جوان آنلاین: ترافیک و آلودگی هوا دو معضل بزرگ پایتخت است و تا زمانی که مشکلات حمل و نقل عمومی به قوت خود باقی و حرکت خودروها در خیابانهای شهر در جریان باشد، ادامه خواهد داشت. آنگونه که رئیس پلیس راهور تهران بزرگ تأکید دارد با ورود روزانه ۵/۱ میلیون خودرو به پایتخت، آمار روزانه خودروها به ۴ میلیون میرسد که ۹۰۰ هزار خودرو عبوری است، اما ۶۰۰ هزار خودرو تا پایان روز در ترافیک باقی میماند که بخشی از این معضل با گسترش پارکسوارها کاهش مییابد.
پایتخت همه شاخصهای کشوری مستقل را داراست. تجمیع همه نهادها و سازمانهای سیاسی، اقتصادی، درمانی، فرهنگی و اجتماعی سبب تمرکز بخش زیادی از جمعیت کشور در این شهر شده است. براساس آمارهای اعلام شده، مساحت پایتخت ۷۳۰ کیلومترمربع با ۱۲ میلیون جمعیت، ۴ میلیون خودرو و ۵/۱ میلیون موتورسیکلت است. شمار سفرهای کامل شهری ۱۹ میلیون و ۳۰۰هزار سفر اعلام شده است. تجمع انسان و خودرو در پایتخت و شکلگیری ترافیک و آلودگی هوا، مسئله امروز و فردا نیست، بلکه چندین دهه است دولتها را با خود درگیر کرده است. گسترش حمل و نقل عمومی به عنوان یکی از گزینههای مطرح برای کاهش این بحران مطرح بوده است. آنگونه که شهرداری تهران گزارش داده، در پایتخت ۳۰۰کیلومتر شبکه ریلی مترو و ۱۹۵ کیلومتر شبکه خطوط اتوبوسرانی تندرو ایجاد شده است، با این حال شاهد افزایش تردد خودروهای شخصی، خصوصاً در نیمه دوم سال هستیم.
افزایش خودروهای شخصی
سردار سیدابوالفضل موسویپور، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ درباره شدت گرفتن ترافیک این روزها میگوید: «آلودگی هوا و سرما در شدت گرفتن ترافیک نقش دارند. با این حال مأموران پلیس راهور در هر وضعیتی برای کمک به روانسازی ترافیک کف خیابانها مستقر هستند. تجربه نشان میدهد در سرمای هوا و کمبود حمل و نقل عمومی، مردم بیشتر از خودروی شخصی استفاده میکنند.»
افزایش ۳۰ درصدی ترافیک
رئیس پلیس راهور پایتخت به نقش شناورسازی ساعتهای کاری در افزایش ترافیک اشاره کرد و ادامه داد: «از روز شنبه شناورسازی ساعت کاری ادارات در حال انجام است که براساس آن شناورسازی هنگام صبح از ساعت ۸ تا ۹ صبح و عصر ۱۵ تا ۱۶ در حال انجام است. این موضوع سبب شده ترافیک بین روز ما سنگین شود و با اینکه روزها کوتاه است، ترافیک سنگین بین روز با ترافیک عصرگاهی و شامگاهی پیوسته میشود که همین سبب شده شاهد افزایش ۳۰ درصدی ترافیک نسبت به مدت مشابه سال قبل باشیم.»
رئیس پلیس راهور تهران بزرگ با اشاره به اینکه روزانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو وارد تهران میشود، گفت که از این آمار ۹۰۰ هزار خودرو از شهر خارج میشوند، اما ۶۰۰ هزار خودرو تا پایان روز در ترافیک باقی میمانند. این دسته از خودروها، شهروندانی را شامل میشود که با خودروی خود از شهرهای اطراف به محل کارشان در تهران مراجعه میکنند و بعد از پایان کار به منازل خود بازمیگردند. سردار موسویپور ادامه داد: «تهران در حال حاضر دارای ۴ هزار و ۳۹۶ کیلومتر معابر بزرگراهی و خیابانهای اصلی و فرعی است که ظرفیت ۸۰۰ هزار خودرو با سرعت ۳۰ کیلومتر را دارد، اما در حال حاضر ۴ میلیون خودرو در حال تردد هستند.»
راهکار
وی یکی از راهکارهای کاهش ترافیک را افزایش پارکسوارها در ورودیهای شهر اعلام کرد و گفت: «افزایش پارکسوارها در ورودیهای شهر باعث میشود شهروندان خودروهای خود را در پارکینگهای ورودی پارک کنند و با مترو وارد شهر شوند و بعد از انجام کارهایشان از همان مسیر خارج شوند. در حال حاضر در محدوده جنوبی این ظرفیت در دو نقطه ایجاد شده است. یکی از پارکسوارها در بزرگراه دستواره در منطقه ۲۰ و دیگری در متروی بهشتزهرا ایجاد شده است. در بخش غربی تهران هم پیشنهاد داده شده که پارکینگ ورزشگاه آزادی به این ظرفیت اضافه شود تا شهروندان خودروهایشان را در آنجا پارک و برای ورود به شهر از مترو استفاده کنند که ۶۰۰ هزار خودرو به تراکم ترافیک اضافه نشود.»
نقش فناوری
ورود فناوریهای نوین به زندگی اجتماعی کاهش بسیاری از سفرهای شهری را باعث شده است. بخش مهمی از جمعیت آماری خریدهای و عملیاتهای بانکی خود را از طریق درگاهای اینترنتی یا اپلیکیشنهای بانکی انجام میدهند، بنابراین گسترش فناوریهای نوین نقش مهمی در کاهش ترافیک شهری دارد. استفاده از دورکاری یا تاکسیهای اینترنتی روانسازی ترافیک را منجر شده است. با این حال خودروهای تکسرنشین یکی از متهمان اصلی دشواری ترافیک به شمار میروند. دلایل استفاده شهروندان از خودروهای شخصی هم مشخص است. اساساً شهروندان ترجیح میدهند به جای اینکه وقت خود را در ترافیک صرف کنند یا وقتی در محل کارشان هستند، نگران سرقت خودروهایشان باشند، امکان استفاده راحت از وسایل حمل و نقل عمومی را داشته باشند، اما فراهم نبودن یا بهینه نبودن این ظرفیتها سبب شده مردم به جای اینکه در تراکم انسانی داخل اتوبوس و مترو گرفتار شوند از وسایل نقلیه شخصی خود استفاده کنند. با وجود اینکه عمر بسیاری از ساکنان پایتخت در ترافیک و آلودگی هوا به سر میآید، اما هنوز راهکاری کلان برای برونرفت از این معضل به کار گرفته نشده است. راهکاری که در آن مردم مجبور نباشند برای دریافت خدمات بهتر ناگزیر به ترک شهر و دیار خود شوند.