بعد از يك دوره خلأ شش ماهه، جايگاه ايران در سياست خارجي دولت جديد امريكا در حال نمايان شدن است. بعد از موضع‌گيري روز دوشنبه جيمز ماتيس وزير دفاع امريكا كه از سياست «تغيير رژيم» در ايران حمايت كرد، حالا رئيس سيا هم در يك سخنراني، ايران را بزرگ‌ترين چالش بلندمدت امريكا در خاورميانه خوانده است؛ اظهارنظري كه نشان مي‌دهد رويارويي با ايران در حال تبديل شدن به يك اولويت در سياست خارجي دولت ترامپ است.
همين چند هفته قبل بود كه روزنامه امريكايي نيويورك تايمز در گزارشي از چهره مايكل دي اندرئا، مسئول جديد بخش عمليات‌هاي سيا در حوزه ايران رونمايي كرد؛ كسي كه وظيفه پياده‌سازي ديدگاه‌هاي ترامپ در مورد ايران بر عهده او قرار گرفته و گفته مي‌شود انتصاب او به اين پست كم‌سابقه، نشانه‌اي مبني بر اين است كه سيا مي‌خواهد رويكرد تندتري در قبال ايران اتخاذ كند. از اواخر ارديبهشت ماه كه ركس تيلرسون، وزير امور خارجه امريكا گفته بود واشنگتن درحال بازنگري جامع سياست‌هاي خود در قبال ايران است، مقام‌هاي امريكايي كمتر در مورد ايران لفاظي مي‌كردند، ولي موضع‌گيري‌هاي روزهاي اخير آنها نشان مي‌دهد دولت ترامپ اگر نه به سياست جديد خود در قبال ايران رسيده، دست‌كم به آن بسيار نزديك شده است.
جيمز ماتيس، وزير دفاع امريكا روز دوشنبه در مصاحبه‌اي با «ايلندر»، روزنامه دانش‌آموزان يك دبيرستان ايالت واشنگتن، در يكي از صريح‌ترين موضع‌گيري‌هاي مقام‌هاي دولت ترامپ عليه ايران، جمهوري اسلامي را يك حكومت شنيع خواند كه به گفته او مردم ايران بايد از دست آن خلاص شوند. او در عين حال گفته نبايد كاري كرد كه مردم ايران با اين حكومت نامحبوب متحد شوند.« اگر شما هر دو آنها را تحت فشار قرار بدهيد، نتيجه اين است كه آنها به هم نزديك خواهند شد.» ماتيس جمهوري اسلامي را بزرگ‌ترين عامل بي‌ثباتي در منطقه خاورميانه خواند؛ موضوعي كه در موضع‌گيري ديروز «مايك پامپئو» رئيس سازمان اطلاعات مركزي امريكا(سيا) نيز با جملاتي متفاوت تكرار شده است: «تهران مشخصاً آرزوي تبديل شدن به قدرت هژمونيك منطقه را دارد، اگرچه ما هم‌اكنون روي نابودي داعش تمركز كرده‌ايم (اما) ايران، بزرگ‌ترين چالش بلندمدت ما در خاورميانه است.» از جملات پامپئو اين طور به نظر مي‌رسد كه دولت ترامپ بعد از چند ماه خلأ در سياستگذاري، در حال حركت به سمت سياست اعلاني رويارويي با ايران به عنوان يك اولويت است.
رئيس سيا مي‌گويد: «در ايران، ما با يك دشمني مواجه هستيم كه در حال جولان دادن است. برخلاف داعش، جمهوري اسلامي ايران يك دولت ملت قدرتمند است كه بزرگ‌ترين حامي دولتي - تروريسم در جهان است.» پامپئو گفته است: «وقتي شما به آنچه در سوريه، يمن و عراق مي‌گذرد نگاه مي‌كنيد، مي‌بينيد كه توان و تأثير و نفوذ ايران به طرز قابل ملاحظه‌اي طي سال‌هاي اخير گسترش يافته است.» وي مدعي شد «تهران مشخصاً آرزوي تبديل شدن به قدرت هژمونيك منطقه را دارد، اگرچه ما هم اكنون روي نابودي داعش تمركز كرده‌ايم. ايران، بزرگ‌ترين چالش بلندمدت ما در خاورميانه است.» يو‌اس‌نيوز ديروز در گزارشي توصيه‌اي براي سياست خارجي امريكا نوشت كه راهبرد امريكا درباره ايران بايد شامل تحريم‌هاي شديدتر و همكاري با مخالفان داخلي باشد.
همزمان آدام شيف نماينده ارشد كميته اطلاعات مجلس نمايندگان امريكا روز سه‌شنبه در سخناني تأكيد كرد: مجلس نمايندگان امريكا با اكثريت آرا طرح جديد سنا براي اعمال تحريم‌هاي تازه عليه روسيه و ايران را تصويب خواهد كرد. همچنين چهار نماينده جمهوريخواه در مجلس سناي امريكا در نامه‌اي روز سه‌شنبه به «ركس تيلرسون»، وزير خارجه اين كشور از وي خواسته‌اند لحنش را درباره توافق هسته‌اي ايران و گروه 1+5 تغيير دهد. «تام كاتن»، «تد كروز»، «ديويد پرود» و «ماركو روبيو» در اين نامه نوشته‌اند: «ما معتقديم وقت براي ايجاد تغيير در سياست‌ها مدت‌ها سرآمده است. سناتورهاي امريكايي در بخش ديگري از اين نامه گفته‌اند كه در حال حاضر اعمال فشار بر ايران در راستاي منافع امريكا است.»
برجام به يك كشور خاص تعلق ندارد
ظاهراً مقام‌هاي اروپايي و روس، عزيمت سياست خارجي دولت جديد امريكا از سرگرداني اوليه را درك كرده‌اند؛ موضوعي كه قبل از همه چيز باعث نگراني آنها در مورد سرنوشت توافق هسته‌اي شده است. پس از سفر سرگئي ريابكوف نماينده روسيه در مذاكرات هسته‌اي كه روز سه‌شنبه در تهران با مقام‌هاي ايران مذاكره كرده بود، ديروز نيز سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه در يك كنفرانس مطبوعاتي با مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا شركت كرد. فدريكا موگريني در اين كنفرانس مطبوعاتي تأكيد كرد كه اين اتحاديه اطمينان مي‌يابد همه طرف‌هاي توافق هسته‌اي با ايران، آن را به‌طور كامل اجرا خواهند كرد. به گزارش اسپوتنيك، خانم موگريني گفت: «ما تعهد مشترك خود را براي اجراي كامل توافق هسته‌اي ايران تكرار كرديم.» موگريني ادامه داد: «در امريكا يك بررسي مجدد درباره برجام در جريان است. ما به اين امر (بازنگري برجام) احترام مي‌گذاريم ولي بايد به صراحت اعلام كنم توافق هسته‌اي ايران به يك كشور خاص تعلق ندارد و متعلق به جامعه جهاني است.» وي تصريح كرد: شوراي امنيت سازمان ملل با صدور يك قطعنامه، توافق هسته‌اي ايران را تأييد كرده و اين يعني ادامه اجراي بخش هسته‌اي توافق و همچنين ادامه برداشته شدن تحريم‌ها و ادامه افزايش تعامل همه‌‌جانبه ايران با جهان. موگريني خاطر نشان كرد: ما در ادامه تعامل با ايران و اجراي برجام، منافع امنيتي و اقتصادي داريم و از اجراي تمام جوانب توافق هسته‌اي ايران اطمينان حاصل خواهيم كرد. مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا افزود: سرمايه‌گذاري و تجارت با ايران، افزايشي دو رقمي داشته و اين امر ادامه خواهد داشت.
جیمز ماتیس "رئیس سیا" گذشت ان زمان که در ایران توان کودتا 
