جوان آنلاین: جنگ اوکراین در سومین سال خود دورنمای چندان امیدوارانه‌ای برای ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور غرب‌گرای اوکراین در زمینه پیروزی در این جنگ یا بازپس‌گیری مناطق اشغالی از جانب روسیه باقی نگذاشته است. هر چند اوکراینی‌ها با تشویق‌ها و تحریکات غرب از سال ۲۰۱۴ وارد مناقشه جدی با روسیه شدند که در نهایت موجب جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ شد، اما اکنون پشت خود را خالی می‌بینند، حتی پیش‌بینی مقامات ارشد غربی درباره نتیجه جنگ اوکراین برای کی‌یف کاملاً ناامیدکننده است. این به خصوص پس از وقوع جنگ غزه و تمرکز توجه غرب اعم از امریکا و اروپا به غرب آسیا و کاهش کمک‌های نظامی به کی‌یف تشدید شد. با توجه به تداوم اختلافات بین کاخ سفید و جمهوری‌خواهان کنگره امریکا، فشار‌ها برای تصویب بسته کمک مالی ۹۵میلیارد دلاری به اوکراین، رژیم‌صهیونیستی و تایوان افزایش یافت تا اینکه سرانجام کنگره گام مهمی در این زمینه برداشت و مجلس نمایندگان امریکا روز شنبه اول اردیبهشت (۲۰ آوریل) به اتفاق آرا بسته ۶۰میلیاردو۸۰۰میلیون دلاری کمک نظامی به اوکراین را تصویب کرد. این نمونه نادری از همکاری حزب جمهوری‌خواه و دموکرات امریکا بود که در آن دموکرات‌ها به جمهوری‌خواهان پیوستند تا این بسته کمک برای اوکراین را تصویب کنند. طبق تصمیم مایک جانسون، رئیس اکثریت کنگره، سه بخش مربوط به اوکراین، اسرائیل و تایوان به صورت لوایح جداگانه رأی‌گیری و تصویب شدند. به این ترتیب، علاوه بر لایحه کمک نظامی به اوکراین، مجلس نمایندگان امریکا لوایح مربوط به کمک نظامی به رژیم‌صهیونیستی و تایوان، توقیف دارایی‌های دولتی مسدودشده روسیه به منظور ارائه آن‌ها به کی‌یف و تحریم‌های جدید علیه چین را نیز به تصویب رساند. بسته کمکی ایالات‌متحده‌امریکا که به اتفاق آرای هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه تصویب شد، شامل حدود ۶۱میلیارد دلار کمک مالی به اوکراین، ۲۶میلیارد دلار به اسرائیل، یک‌میلیارد دلار برای کمک به مردم غزه و ۸میلیارد دلار برای حمایت از تایوان در برابر تهدیدات چین در اقیانوس هند و آرام است. روند رأی‌گیری و تصویب لایحه کمک به اوکراین، طی چند دقیقه انجام شد؛ اتفاقی که بعد از چند ماه بلاتکلیفی لایحه در مجلس نمایندگان، حاکی است قانونگذاران امریکایی فارغ از تمایلات حزبی، به طور متفق‌القول حامی تداوم حمایت از اوکراین هستند. جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا از سنا خواست با شتاب‌بخشیدن به روند کار خود امکان تأیید این لایحه از سوی ریاست‌جمهوری و تبدیل‌شدن به قانون را جلو بیندازند. مجلس سنا نیز روز سه‌شنبه، چهارم اردیبهشت (۲۳ آوریل) این لایحه را تصویب و بایدن روز چهارشنبه، پنجم اردیبهشت لایحه یادشده را امضا کرد. در وهله نخست بسته کمک نظامی یک‌میلیارد دلاری امریکا به اوکراین به سرعت ارسال خواهد شد. در همین حال انگلیس هم اعلام کرد ۵۰۰میلیون پوند کمک خواهد کرد. بسته کمک اولیه شامل وسایل نقلیه، مهمات دفاع هوایی استینگر، مهمات اضافی برای سیستم‌های موشکی توپخانه با تحرک بالا، مهمات توپخانه ۱۵۵ میلیمتری، مهمات ضدتانک «تاو» و «جاولین» به همراه تسلیحات دیگر خواهد بود تا بلافاصله در میدان نبرد با روسیه مورد استفاده قرار گیرند.
تأثیر کمک نظامی از نگاه واشینگتن
کمک‌های نظامی به مرور به صورت تجهیزات یا کمک مالی برای خرید آن‌ها به اوکراین خواهد رسید. بخشی از این کمک‌ها شامل مهمات توپخانه و خودروی زرهی بوده و بخشی دیگر شامل پدافند و موشک‌های پدافندی برای مقابله با بمب‌های هواسر روسی آماده شده‌اند، اما بخش دیگری نیز شامل موشک‌های ATACMS برای هدف قراردادن پایگاه‌های روسیه، کروز‌های پنهان‌کار استورم‌شادو برای زدن اهداف نظامی/لجستیکی و همچنین بمب‌های هدایت لیزری Paveway برای استفاده در اف ۱۶های اهدایی خواهند بود. به باور واشینگتن در صورتی که اوکراینی‌ها بتوانند با پدافند متحرک خط‌مقدم را برای نیروی هوایی روسیه ناامن کنند و از فشار بمب‌های هواسر روسیه بکاهند، پیشروی روس‌ها حداقل در کوتاه‌مدت کند یا متوقف خواهد شد و اگر از کروز‌ها و موشک‌های دوربردی که در اختیار آن‌ها قرار داده شده برای هدف قراردادن فرودگاه‌های نظامی روس‌ها و مجبورکردن آن‌ها به دورکردن این پایگاه‌ها از خط‌مقدم استفاده کنند، موجب کاهش برتری هوایی روسیه خواهد شد. به باور غربی‌ها، با توجه به برتری تعدادی در نیروی انسانی احتمالاً این قضیه به خودی‌خود باعث پیروزی اوکراین در جنگ و بازپس‌گیری مناطق اشغالی نخواهد شد ولی موجب کاهش سرعت پیشروی روسیه و زمان خریدن برای ساختن خطوط دفاعی و در نهایت ضدحمله احتمالی در انتهای سال بعد و با ورود جنگنده‌های اف ۱۶ خواهد شد.
تردید‌های فزاینده
به رغم تصویب کمک نظامی، تردید‌ها و، اما و اگر‌های زیادی درباره تأثیر این کمک نظامی هنگفت بر نتیجه نهایی جنگ اوکراین وجود دارد. با توجه به پیشرفت‌های اخیر ارتش روسیه در جبهه‌های مختلف و وضعیت دشوار ارتش اوکراین در میدان جنگ، دور از ذهن است که کمک ۶۱میلیارد میلیون دلاری امریکا به کی‌یف به تغییر قابل توجهی در وضعیت نظامی اوکراین در مقابل روسیه منجر شود. کمک نظامی جدید امریکا به اوکراین فقط ممکن است به ارتش این کشور کمک کند تا از حملات جدید ارتش روسیه جلوگیری کند، اما به ایجاد تغییرات بزرگ در جبهه جنگ به نفع کی‌یف منجر نخواهد شد. به این ترتیب احتمال اینکه کمک امریکا بتواند به برتری ارتش اوکراین در مقابل روسیه منجر شود، بسیار ضعیف است. مقام‌های امریکایی به طور غیرعلنی از اضمحلال خطوط دفاعی اوکراین و ضعف آن‌ها ابراز نگرانی و اعلام کرده‌اند این امر می‌تواند سبب پیشروی بیشتر روسیه شود. کشور‌های غربی از آغاز جنگ روسیه و اوکراین در فوریه۲۰۲۲، دهها‌میلیارد دلار کمک‌های نظامی و تسلیحاتی به کی‌یف ارائه کرده‌اند. کمک‌های نظامی به اوکراین در سال۲۰۲۲ با مهمات توپخانه و آموزش آغاز شد و اکنون این کمک‌ها به تانک‌ها و خودرو‌های زرهی، سامانه‌های دفاع هوایی پیشرفته، موشک‌ها و مهمات خوشه‌ای، هواپیما‌های جنگنده میگ۲۹ و در آینده نزدیک هواپیما‌های جنگنده اف۱۶ گسترش یافته است.
وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیه‌ای، به طور رسمی به تصویب لایحه کمک نظامی جدید در مجلس نمایندگان امریکا به اوکراین، تأکید کرد که «واشینگتن رویکرد خود را از پیروزی اوکراین، به تداوم این جنگ دست‌کم تا پایان انتخابات ریاست جمهوری امریکا (در ماه نوامبر)» تغییر داده است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی ریاست جمهوری روسیه با اشاره به تصویب لایحه کمک‌های نظامی امریکا به اوکراین، اسرائیل و تایوان هشدار داد: «کمک نظامی امریکا به اوکراین، اسرائیل و تایوان بحران‌های جهانی را وخیم‌تر می‌کند.» دیمیتری پولیانسکی، معاون نماینده دائم روسیه در سازمان ملل نیز اظهار داشت که کمک‌های امریکا به اوکراین نمی‌تواند از پایان یافتن رژیم کی‌یف جلوگیری کند.
کرملین پس از نهایی‌شدن کمک امریکا به اوکراین اعلام کرد، اگر کی‌یف سامانه‌های موشکی پیشرفته هدایت‌شونده ATACMS را از امریکا تحویل بگیرد، روسیه نیرو‌های اوکراینی را بیشتر به عقب خواهد راند تا آنچه را که «منطقه حائل» می‌خواند، گسترش دهد. کاخ سفید در اکتبر ۲۰۲۳ اعلام کرده بود نوعی سامانه موشکی پیشرفته هدایت‌شونده را در اختیار کی‌یف قرار داده است که می‌تواند اهدافی را تا ۱۶۵کیلومتری مورد هدف قرار دهد. بسته جدیدی که پس از تصویب لایحه کمک‌ها به این کشور در کنگره، آماده تحویل به اوکراین است، شامل یک سیستم پیشرفته‌تر خواهد بود که بیش از ۳۰۰کیلومتر برد دارد.
تصویب کمک نظامی جدید امریکا به اوکراین نشان‌دهنده رویکرد واقعی غرب به خصوص ایالات‌متحده در قبال جنگ اوکراین است. در واقع امریکا و ناتو همچنان خواهان تداوم جنگ خونین اوکراین هستند. مقامات ارشد امریکایی و ناتو بر این گمان هستند پیروزی روسیه در جنگ اوکراین آن هم در مجاورت ناتو به معنای بی‌اعتباری این سازمان نظامی و گسترش هر چه بیشتر نفوذ و قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی روسیه خواهد شد و معادلات امنیتی، نظامی و سیاسی را در اروپا به ضرر غرب تغییر خواهد داد، ضمن اینکه واشینگتن به جنگ اوکراین به مثابه فرصتی مهم برای تضعیف هر چه بیشتر توانمندی نظامی روسیه و نیز اضمحلال قدرت ملی این کشور رقیب امریکا می‌نگرد، با این حال تداوم این جنگ صرفاً به معنای خسارات انسانی و مادی هر چه بیشتر بر اوکراین و اضمحلال این کشور بزرگ اروپایی آن هم در راستای اهداف کلان ایالات‌متحده است.
