جوان آنلاین: حالا دیگر برند حلال فقط مربوط به مسلمان‌ها نیست! محافل علمی دنیا بر سلامت محصولات حلال صحه می‌گذارند و همین مسئله هم موجب شده محصولات حلال و دارای ذبح شرعی حتی در کشور‌های غربی هم که هیچ‌گونه قیود شرعی ندارند، مورد توجه قرار بگیرد و حتی گران‌تر هم باشد! در چنین شرایطی است که توجه و گرایش به سمت خوراکی‌های غیر‌حلالی همچون خرچنگ و هشت پا و سرو این غذا‌ها در رستوران‌های لاکچری شهر می‌تواند قابل‌تأمل باشد و از موج فرهنگی حکایت کند که به شکلی نرم و خزنده به کشورمان راه یافته و موجب شده تا روی تغذیه و فرهنگ غذایی این سرزمین تأثیر بگذارد. خلاصه‌اش اینکه همانطور که فست‌فود‌ها با موج هالیوودی غذا‌های اصیل سفره ایرانی را کنار زدند و در قالب رشد قارچ گونه رستوران‌های فست‌فود خودنمایی کردند، حالا هم رستوران‌های چینی و کره‌ای و فرهنگ غذایی چشم‌بادامی‌ها در خوردن نودل و غذا‌های دریایی عجیبی مانند صدف، خرچنگ و هشت پا خودش را نشان می‌دهد و موجب می‌شود تا مردم به خصوص نسل جوان و نوجوانان و تین‌ایجر‌های که به شدت تحت‌تأثیر فرهنگ کره‌ای و موسیقی کیپاپ و سریال‌هایی که صدا و سیمای خودمان پایشان را به زندگی مردم باز کرد با گرایش به چنین خوراکی‌هایی سلامت خود را به خطر بیندازند، چراکه طبق تأکید دکتر حسین رستگار مرکز تحقیقات حلال سازمان غذا و دارو مسئله حلیت ارتباط مستقیمی با سلامت دارد، اما انگار اینجا هم گرفتار برخی مسائل فرهنگی و نفوذ شده‌ایم.
آقای دکتر رستگار! همانطور که می‌دانید مدت‌هاست خوراکی‌های حرامی همچون خرچنگ و لابستر و هشت‌پا به منوی برخی رستوران‌های لاکچری راه یافته همچنان که برخی از فروشگاه‌ها اینترنتی هم این خوراکی‌ها را با قیمت‌هایی نجومی و نزدیک به یک میلیون تومان برای یک کیلو می‌فروشند. آیا این محصولات مشکل حلیت ندارند؟ پس چرا عرضه می‌شوند؟
بله متأسفانه این محصولات حرام هستند و در برخی از فروشگاه‌های اینترنتی و رستوران‌های بالای شهر هم عرضه می‌شوند و باید نظارتی روی اینها وجود داشته باشد.
چه کسی باید این نظارت را انجام دهد؟
موضوع چند دستگاهی است؛ مثلاً اگر رستوران باشد باید اتحادیه رستوران داران بر آن نظارت کنند یا در محل تولید خام که محصولات دریایی که توزیع می‌شود شیلات و دامپزشکی و نماینده ولی‌فقیه در جهاد کشاورزی باید بر آن نظارت کنند. یکی از دلایلی که کار جلو نمی‌رود، این است که خیلی جا‌ها فعالیت‌ها اقدامات و وظایف مماس با یکدیگر است؛ مثلاً سازمان غذا و دارو در برخی بخش‌ها با جهاد کشاورزی یا دامپزشکی یا استاندارد وظایف مماس دارد. فضای مجازی هم از سوی پلیس فتا باید نظارت داشته باشد یا تعزیرات حکومتی و قوه قضائیه اگر تخلف و جرم باشد باید ورود پیدا کنند.
وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو کجای این پازل قرار می‌گیرند؟
در حوزه سلامت کالا‌هایی که در سفره مردم مصرف می‌شود ما مسئول هستیم، اما به طور کلی این مسئله بین دستگاهی است.
این تعامل کی قرار است شکل بگیرد؟
این باید برای دولت دغدغه شود و با تجمع وزرا و مسئولان مختلف تصمیم بگیرند چه کار کنند. بهترین روش این است که کار را به دست خود مردم بدهند و دولت نظارت کند منظور یک سیستم ساختار مردم‌نهاد است.
درباره بحث Gmo چطور آیا اینها در بحث حلیت می‌گنجد؟
نه آن یک بحث دیگری است. جی‌ام او به معنای محصولات دستکاری ژنتیکی است که بخشی از محصوتی که وارد می‌کنند مانند روغن‌ها از ذرت گلزار یا آفتابگردان به دست آمده که بخشی از آنها جیاماو هستند. اگر اینها وارد نشوند در کشور روغن نداریم!
بحث سلامت بودن یا سلامت نبودن این محصولات بالاخره به کجا رسید؟
اینها بحث‌هایی است که در سطح دنیا وجود دارد، اما چاره‌ای نیست اگر بخواهیم روغن تراریخته وارد نکنیم، دیگر روغن نداریم!
البته اینطور نیست که شما می‌گویید! روغن‌های غیر تراریخته هم در دنیا وجود دارد، اما گران‌تر است!
بله باید نظارت باشد. اگر برخی از کشور‌ها بروید مثل هلند پر از زمین کشاورزی است و کشاورزی و دامداری گسترده در آنجا وجود دارد و آب دارند. پس نیازی به واردات تراریخته ندارند، اما کشور ما کشور خشکی است و ناچاریم از چنین محصولاتی استفاده بکنیم.
آیا تراریخته‌ها هم حوزه برند حلال جای می‌گیرند؟
بحث‌های تراریخته جداست، اما هر چیزی که برای بدن ضرر داشته باشد، حرام است. بنابراین در این حوزه می‌توانیم به موضوع تراریخته هم ورود پیدا بکنیم. البته ضرر محصولات تراریخته هنوز مورد تأیید قطعی قرار نگرفته و دو گروه در این موضوع وجود دارند که با همدیگر چالش دارند، اما به نظر من اگر نظارت باشد ما می‌توانیم بخشی از محصولات مورد نیاز را به شکل کنترل شده وارد کنیم و روی آنها برچسب زده شود که جیاماو هستند، در حال حاضر هم برخی از روغن‌ها این برچسب‌ها را دارند.
آقای دکتر رستگار! نسل جوان و نوجوان ما شاید نیاز دارند که در کنار مسائل اعتقادی با زبان علمی بحث‌های حلال و حرام و مسائل این‌چنینی را به آنها تفهیم و قانعشان کنیم؛ مثلاً اگر گفته می‌شود الکل یا گوشت خوک حرام است، دلیل علمی آن چیست؟
همانطور که اشاره داشتید همه اینها موارد علمی دارد. به طور نمونه الکل کبد را به طور کلی از کار می‌اندازد. هر قدر میزان مصرف آن بیشتر شود از کار افتادن سلول‌های کبدی هم بیشتر می‌شود. علاوه بر این سم سلول‌های مغزی است. مولکول‌های الکل روی گیرنده‌های کبد مغز و کلیه می‌نشینند و اگر مصرف الکل تکرار شود، مشکل کبد چرب رخ می‌دهد و پیوند کبد افزایش می‌یابد. یا درباره گوشت خوک در کسانی که این گوشت را مصرف می‌کنند، میزان سکته قلبی عروقی بالا می‌رود، چراکه سنگین‌ترین نوع چربی در فرآورده‌های گوشت خوک وجود دارد. یکی از منابع بزرگ توضیح انگل از طریق خوک است. انگل‌های گوشت خوک در گوشت گاو و گوسفند بسیار کم هستند و از طرف دیگر خوک نجاست‌خوار است و حتی مدفوع خودش را می‌خورد.
در خصوص ذبح شرعی چطور، ظاهراً حتی قیمت این محصولات بالاتر است؟
وقتی ذبح شرعی صورت می‌گیرد، خون به صورت کامل از بدن خارج می‌شود. گوشت‌های ذبح شرعی ترد و کاملاً خشک است و خون در آنها نیست، اما گوشت‌هایی که ذبح شرعی نشده‌اند، پر از خوناب است و زود فاسد می‌شود، به همین‌خاطر تغییر مزه می‌دهد در خود دنیای غرب به دنبال گوشت و محصولات حلال هستند، به همین‌خاطر قیمت محصولات حلال از محصولات معمولی بالاتر است، چراکه استقبال زیادی از آنها شده است.
