آن پیش‌بینی شود. مهندس عبدالرضا گلپایگانی معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در جلسه میدان هفت تیر با اشاره به اهمیت ساماندهی میدان هفت تیر و تأکید شهردار تهران بر این موضوع گفت: میدان هفت تیر یکی از کانون‌های مهم شهری تهران در محدوده مرکزی شهر است. این میدان به لحاظ ترافیکی در برقراری ارتباط و امکان دسترسی حوزه‌های شمالی به نقاط مرکزی و جنوبی شهر از طریق اتصال به بزرگراه مدرس و توزیع حجم ترافیک وارده به شریان‌های شهری حوزه مرکز و جنوبی نیز نقش پررنگی دارد.
حرکت به سمت فعالیت‌های انسان‌محور
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با اشاره به جایگاه شهری این میدان در ساختار کالبدی شهر و نقش‌های متنوع و مؤثر آن یادآور شد که در فضای میدان هفت تیر، مشکلات فضایی و ترافیکی بسیاری وجود دارد، از این رو شهرداری با توجه به دستور و تأکید شهردار تهران مبنی بر اهتمام فعالیت‌ها به سمت فعالیت‌های انسان‌محور، در ساماندهی این میدان به عنوان یک فضای عمومی برای استفاده بهینه شهروندان گام برداشته است. وی افزود: بررسی دقیق و تحلیل وضعیت میدان در ابعاد مختلف از جمله مسائل شهری، ترافیکی، فعالیت‌ها و دسترسی‌ها در این ساماندهی مدنظر قرار گرفته است تا فضاهای شهری با کیفیتی، با توجه به ویژگی‌های فضایی میدان شکل گیرد و در کنار آن شاهد کاهش مشکلات شهری و دسترسی‌ها با تغییر رویکرد بهره‌برداری میدان از خودرومحوری به پیاده‌محوری باشیم.
گام اول جمع‌آوری کارگاه‌های عمرانی
مهندس گلپایگانی افزود: بخشی از فضای میدان هفت‌تیر نزدیک به دو دهه به صورت کارگاه مترو مورد استفاده بوده است که از کارکرد بهینه و سیمای شهری مناسبی برخوردار نبوده و فشار زیادی در ایفای نقش این میدان را به عنوان یک فضای شهری در پی داشته است. از این رو پس از دستور شهردار تهران مبنی بر جمع‌آوری کارگاه و برنامه‌ریزی و اجرای یک فضای شهری پویا و سرزنده که از مطالبات اصلی شهروندان است، طرح ساماندهی میدان هفت‌تیر با توجه به اولویت تهیه شد.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران تأکید کرد: در این راستا ساماندهی دسترسی‌های ترافیکی و اصلاح امتداد مسیر‌های دسترسی اصلی به گونه‌ای مد نظر قرار گرفته است تا میدان از شکل یک گره ترافیکی به یک پتانسیل روان‌ساز ترافیک در این محدوده شهری تبدیل شود.
وی بیان کرد: درصدد هستیم با ساماندهی و بازآفرینی فضای شهری این میدان، محیطی امن و سرزنده همراه با کیفیت و قابل استفاده برای همه شهروندان ایجاد شود بدین جهت با توجه به پتانسیل و حجم مراجعین پیاده و تنوع چرخش‌های حرکتی برآنیم تا امکان شکل‌گیری بستر رویداد‌های اجتماعی و فرهنگی و استفاده از خدمات شهری میسر شود. وی افزود: در طرح ساماندهی میدان هفت‌تیر، مطالعه و سیاستگذاری اصلاحی حرکات ترافیکی و بازخوانی قابلیت‌های کالبدی فضایی میدان انجام گرفته است که در آن طراحی یک پلازای شهری در مجاورت پارک پرواز (ابتدای تقاطع خیابان قائم مقام فراهانی) صورت گرفته است. مهندس گلپایگانی یکی از مزایای این پلازای شهری را فرصتی برای مکث و استفاده از این فضا برای شهروندان عنوان کرد و افزود: دراین فضا ایستگاه مترو و دسترسی به آن با هویت و شخصیت ویژه‌ای در ارتباط با میدانگاه شکل گرفته است و فضای باکیفیت و امنی ایجاد خواهد کرد.
جانمایی خط یک و ۶ مترو در پلازای شهری هفت‌تیر
همچنین مهندس یاسر جعفری، معاون فنی و طراحی شهری سازمان زیباسازی با اشاره به اقدامات در حال انجام عمرانی و احداث تقاطع خط ۶ مترو و ایستگاه متروی موجود گفت: سعی شده است فعالیت‌های عمرانی و ساماندهی در کمترین بازه زمانی انجام شود تا خللی در عبور و مرور وسایل نقلیه و آمد و شد شهروندان ایجاد نکند. وی با اشاره بر عبور خط یک و ایستگاه آن و همچنین احداث خط ۶ مترو و ایستگاه مربوط به آن گفت: با تشکیل این جلسه، هماهنگی‌های لازم برای رفع مسائل و مشکلات موجود و تسریع در عملیات صورت پذیرفت و نقطه نظرات موجود مورد بحث و تبادل‌نظر کارشناسی قرار گرفت. وی در خصوص فضاهای پلازای شهری موجود در این طرح گفت: فضایی برای خدمات‌رسانی فرهنگی به شهروندان و یک کافه کتاب کوچک ایجاد خواهد شد همچنین در آینده فضای موجود، به فضای مجتمع ایستگاهی خط ۶ مترو تبدیل خواهد شد تا مسافران خط ۶ و یک مترو بتوانند از آن استفاده کنند.
