
احمد کاظمزاده
هرچند هنوز پاسخ رسمي قطر به شروط سيزدهگانه ائتلاف مهاجم شامل عربستان، امارات، بحرين و مصر منتشر نشده، اما نشانههاي اوليه حاکي از اين است که قطر شرط را با شرط پاسخ داده است.
قطر بستن الجزيره را به بستن شبکههاي اماراتي و سعودي و مصري شامل العربيه، اسکاي نيوز عربي، الحدث، امبيسي و شبکههاي مصري، تعليق پايگاه نظامي ترکيه را به تعليق متقابل پايگاههاي نظامي خارجي در کشورهاي عضو ائتلاف مهاجم و تعليق روابط تجاري و اقتصادي با ايران را نيز به تعليق همزمان روابط تجاري و اقتصادي اين کشورها بهخصوص امارات با ايران مشروط کرده است، بدين ترتيب با انداختن توپ بازي به زمين ائتلاف مهاجم و در رأس آن امارات و عربستان از پذيرش اين شروط در رفته است. به همين ترتيب قطر در برابر درخواست غرامت ائتلاف مهاجم خواستارغرامت از آنها بابت اعمال تحريم عليه اين کشور شده است. در مورد برخي شروط ديگر از جمله کمک مالي به تروريسم و پناه دادن به آنها اساساً يک چنين اتهاماتي را رد کرده است.
قطر پاسخهاي خود را در همان دقايق نخست تمديد دو روزه ضربالاجل 10 روزه ائتلاف مهاجم و از طريق وزير امور خارجه خود در اختيار کويت قرار داد و با اين کار خواست نشان دهد نيازي به اين تمديد مهلت نداشته و از ابتدا پاسخش روشن بوده است. به نظر ميرسد کويت به درخواست عربستان خواستار تمديد ضربالاجل شده است تا از اين طريق فرصت لازم را براي رد شروط سيزدهگانه پيدا کنند. اين بدين مفهوم است که ائتلاف مهاجم و در رأس آن عربستان در تنگناي شديدي قرار گرفتهاند، به گونهاي که نه راه پيش دارند و نه راه پس؛ به اين دليل راه پيش ندارند که نميتوانند تهديد نظامي خود را براي اجراي کودتاي مورد نظر در قطر عملي کنند، چراکه قطر اکنون آمادگي لازم را براي مقابله با اين تهديد پيداکرده است و حتي نميتوانند به جنگ تجاري متوسل شوند و شرکاي تجاري و اقتصادي را در برابر انتخاب بين خود و قطر قرار دهند و نه درهمتنيدگيهاي اقتصادي و تجاري در دنيا و نه قواعد حقوقي حاکم بر تجارت جهاني چنين اجازهاي را نميدهد.
به همين ترتيب ائتلاف مهاجم راه پس نيز براي خود متصور نيست و از اين ميترسد که اعتبار و وجههاش بيش از پيش آسيب ببيند و ضمن اينکه يکهتازيهاي قطر تشديد شود بلکه ديگر اعضاي شوراي همکاري خليج فارس نيز به جمع قطر بپيوندند و عربستان و امارات را بيش از پيش در اين شورا و منطقه منزوي کنند. بر اين اساس ميتوان گفت محمد بن سلمان و محمد بن زايد با اقدام نسنجيده خود در برابر قطر نه تنها خود بلکه ديگر اعضاي ائتلاف مهاجم بهخصوص مصر را نيز به دردسر انداختهاند و از اين ديد احتمال دارد مخالفتهاي داخلي در مصر نيز نسبت به قرار گرفتن اين کشور در کنار افراد ناپخته افزايش يابد.