
احمد کاظمزاده
با وجود مخالفتهاي گسترده با درخواست مسعود بارزاني، رئيس اقليم کردستان عراق براي برگزاري همهپرسي استقلال در اين منطقه، بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم صهيونيستي در جمع تعدادي از جمهوريخواهان امريکا بار ديگر از اين درخواست حمايت کرد. وي در سال 2014 نيز به صراحت از اين درخواست حمايت کرده بود، اما بنا به درخواست رياست اقليم از حمايت علني خودداري ميکرد، اما اکنون بار ديگر حمايت خود را علني کرده است. در آخرين نشست سالانه هرتزليا که با حضور صهيونيستهاي داخل و خارج برگزار شد، بر حمايت از درخواست همهپرسي استقلال در اقليم کردستان عراق تأکيد شد. درباره اينکه چرا رژيم صهيونيستي اين همه بر برگزاري چنين همهپرسي تأکيد دارد، ميتوان به اختصار به اين موضوع بسنده کرد که اين مسئله جدا از اينکه در راستاي استراتژي کلان رژيم صهيونيستي براي تجزيه امت مسلمان و کشورهاي اسلامي و عربي منطقه يا همپيماني با غيراعراب عليه اعراب قرار دارد بلکه اين رژيم به شدت از شکست پروژه براندازي در سوريه و شکست پيدرپي گروههاي تکفيري در سوريه، عراق و در رأس آن داعش احساس خلأ و نگراني و تصور ميکند اگر همهپرسي استقلال کردستان در وضعيت کنوني برگزار شود با توجه به عواقبي که به همراه خواهد داشت، ميتواند به دغدغههاي اين رژيم پاسخ دهد و از اين ديد به نظر ميرسد يکي از عوامل اصرار و پافشاري رياست اقليم بر برگزاري اين همهپرسي فشارهاي وارده از سوي محافل صهيونيستي است. برگزاري اين همهپرسي با مفاد قانون اساسي جديد عراق و به خصوص ماده 140 آن مغايرت دارد، لذا برگزاري اين همهپرسي ميتواند شيرازه اين قانون را از هم بگسلد. همچنين برگزاري آن در صورتي که هنوز تکليف نهايي مناطق مورد منازعه که 30 درصد ساکنان اعراب سني عراق را تشکيل ميدهد، ميتواند به تنشهاي حکومت اقليم و دولت مرکزي دامن بزند. از طرف ديگر هرچند داعش در ماههاي اخير ضربات کاري سنگيني را متحمل شده، اما هنوز جنگ با داعش به پايان نرسيده است و داعشيهاي زخمخورده در پي انتقام و تلافي هستند. در چنين شرايطي طرح همهپرسي و اختلافات ناشي از آن ميتواند فرصت مناسبي در اختيار زخمخوردگان داعشي قرار دهند. گذشته از اينها شاخصهاي موجود نشان ميدهد راهبرد واگرايانه رياست حکومت اقليم دستاورد مطلوبي براي مردم اين منطقه نداشته و حکومت اقليم با 26 ميليارد بدهي دست به گريبان است و با پيشفروش نفت سال آينده اقليم تنها قادر به پرداخت نيمي از حقوق کارکنان است.
شايد بتوان از عربستان به عنوان دومين بازيگري ياد کرد که همانند رژيم صهيونيستي از درخواست همهپرسي استقلال در کردستان عراق حمايت ميکند و از اين طريق ميخواهد فرصتي براي جبران شکستهاي خود در منطقه به خصوص در عراق و سوريه به دست آورد و دوم اينکه براي برخي رقباي منطقهاي خود از جمله ترکيه و ايران چالش ايجاد کند و به نوعي انتقام حمايت ترکيه از قطر را در منازعه اخير اين کشور با عربستان بگيرد، بنابراين در مجموع از هر منظر که به موضوع نگاه شود، مشخص ميشود دستکم در وضعيت کنوني رژيم صهيونيستي، عربستان و داعش از منتفعان اصلي طرح همهپرسي استقلال کردستان عراق هستند و از اين ديد ميتوان دليل نگراني خيلي ديگر از بازيگران منطقهاي و بينالمللي و حتي برخي جناحهاي کرد عراقي را نيز درک کرد.