متاسفانه به رغم تولید محصولات متنوع داخلی، شاهد واردات مشابه خارجی این محصولات به ویژه واردات بیرویه در وسایل و لوازم لوکسی هستیم که اصلا نیازی به وجود آنها نیست.استان اردبیل که از استان‌های کمتر توسعه یافته و دارای واحدهای صنعتی بسیار محدود است، به دلیل داشتن شرایط مرزی واردات، از جمله استانهایی است که از گزند واردات قاچاق در امان نمانده و همین مسئله ضربات جبران ناپذیری را به واحدهای تولیدی این منطقه وارد کرده است.
****
تعطیلی واحدهای تولیدی یکی پس از دیگری
دبیر کمیسیون اصل 90 مجلس با اعلام اینکه بیش از 60 درصد واحدهای تولیدی در شهرک صنعتی اردبیل رو به زوال و رکود گذاشته است گفت: به جای آنکه شهرک‌های صنعتی ما پر از واحدهای تولیدی با نشاط و اشتغالزا و تولید محصولات صادرات‌محور باشد دچار رکود شده و متاسفانه واردات بیرویه از خودرو گرفته تا مواد غذایی را شاهد و ناظر هستیم. مصطفی افضلی‌فرد در ارزیابی علل و عوامل این وضعیت نابسامان افزود: در قدم اول مسئولان امر و سیاست‌گذاری‌های غلط آنها سبب شده تا واحدهای تولیدی ما از کوچک و بزرگ به وضعیت رکود کشیده شود و در کنار آن بنگاه‌داری بانک‌ها و عدم حمایت آنها از واحدهای تولیدی و مهم‌تر از همه ایجاد یک رقابت منفی در سایه واردات بیرویه سبب شده تا روز به روز بر دامنه مشکلات و نارسایی‌های کشور افزوده شود. وی نمونه این نابسامانی را صادرات سیب‌زمینی و عدم توجه به تولید در این بخش دانست که به معنای واقعی دغدغه‌ها و نگرانی‌های همه را به همراه داشته است.
عضو کمیسیون صنعت، معدن و تجارت مجلس نهم در این زمینه گفت: واردات بیرویه محصولات کشاورزی در یک دهه اخیر نه تنها توسعه کشاورزی را متوقف کرده بلکه به تخریب و تهدید این بخش منجر شده است.کمال‌الدین پیرموذن افزود: در حالی که باید از فعالان این بخش و تولیدکنندگان حمایت می‌شد در یک ضعف راستین و نگاه غلط با واردات بیرویه محصولات کشاورزی اعم از زراعی و باغی به حیات این بخش ضربه وارد شده و نتوانستیم آن گونه که مناسب بوده از فعالان این بخش حمایت کنیم.
وی ادامه داد: کشوری که باید با 30 میلیارد دلار واردات اداره می‌شد در سالهای اخیر با 80 میلیارد دلار واردات به این کشور مدیریت شده که رقم سنگینی در تخریب تولید داخلی است و نشان از هدف‌گیری و جهت‌گیری نامناسب در این بخش است.نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی به نابودی صنایع تبدیلی و تکمیلی داخلی در سالهای گذشته به دلیل واردات بیرویه اشاره کرد و گفت: ما اگر می‌توانستیم در این بخش سرمایه‌گذاری کلانی را انجام دهیم تا تولید ملی تقویت شود ضعف‌ها و نارسایی‌ها زمینه توسعه و رشد واقعی را متوقف کرده است.پیرموذن افزود: 80 درصد محصولات استان اردبیل خام‌فروشی شده و بدون اینکه ارزش افزوده‌ای داشته باشد از دست ما خارج می‌شود در حالی که با تبدیل آن به محصولات با ارزش افزوده بیشتر می‌توانیم به افزایش درآمد کشاورزان و تقویت جبهه صادرات کمک کرد.
کاهش واردات مواد غیرضروری هدف است
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل نیز در زمینه تقویت تولید ملی و کاهش واردات گفت: ما در حل مشکلات گمرک بیله‌سوار به شکل عملی و رفع برخی از نارسایی‌ها در حوزه صادرات و خروج کالا از این گمرک در کنار اصلاح برخی از رویه‌های واردات و صادرات برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دادیم تا مراودات خارجی ما تقویت شود.سید حامد عاملی با بیان اینکه حجم صادرات ما همچنان مورد قبول نبوده و این رقم 80 تا 90 میلیون دلار، قابلیت افزایش تا 150 میلیون دلار را دارد، افزود: در نقطه مقابل واردات ما نیز اغلب مربوط به مواد اولیه واحدهای تولیدی است و ما واردات کمتری را به نسبت سایر گمرکات به ویژه از نوع مواد تزئینی، لوکس و غیرضرور شاهد هستیم.
وی در مورد ارزش صادرات چمدانی در یک سال اخیر با رشد 66 درصدی و در حدود 12 میلیون و 300 هزار دلار نیز گفت: رشد حجم صادرات چمدانی با بیش از 600 هزار تن در پنج سال اخیر روند رو به صعود گرفته است.رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل با اعلام اینکه تجار و صادرکنندگان ما بیشتر رغبت به امر صادرات دارند تا واردات افزود: ما در تقویت واحدهای تولیدی و تقویت سرمایه‌گذاری‌ها دراین بخش تلاش بیشتری را انجام می‌دهیم به طوری که در یک برنامه‌ریزی مدون در کنار افزایش کشورهای هدف صادرات، کاهش واردات مواد غیرضروری و تنوع محصولات صادراتی، سعی‌مان بر تقویت تولید داخلی و حمایت از واحدهای صنعتی و تجاری است که می‌توانند گام‌های محکمی را در تقویت اقتصاد مقاومتی بردارند.
تلاش برای رونق مجدد بازار
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان اردبیل نیز با اعلام اینکه با روی کار آمدن دولت یازدهم و از بین رفتن بسیاری از موانع، تولید و صادرات مورد حمایت قرار گرفته و واردات آن هم از نوع واردات غیرضروری به حداقل رسیده است، گفت: ما در گذر از بحران رکود با تزریق منابع اعتباری و حمایت‌های واقعی از تولید داخلی تا حدودی موفق عمل کردیم.
حسین پیرموذن افزود: دولت با کاهش تورم سعی در ایجاد رونق بازار دارد که امیدواریم در این برنامه‌های خود به سمت جهش اقتصادی همراه با تقویت تولید ملی حرکت کند.وی ریشه بسیاری از مشکلات را تمرکزگرایی تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها در مرکز کشور دانست و گفت: باید بسیاری از اختیارات در زمینه اعطای تسهیلات به واحدهای تولیدی و تاسیسات بروکراسی اداری به استان‌ها و استانداران واگذار شود.
کارشناسان، متخصصان و فعالان اقتصادی، تجاری و بازرگانی استان اردبیل در حالی مدام از تقویت تولید ملی و ممانعت از واردات بیرویه سخن می‌گویند که حتی در تعطیلات نوروزی امسال شاهد توزیع پرتقال خارجی در اردبیل و واردات بیرویه برخی از البسه‌ها بودیم که به معنای واقعی زنگ هشدار را برای تولید داخلی به ویژه واحدهای فعال در استان اردبیل به صدا درآورده که اگر به هوش نباشیم باید در سایه این واردات بیرویه از لباس گرفته تا خوراکی و بسیاری از وسایل لوکس، زمینه بسته شدن درب تولید داخلی فراهم آمده و در آن صورت نمی‌توان از گرداب تحریم‌هایی که بیگانگان بر این کشور تحمیل کرده‌اند، بیرون آمد. هر چند مسئولان استان اردبیل مدعی هستند رقم قاچاق به صورت رسمی یا غیررسمی در کمترین حد است اما تعطیلی واحدهای تولیدی مختلف بزرگ و کارگاهی در استان اردبیل و در شهرهای مختلف حکایت از آن دارد که همچنان رقم واردات بالا است.
