وزارت نفت سازندگان داخلي را به حاشيه كشانده است و صداي ورشكستگي آنها بيشتر از هر زمان ديگري شنيده مي‌شود. يكي از مسئولان انجمن سازندگان تجهيزات نفت هم برجام را نجات‌دهنده فعالان خصوصي حوزه نفت ندانسته است.
به گزارش «جوان»، رئيس‌جمهور معتقد است بايد چشم‌ها را باز كرد و آفتاب زرد برجام را ديد ولي رئيس انجمن سازندگان تجهيزات نفت مي‌گويد همه چيز بين زمين و آسمان معلق است. رضا خياميان روز گذشته در نشستي خبري پر بود از گلايه‌هايي كه نشان مي‌داد وضعيت آنها نه تنها خوب‌تر نشده است بلكه رو به افول جريان دارد.
اين در حالي است كه مقام معظم رهبري بارها از اهميت حمايت از توان داخل گفته‌اند و خواستار توجه بيشتر دولت به سازندگان داخلي شده‌اند ولي گويا هيچ برنامه‌اي براي حمايت از آنها وجود ندارد و واردات در چشم وزارت نفت از محبوبيت بيشتري برخوردار است.
خياميان با اشاره به برگزاري نمايشگاه صنعت نفت كه از هفته آينده آغاز به كار مي‌كند، گفت: وقتي شركت‌كنندگان خارجي را در اين نمايشگاه مي‌بينيم، متوجه مي‌شويم اين افراد كه پرتعداد نيز ظاهر شده‌اند، تنها به منظور فروش كالا به اين نمايشگاه آمده‌اند.
وي با اشاره به اينكه تمام سختي‌هاي صنعت نفت در دوران تحريم روي دوش ما بود، تصريح كرد: با امضاي برجام شاهد هستيم كه شركت‌هاي خارجي به ايران مي‌آيند تا بتوانند كالاي خود را بفروشند و از آن سود به دست آورند. وقتي تحريم بود، مي‌گفتند پول نداريم الان نيز كه تحريم‌ها برداشته شده است، باز مي‌گويند پول نيست و بايد فاينانس كنيم.
اين مقام مسئول با اشاره به اينكه ما با فاينانس مشكلي نداريم، گفت: شرط ورود خارجي‌ها اين است كه قانون حداكثري از خريد داخلي رعايت شود، ولي مشاهده مي‌كنيم كه اين قانون رعايت نمي‌شود. خارجي‌ها به راحتي كالاهاي خود را مي‌فروشند و ما با مشكلات عديده‌اي روبه‌رو هستيم.
خياميان ادامه داد:دولت به جاي اينكه براي جوانان ايراني اشتغال‌زايي كند، در طول اين سا‌ل‌ها به فكر اشتغال جوانان چيني بود، در صورتي كه ما هيچ وظيفه‌اي نداريم براي اشتغال جوانان چيني و جوانان ما به دنبال كار باشند. يكي از اشتغال‌زاترين صنايع در كشور صنعت نفت است كه اگر دولت به اين صنعت توجه كند، بخش اعظمي از مشكل اشتغال برطرف خواهد شد.
به گفته خياميان، صندوق توسعه ملي به منظور توانمندسازي بخش خصوصي تشكيل شده است، اما متأسفانه بايد اعلام كنم كه اين صندوق به كساني وام مي‌دهد كه كالاي خود را از خارج خريداري كنند و اين موضوع برخلاف معيارهاي موجود است.
او ادامه داد:توانمندي‌هاي خوبي در داخل كشور داريم، اما نكته مهم اين است كه نبايد از دولت توقع ايجاد كار داشت بلكه دولت بايد زمينه‌سازي لازم را براي ايجاد اشتغال توسط بخش خصوصي فراهم كند و ما از صندوق توسعه ملي درخواست داريم كه به سازندگان توجه ويژه كنند و ما مي‌توانيم قطعات و تجهيزات مورد نياز خود را وارد كرده و ضمن اشتغال‌زايي جوانان ايراني تجهيزات مورد نياز صنعت نفت را توليد كنيم.
اين مقام مسئول تصريح كرد:وام رونق توليد، وام خوبي بود اما هرگز واحدهايي كه مشكل‌دار بودند، به اين وام نرسيدند و اين وام تنها به يك واحدهاي خاص تعلق گرفت، بنابر اين اگر دولت مي‌خواهد مشكل اشتغال را حل كند، بايد منابع مورد نياز واحدهايي را كه هم اكنون با مشكل روبه‌رو هستند، فراهم كند.
فقط خارجي‌ها را دوست دارند
نايب رئيس هيئت مديره انجمن سازندگان تجهيزات صنعت نفت هم در اين باره گفت: بنابه اعتراف صريح يكي از مديران مياني دولتي «مديران ارشد از خارجي‌ها بيشتر خوششان مي‌آيد» اين را در پاسخ به سؤال ما كه چرا فلان كالايي كه ما مي‌سازيم را داريد از خارج وارد مي‌كنيد به ما دادند.
«همايون مددي» افزود: در تأمين نقدينگي و منابع مالي موجود، هم وضع سازندگان تجهيزات خراب است و هم وضعيت پيمانكاران، منتها پيمانكاران معمولاً شركت‌هاي بزرگي هستند كه با يك پرداخت و يك چرخش مالي، مشكلات مالي خود را پوشش مي‌دهند اما سازندگان تجهيزات عموماً شركت‌ها و كارخانجات خرده‌پايي هستند كه مشكلات مالي مي‌تواند آنها را تا مرز ورشكستگي پيش ببرد.
مددي با بيان اينكه «در ساخت تجهيزات صنعت نفت كارگاه‌ها و كارخانجاتي با كمتر از 100 نفر پرسنل هم فعال هستند»، گفت: كارگاه‌ها و واحدهاي كوچك ساخت داخل اگرچه در مقابل مشكلات مالي و تأمين نقدينگي به شدت آسيب‌پذيرند، اما در تأمين نياز پروژه‌ها به قطعات يدكي و تجهيزات اوليه بسيار مؤثر هستند و بسياري از فرآيندهاي داخلي‌سازي تجهيزات از همين كارگاه‌هاي كوچك آغاز شده است.
وي افزود: در حال حاضر توليدكنندگان تجهيزات صنعت نفت با زير 50 درصد ظرفيت به توليد مشغولند و عمده دليل عدم استفاده از نيمي از ظرفيت موجود، ضعيف شدن سازندگان در پي بروز مشكلات مالي است. ظرفيت مالي كه امروز بايد صرف توليد كنيم محدود است و متأسفانه دولت هم به دلايل مختلف از پرداخت ديونش نسبت به سازندگان و توليدكنندگان عاجز است، در چنين شرايطي سازنده جز تعديل نيرو و كوچك كردن دايره فعاليت خود چاره‌اي ندارد.
نايب رئيس هيئت مديره انجمن سازندگان تجهيزات صنعت نفت ايران خاطرنشان كرد: دولت اگر در انعقاد قراردادهاي خارجي دست خارجي‌ها را باز بگذارد، طبيعي است كه آنها ترجيح مي‌دهند حاصل دسترنج هموطنان خودشان را در پروژه‌ها استفاده كنند و بدون شك شاهد اين خواهيم بود كه در تمامي پروژه هايي كه شركت‌هاي خارجي فعال شده‌اند، از كالاها و تجهيزات خارجي نيز استفاده مي‌شود.
وي ادامه داد: شركت‌هاي خارجي كه در ايران مي‌خواهند پروژه اجرا كنند، زورشان براي استفاده از تجهيزات ساخت كشور خودشان در ايران مي‌چربد و مديران نيز نگاه ويژه‌اي به خريد خارجي دارند. بنا به اعتراف صريح يكي از مديران مياني دولتي «مديران ارشد از خارجي‌ها بيشتر خوششان مي‌آيد» اين جمله‌اي بود كه در پاسخ به سؤال ما كه چرا فلان كالايي كه ما مي‌سازيم را داريد از خارج وارد مي‌كنيد عيناً به ما دادند.
اين فعال بخش خصوصي تصريح كرد: وقتي چنين ديدي نسبت به خريد خارجي كالاها و تجهيزات در بدنه دولت وجود دارد، چطور بايد انتظار بهبود شرايط و يافتن راهكاري براي حل مشكلات مالي سازندگان داخلي داشت؟
