سرویس اقتصادی جوان آنلاین: پس از اجرای مانور تبلیغاتی تولیدکنندگان لبنیات مبنی بر ثبات قیمت شیر‌خام و کاهش قیمت شیر و لبنیات طی دو هفته گذشته از بازار خبر رسیده است، به استثنای یک برند، دیگر برند‌های لبنی نه‌تن‌ها قیمتشان را کاهش ندادند، بلکه در دو هفته گذشته قیمت برخی از محصولاتشان را نیز گران کردند. این اتفاقات درحالیست که ظاهراً تعدادی از تولیدکنندگان بزرگ به دنبال رایزنی برای واردات شیر خشک با ارز نیمایی هستند.
براساس آمار قیمت شیر و لبنیات در ۹ ماهه امسال بیش از ۵۰ درصد گران شده است. تولیدکنندگان لبنی بدون مجوز سازمان حمایت و تعزیرات طی ماه‌های گذشته به بهانه‌های مختلف قیمت‌ها را گران کردند و در نهایت به بهانه کمبود شیر به دنبال واردات شیر خشک با ارز ۴۲۰۰ تومانی بودند. با رایزنی دامداران و مخالفت وزیر جهاد این خواسته صنایع لبنی برآورده نشد و تعزیرات صنایع لبنی را به توقف خط تولیدشان تهدید کرد. پس از این خط و نشان‌ها به یکباره باکری، رئیس انجمن صنایع لبنی در گفتوگو با رسانه ملی از توقف تولید کارخانجات با دامداران خبر داد و گفت: واردات شیر خشک منتفی و از این پس قیمت شیر خام ۲هزار تومان تعیین شده است و صنایع برای افزایش تقاضا تصمیم گرفتند که قیمت‌هایشان را کاهش دهند. این وعده باکری پس از ۱۰ روز ظاهراً محقق شد، اما فقط یک برند قیمت محصولاتش را ۳ تا ۴درصد ارزان کرد و مابقی کارخانجات برخی از محصولات پر مصرفشان را گرانتر کردند. گذشته از اینکه سازمان حمایت براساس یک قانون نانوشته سال‌هاست کاری به تخلفات کم‌فروشی و گرانفروشی صنایع لبنی ندارد، تعزیرات نیز در هفته‌های اخیر سکوت کرده و هیچ گزارشی از خلف وعده کارخانجات منتشر نمی‌کند.
براساس آنالیز قیمتی که اخیراً واحد مرکزی خبر از دو محصول ماست و دوغ انجام داده با محاسبه شیر‌خام ۲هزار تومانی، ماست یک کیلویی باید ۴هزار و ۲۱۳ تومان فروخته شود، در‌حالی‌که اکنون ۵ هزار و ۳۰۰ تومان به فروش می‌رسد. همچنین دوغ یک لیتری با ۳۰درصد ماست باید ۲ هزار و ۱۰ تومان به فروش برسد، در‌حالی‌که قیمت آن ۲ هزار و ۴۵۰ تومان است. این وضعیت برای هربطری شیر‌کم‌چرب ۵/۱ درصد چربی نیز دیده می‌شود، به‌طوری‌که هر بطری شیر باید ۴ هزار و ۱۰۰ تومان فروخته شود، در‌حالی‌که قیمت روی آن ۴ هزار و ۷۵۰ تومان درج شده است.
شیر‌خام به ۱۸۰۰ تومان کاهش یافت
دبیر کمیته شیر خراسان رضوی در گفتوگو با «جوان» درخصوص دلایل کاهش قیمت شیر‌خام می‌گوید: قیمت ۲هزار تومان برای شیر خام با کیفیت تعیین شد که فقط ۲۰ درصد تولید کشور را شامل می‌شود. صنایع لبنی وعده کاهش قیمت دادند، اما نه‌تن‌ها قیمت محصولاتشان را کم نکردند، بلکه قیمت شیر خام را به حدود هزار و ۸۰۰ تومان رساندند و در اوضاع نبود نهاده و افزایش هزینه‌های تولید برای دامدار، قیمت شیر‌خام را کاهش دادند. آرش فرزادنیا می‌افزاید: باید صنایع لبنی آنالیز قیمتی ارائه دهند تا مشخص شود چه برند‌هایی در هفته‌های اخیر شیر ۲ هزار تومانی خریداری کرده‌اند و چند درصد قیمت‌هایشان را کاهش داده‌اند. آیا تمام محصولاتشان با شیر‌کیفی درجه ۱ تولید شده یا با شیر‌های ارزان‌تر.
فرزادنیا با اشاره به ایرادات فنی مصوبه سازمان حمایت می‌گوید: در این مصوبه تکلیف سایر شیر‌های تولیدی با کیفیت دیگر مشخص نشده و این سؤال مطرح است که آیا تمام محصولات تولیدی شرکت‌های لبنی دارای نرخ تعزیراتی هستند؟ بازپرداخت و ضمانت اجرای آن‌ها چیست؟ وی همچنین از آمادگی دامداران برای توزیع شیر کامل به نرخ بسیار کمتر از صنایع لبنی خبر می‌دهد و تأکید می‌کند: اواخر امسال و سال آینده مشکلات بسیار زیاد‌ی در تأمین نهاده خواهیم داشت که دولت باید چاره‌اندیشی کند.
وی از سکوت سازمان‌های مسئول در هفته‌های اخیر انتقاد می‌کند و می‌گوید: به‌رغم لابی‌های گسترده صنایع لبنی، محمود حجتی، وزیر جهاد‌کشاورزی همچنان از دامداران و تولیدکنندگان شیر حمایت و با واردات شیر‌خشک نیز مخالفت می‌کند.
همچنین دامداران از نبود نهاده‌های دامی در کشور گله می‌کنند و می‌گویند: در هفته‌های اخیر نهاده‌های دامی نایاب و قیمتشان نیز گران شده است؛ به‌عنوان مثال قیمت تعزیراتی جو ۱۲۲۰ تومان است، اما دامدار حاضر است ۱۴۵۰ تومان بخرد، ولی در بازار موجود نیست. به گفته یکی از دامداران فعال، به دلیل تخصیص ندادن ارز برای واردات نهاده از سوی دولت در یک ماه اخیر واردات متوقف شده و مرغداران و دامداران دچار مشکل شده‌اند.
همزمان با کاهش قیمت شیر‌خام به ۱۸۰۰ تومان و کمبود نهاده‌های دامی، زمزمه واردات شیر‌خشک با ارز نیمایی نیز شنیده می‌شود. ظاهراً صنایعی که موفق به واردات شیر‌خشک با ارز دولتی نشده‌اند، اکنون به دنبال ارز نیمایی هستند تا در ماه‌های پایانی سال سود بیشتری از محل تولید و صادرات شیر و لبنیات به جیب بزنند. ضروری است وزیر جدید صنعت و تجارت در تصمیم‌گیری برای این صنایع دقت بیشتری کند.
