جوان آنلاین: حال بازار سرمایه در چند ماه گذشته وضعیت خوشی نداشته و در روز‌های اخیر ناخوش‌تر شده است. ریزش متوالی بورس در ۱۱ روز گذشته انتقادات زیادی را از سوی سهامداران نسبت به عدم تحقق وعده‌های حمایتی دولت از بورس به همراه داشته است. یکی از عوامل ریزش بازار سرمایه به مساله شکاف بین ارز نیمایی با بازار آزاد بازمی گردد که در حال حاضر به ۵۰ درصد رسیده است. این مساله منجر به ضعیف شدن شرکت‌های بورسی وصادرکنندگان در مقابل واردکنندگان شده است. کمااینکه گزارش‌ها نیز نشان میدهد واردات سال گذشته بسیار فراتر از درآمد‌های نفتی کشور شده است. بر این اساس توصیه کارشناسان بازار سرمایه به کاهش شکاف ارز نیمایی و بازار آزاد است. این مساله علاوه بر حمایت از بورس مزیت دیگری نیز دارد و آن هم کاهش هدررفت منابع ارزی و رانت است. افزایش قیمت کالا‌های اساسی علی رغم دریافت ارز دولتی در کنار گزارش‌های جسته گریخته‌ای تخلفات واردکنندگان نشان میدهد که سیاست ارز چندنرخی همیشه فسادزا بوده و استثنایی نیز ندارد. به عنوان مثال گزارش شده که روغن‌های وارداتی که ارز یارانه‌ای می‌گیرند امکان صادرات مجدد دارند! یا مثلا توزیع گوشت‌های یارانه‌ای در رستوران‌های شمال شهر!
اما نکته دیگر که کارشناسان به عنوان یکی دیگر از دلایل ریزش ا ین روز‌های بورس عنوان می‌کنند نرخ بهره ۳۰ درصدی است. بر اساس گزارش‌ها نرخ تورم نقطه به نقطه فروردین‌ماه به ۳۰.۹ درصد رسیده است و این در شرایطی است که نرخ بهره نیز به ۳۰ درصد و ۳۲ درصد نیز رسیده است که نشان میدهد نرخ بهره حقیقی در آستانه مثبت شدن است.
مثبت شدن نرخ بهره، با اختلافی اندک در قیاس با تورم، خبر خوبی برای فعالان اقتصادی می‌تواند باشد. نکته‌ای که وجود دارد این است که در اکثر سال‌های قبل نرخ بهره حقیقی منفی بود و این موضوع هم به ضرر تولید، هم به ضرر نظام بانکی بود و عاملی بود که بیشتر مشوق رشد نرخ تورم بود. اما آیا این اتفاق به نفع بورس است؟ خیر. نرخ بهره حقیقی حوالی منفی ۳۰ درصدی در اوایل سال ۹۸ سبب شد بازار سیکل‌های صعودی خود را آغاز کرده و شاخص کل بورس چندین برابر شده و حتی در سال ۹۹ بازار سهام به بازار حبابی تبدیل شود. اما حالا سیاستگذار در دوراهی حمایت از بورس و کنترل نرخ تورم، دومی را ترجیح داده است؛ بنابراین از این منظر نمی‌توان امیدی به تغییرات نرخ بهره داشت. با سیاست‌های کنترلی دولت برای کاهش نرخ تورم و افزایش جذابیت‌های بورس، احتمالا بورس تهران رونق‌های گذشته را تجربه نخواهد کرد. هرچند نماگر اصلی بورس می‌تواند سقف‌شکنی کند، اما توان و قدرت سال‌های ۹۷ تا ۹۹ را نخواهد داشت. در حال حاضر نیز سرمایه‌گذار در بازار پرریسکی نظیر بورس که ریسک تصمیمات آنی سیاستگذار و اثر آن بر سود شرکت‌ها بالاست، ترجیح میدهد پول خود را در صندوق‌های درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کند.
در کنار سیاست کاهش فاصله دلار نیمایی و دلار بازار آزاد و همچنین تعدیل نرخ بهره که به رکود در بازار ختم شده چندین اقدام دیگر از جمله اصلاح سریعتر دستورالعمل خوراک نفت که توسط مخبر معاون اول رئیس جمهور وعده داده شده بود، کاهش زمان تجدید ارزیابی دارایی به ۳ سال یکبار، تسهیل اعتباردهی به کارگزاری‌ها توسط شبکه بانکی، تصویب اصلاحیه بند س تبصره ۶ قانون بودجه روز سه‌شنبه در مجلس و تسریع در حذف قیمت‌گذاری دستوری صنایع نیز می‌تواند حال و روز بازار سرمایه را بهبود ببخشد.
در این راستا دیروز جلسه‌ای با حضور رئیس‌جمهور و رئیس سازمان بورس برای رسیدگی به مسائل بازار سرمایه برگزار شده است. حال باید دید خروجی این جلسه تا چه میزان می‌تواند به نفع بازار سرمایه رقم بخورد.
