
نویسنده: هادی غلامحسینی
مديريت ضعيف بانك مركزي و تيم اقتصادي حسن روحاني التهاب قابل ملاحظهاي را اين روزها در بين مشتريان بانكها به راه انداخته است، بهطوري كه مردم پيوسته از اوضاع و احوال بانكها خبر ميگيرند و ميگويند فلان بانك مطمئن است يا به دليل ريسك پولم را خارج كنم، دامنه اين نابساماني در شرايطي در حال گسترش است كه هم اكنون حدود 1000هزار ميليارد تومان منابع متعلق به مردم جامعه در شبكه بانكي وجود دارد و اظهارنظر سيف مبني براينكه مجوزهاي صادره بانك مركزي دائمي نيست، التهاب عجيبي بين مردم جامعه ايجاد كرده است.
به گزارش «جوان»، ضعف مديريت بانك مركزي در سياستگذاري و نظارت صحيح بر شبكه بانكي در چهار سال گذشته خسارات زيادي را به همراه داشته است و مديريت سيف بر بالاترين نهاد پولي ايران آنقدر هزينه داشت كه سپردهگذاران بانكها و سهامداران بانكي هر دو از خسارات در امان نبودند بهطوري كه در عمل به دليل بيتدبيري بانك مركزي در صدور مجوز قبل از بررسي تمامي سپردهگذاران مؤسسه كاسپين را ماههاست كه از هستي ساقط كرده است و در طرف ديگر موضوع بسياري از بانكهاي بورسي در سال گذشته با زيانهاي قابل ملاحظهاي پذيرايي شدند و هنوز هم نماد معاملاتي برخي بانكهاي بورسي بسته است و دولت يازدهم از ترس سقوط آزاد شاخص بورس جرئت بازگشايي اين نمادها را ندارد.
بله بسته نگه داشتن نماد بانكهاي بورسي و قفل شدن سرمايه ميليونها سهامدار كه با اعتماد به دولت يازدهم و بانك مركزي و بورس اوراق بهادار سرمايه خود را وارد اين بازار كردند و از ميان سهام موجود سهام بانكي را برگزيدند، يك سياست است تا در انتخابات پيش رو آراي دولت ريزش نكند اما بايد عنوان داشت كه زخمخوردگان سياستهاي پولي و مالي كشور آنقدر زيادند كه بسته نگهداشتن نماد بانكها در بازار سرمايه كمكي به دولت نميكند. در اين ميان بعد از آنكه طي سال گذشته هزاران ميليارد تومان زيان به سهامداران بانكي وارد شد، هم اكنون در جامعه شاهد نگراني مشتريان و سپردهگذاران بانكي هستيم، بهطوري كه مردم پيوسته از وضعيت بانكها پرس و جو ميكنند و ميخواهند بدانند پساندازي كه در بانكها سپردهگذاري كردند از امنيت برخوردار است يا خير؟ در واقع اين وضعيت محصول بيتدبيريهاي مقامات بانك مركزي طي چهار سال گذشته است. سيف وقتي در كمال بيتدبيري عنوان داشت كه مجوز بانكها دائمي نيست و به شكل مستقيم به سپردهگذاران اعلام كرد كه سپردههايتان در معرض ريسك است، بايد ميدانست كه اين اظهارات التهاب زيادي را در جامعه ايجاد ميكند و بازنده اين التهابات بيشك شبكه بانكي خواهد بود زيرا مردم دائماً نگرانند كه نكند به سرنوشت سپردهگذاران مؤسسه كاسپين دچار شوند و داراييهاي خود را بر باد رفته ببينند.
كارشناسان اقتصادي به شدت منتقد ضعف سياستها و اقدامات بانك مركزي طي چهار سال گذشته بودهاند و ركوردزنيهاي پي در پي حجم نقدينگي، نرخ سود، بدهيهاي معوق، داراييهاي منجمد بانكي، شركتداري بانكها، ورود منابع بانكي به بورس بازي و بخشهاي غيرمولد و... را بخشي از نابسامانيهاي بخش پولي ايران معرفي ميكنند.
در اين ميان اما بياعتبار شدن مجوزهاي صادره بانك مركزي براي بانكها و مؤسسات اعتباري غيربانكي يكي از مواردي است كه در چهار سال گذشته خبرساز شد و متأسفانه اقدام بانك مركزي در مواردي چون مؤسسه مالي و اعتباري ثامنالحجج و كاسپين زمينهساز شكلگيري التهاب و نارضايتي در جامعه شد و دست آخر برخورد دوگانه بانك مركزي با مؤسسه صادره كاسپين تير خلاص نااطميناني را به مجوزهاي بانك مركزي زد و همين امر بسياري از سپردهگذاران بانكي را امروز نگران و ناراحت كرده است. در حالي كه نقدينگي مردم عموماً در قالب حساب جاري يا مدتدار نزد شبكه بانكي كشور است، رئيس كل بانك مركزي در دولت يازدهم مدعي شده است جواز هيچ يك از بانكهاي كشور را تا هميشه تضمين نميكنيم، همين امر موجب التهاب در جامعه شده است.
رئيس كل بانك مركزي رشته تخصصياش حسابداري است و به اعتبارِ رفاقت و دوستي ساليان دراز با توصيه محمد نهاونديان به ساختمان ميرداماد راه پيدا كرده است. حالا سيف بايد پاسخ دهد چرا اين نهاد مهم تصميمگير را به يك مركز بياعتبارِ وابسته به دولت تبديل كرده است، بدون شك اگر شاخصي با عنوان «شاخص وابستگي بانك مركزي به دولت» داشته باشيم، بانك مركزي در دوران وليالله سيف به نمره منفي در اين شاخص رسيده و وابستهترين رئيس كل بانك مركزي در تاريخ ايران شناخته خواهد شد.
گفتني است حجم نقدينگي از حدود 500 هزار ميليارد تومان در اواخر دولت دهم، به 1300 هزارميلياردتومان در پايان دوره زمامداري سيف بر بانك مركزي رسيد و مشخص نيست انتفاع اين رشد حجم نقدينگي را در دولت يازدهم كدام بخشها برند زيرا عموم مردم بهرهاي از 800هزار ميليارد نقدينگي خلق شده ندارند.
حجم پايه پولي در پايان شهريور 92 به ميزان 96 هزار ميليارد تومان بوده كه اين رقم تا پايان سال 95 به بيش از 180 هزار ميليارد تومان رسيده است. همچنين معوقات بانكي بر اساس آمارهاي رسمي از حدود 60 هزار ميليارد تومان در سال 92 به 100 هزار ميلياردتومان در پايان سال 95 رسيده است، البته وزير اقتصاد يكبارعدد 150 هزار ميليارد تومان را براي معوقات بيان كردند. وظيفه رئيس كل بانك مركزي وقتي معوقات نظام بانكي افزايش مييابد، چيست؟
در اين بين سيف از همان روز نخستي كه وارد ساختمان ميرداماد شد وعده داد ارز را تكنرخي ميكند، حالا هزار و 450 روز از وعدهاش گذشته و اين وعده عملياتي نشده است.
مطالب فوق به همراه خسارات وارده به سهامداران بانكها طي سال گذشته و ايجاد التهاب بين سپردهگذاران بانكي بخشي از سوء مديريتهاي بانك مركزي است كه بيشك تداوم وضعيت موجود امكانپذير نيست.