جوان آنلاین: طبق آمار‌های ارائه شده از پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری و سازمان آبخیزداری و منابع طبیعی، میانگین فرسایش خاک در کشور حدود ۱۶/۵ تن است که این عدد نرخی بالایی است و باید برای کاهش آن اقداماتی صورت بگیرد. تغییر سبک کشاورزی در دیمزار‌ها و شخم‌زدن در جهت خلاف زمین یکی از راه‌های حفاظت از خاک است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، هادی اسدی‌رحمانی، رئیس مؤسسه خاک و آب در نشست اختصاصی با گروه کشاورزی و روستا می‌گوید: کشور ما ۱۶۵میلیون هکتار مساحت دارد که حدود ۲۵میلیون هکتار از آن قابلیت کشاورزی دارد که از این مقدار فقط ۵/۱۸ میلیون هکتار در چرخه کشاورزی است و سالانه فقط حدود ۵/۱۴ میلیون هکتار در آن زراعت می‌شود. اسدی‌رحمانی با بیان اینکه چالش‌های متعددی در زمینه خاک کشور داریم، می‌افزاید: مهم‌ترین معضل خاک در ایران فرسایش و بعد از آن شوری خاک است. وی در زمینه فرسایش خاک گفت: طبق آمار‌های ارائه‌شده از پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری و سازمان آبخیزداری و منابع طبیعی، میانگین فرسایش خاک در کشور حدود ۵/۱۶ تن است که این عدد نرخی بالایی است و باید برای کاهش آن اقداماتی صورت بگیرد و سبک کشاورزی در دیمزار‌ها باید تغییر کند. اسدی‌رحمانی رفتن به سمت کشاورزی حفاظتی را یکی از راه‌های جلوگیری از فرسایش خاک می‌داند و می‌گوید: شخم‌زدن در جهت خلاف زمین یکی از همین راه‌هاست.
شوری خاک‌های کشور
رئیس مؤسسه آب وخاک می‌گوید: مؤسسه آب و خاک هم در سال گذشته در آخرین نقشه شوری خاک‌های کشور را رونمایی کرد و برآورد‌ها در این نقشه نشان می‌دهد اگر حد شوری را چهار دسی‌زیمنس بر متر در نظر بگیریم، حدود ۷میلیون هکتار از اراضی ما شور هستند و اگر معیار فائو در نظر بگیریم که دو دسی‌زیمنس بر متر است، حدود ۱۰میلیون هکتار زمین شور در کشور داریم که این مقدار جزو زمین‌های ۵/۱۸ میلیون هکتاری است که در چرخه کشاورزی قرار دارد. وی می‌افزاید: عوامل مختلفی در شوری زمین تأثیر دارد که مهم‌ترین آن تغییر اقلیم و کاهش آب است که در اختیار بخش کشاورزی قرار می‌گیرد. رئیس مؤسسه خاک و آب تأکید می‌کند: یکی دیگر از معضلات خاک ما کاهش ماده عالی یا کربن عالی خاک‌هاست که به شدت متأثر از شرایط اقلیمی می‌باشد، یعنی طبیعی است در اقلیم‌هایی مانند اروپا که بارندگی آن بیشتر از کشور ماست، کربن عالی در خاک آن‌ها از خاک ما بیشتر باشد، زیرا رشد و نمو گیاهان بهتر و هم برگشت بقایای گیاهی خاک هم زیاد است. اسدی‌رحمانی می‌گوید: داده‌ها هم نشان می‌دهد از دهه‌های ۳۰ و ۴۰ به بعد میزان کربن خاک در کشور به علت آغاز کشاورزی صنعتی رو به کاهش رفته است. وی با اشاره به اینکه کربن عالی در خاک، نقش خون در بدن را دارد، می‌گوید: طرح‌های تحقیقاتی ما نشان می‌دهد حدود ۷۰درصد از خاک کشور ما یک‌درصد کربن عالی دارند و حیات، پایداری و حاصلخیزی خاک به کربن عالی بستگی دارد که کمبود آن یکی دیگر از چالش‌های خاک در کشور است.
کاهش بنیه حاصلخیزی خاک
اسدی‌رحمانی می‌گوید: یک چالش مهم دیگر خاک، کاهش بنیه حاصلخیزی آن است که چند علت دارد که مهم‌ترین عامل آن این است که ما کشاورزی را توسعه داده‌ایم و ارقام پرمحصول می‌کاریم، باید محاسبه کرد که گیاه چند‌درصد از نیتروژن، فسفر و پتاسیم را دریافت می‌کند و آیا این مقدار برداشت از زمین به خاک برمی‌گردد یا خیر؟
وی می‌افزاید: مؤسسه تحقیقات آب و خاک متولی برآورد کود مورد نیاز کشور است و برآورد سال‌های اخیر نشان می‌دهد حدود ۵میلیون تن در کشور کود نیاز داریم که در بهترین سال‌های بیشتر از ۵/۳ میلیون تن کود نتوانسته‌ایم تأمین کنیم، بنابراین در کشور به ویژه در سال‌های گذشته نتوانسته است آن مقدار کودی که مورد نیاز کشاورزی است، تأمین کند.
