
صبح روز شنبه 21 بهمن ماه 1396 لحظه کاملاً متفاوتی نه تنها در تاریخ شش ساله جنگ بلکه در سه دهه گذشته سوریه بود، تصاویر سقوط یک جت رژیمصهیونیستی توسط پدافند هوایی آن کشور خیلی زود به خبر اول رسانهها و شبکههای اجتماعی تبدیل شد در حالی که روایتهای مختلفی از نحوه هدف قرار گرفتن این جت وجود دارد اما ناظران معتقدند این اقدام از طرف دمشق یک نتیجه مشخص دارد؛ دیگر آسمان سوریه برای هواپیماهای رژیم صهیونیستی امن نیست.
به گزارش «جوان»، پس از انتشار تصاویر جت ساقط شده در جولان اشغالی روایت تلآویو این بود که در «تله» افتاده است. بنابر اعلامیه رسمی رژیم صهیونیستی صبح روز یکشنبه یک پهپاد ایرانی از حریم هوایی سوریه وارد بلندیهای جولان شده و هدف یک بالگرد اسرائیلی قرار گرفته است. در پی این حادثه، جنگندههای اسرائیلی با ورود به حریم هوایی سوریه، مناطقی را هدف قرار دادهاند. در جریان این عملیات یک جنگنده اف-16 اسرائیل هدف پدافند هوایی ارتش سوریه قرار گرفت و ساقط شد. تهران ادعای رژیم صهیونیستی منبی بر ورود یک پهپاد ایرانی به آسمان جولان را رد کرد. بنابر گفته تلآویو دو خلبان جنگنده ایجنت کردهاند اما یکی از آنها به شدت مجروح شده و دیگری جراحت سطحی برداشته شده است. در طول شش سال گذشته دمشق چند بار اعلام کرده است جت اسرائیلی را ساقط کرده اما اولین بار است که به این صورت سقوط هواپیماهای نظامی رژیم صهیونیستی تأیید میشود. نه تنها در طول شش سال گذشته بلکه از سال 1982 اولین بار است که مقامات تلآویو تأیید میکنند که جت اسرائیلی هدف قرار گرفته است. ناظران معتقدند از یک طرف دمشق و متحدانش در قالب محور مقاومت اولویت خود را بر نابودی تروریسم تکفیری گذاشتهاند و نمیخواهند در حال حاضر جبهه جدیدی را باز کنند بهویژه اینکه نیروهای متحد در حال وارد کردن ضربات نهایی بر گروههای مسلح تحت حمایت غرب، اسرائیل و عربستان سعودی هستند و از طرف دیگر اسرائیل از عواقب تشدید بحران نگرانی دارد و مطمئن نیست که اگر شروعکننده جنگ باشد پایاندهنده آن نیز باشد. به همین دلیل پس از اینکه چندین هدف را در سوریه در واکنش به سقوط جنگنده خود انجام داد اعلام کرد علاقهای به تشدید بحران ندارد.
درگیریهای اخیر در شمال سرزمینهای اشغالی بیشتر از اینکه نشانه جنگ باشد تلاش بازیگران برای تحمیل قواعد و ترسیم خطوط قرمز خود است. هرچند هرگونه سوءمحاسبه از طرفین میتواند به شروع جنگی گسترده منجر شود. حزبالله لبنان اعلام کرده با هدف قرار گرفتن جت اسرائیلی « دوران راهبردی جدیدی آغاز شده است.»علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی روز یکشنبه در حاشیه راهپیمایی سی ونهمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی گفت: «اقدام قهرمانانه ارتش سوریه که با هشدار قبلی صورت گرفت، نشان داد که دوره «بزن و در رو» به پایان رسیده است و رژیم متجاوز صهیونیستی باید آماده پذیرش تبعات اقدامات تجاوزکارانه خود باشد.»
در مقابل، مقامات اسرائیلی تلاش کردند تأثیر سقوط جت اف 16 را کم اهمیت نشان دهند. بنیامین نتانیاهو مصراً میگوید: «قواعد بازی در سوریه تغییر نکرده است.»باوجود این حتی رسانههای رژیم صهیونیستی سقوط جت را «ضربهای به اعتبار و ابهت» نیروی هوایی اسرائیل توصیف کردهاند. چمی شالو، تحلیلگر کهنهکار اسرائیلی در یادداشتی در روزنامه «هاآرتص» نوشت که هر قدر هم که جنگندههای اسرائیلی زیرساختهای سوریه را هدف قرار دهند، نهایتاً آنچه در رسانهها بیش از همه جلب توجه میکند، تصاویر لاشه جنگنده ساقط شده اسرائیل است. وی در ابتدای این یادداشت با بیان اینکه به نظر میرسد اسرائیل و ایران در حال سنجیدن خطوط قرمز یکدیگر هستند، نوشته است: «مهم نیست که نیروی هوایی اسرائیل به تأسیسات ایران و سامانههای دفاعی سوریه چه میزان خسارت وارد میکند، چراکه نهایتاً تصویر گزندهای که در رسانهها دست به دست میشود، لاشه جنگنده اف-16 است که در نزدیکی کیبوتز «هاردوف» در جنوب «جلیله» سقوط کرد.»
عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رأیالیوم روز یکشنبه را یک روز «تاریخی» دانست و نوشت: «این پاسخ سوریه «سرفصل» یک مرحله جدید برای انتقال محور مقاومت از معادله بازدارندگی جدید و مؤثر به مرحله تهاجمی و حمله به عمق اسرائیل خواهد بود و با چشمان خودمان نتایجش را در لاشه هواپیما در منطقه الجلیل بالا و لاشههای موشکهای رهگیری شده و سرنگون شده اسرائیلی دیدیم. پاسخ سوریه این بار متفاوت بود. این بیانگر به وجود آمدن تغییر ریشهای در قواعد معادله است، به طوری که حریم هوایی سوریه و لبنان دیگر به روی هواپیماها و موشکهای اسرائیل باز نیست. اینکه مقامات اسرائیلی پناهگاهها را در حیفا و تلآویو بگشایند و بنیامین نتانیاهو شتابان و با خط تلفن قرمز با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیسجمهور امریکا تماس بگیرد و از آنها درخواست و استمداد بکند تا این وضع را مهار کنند و تأکید کند اسرائیل خواهان جنگی گسترده نیست، چنین اتفاقی بیانگر تغییر در معادلاتی است که ما از آن سخن میگوییم و آغاز سپیده دم جدیدی است.»