ورزش حرفهای تفکر حرفهای میخواهد و در این دنیای حرفهای برای جا نماندن از گردونه رقابت باید همه فاکتورهای لازم را در نظر گرفت. سالهاست که حضور روانشناس ورزشی در کنار تیمها و ورزشکاران مختلف به یکی از ملزومات موفقیت در آوردگاههای بزرگ تبدیل شده و کشورهای صاحبنام این حوزه بهخوبی اهمیت آن را درک کردهاند. هرچند در ورزش ایران هنوز هم بسیاری از مسئولان فدراسیونها توجهی به این فاکتور سرنوشتساز نمیکنند، اما در سالهای گذشته روند بهکارگیری تکنیکهای روانشناسی در رشتههای مختلف افزایش یافته تا جایی که حضور روانشناسان ورزشی در کنار برخی تیمهای اعزامی به بازیهای آسیایی جاکارتا کاملاً محسوس بوده است.
آمادگی روحی روانی ورزشکاران پیش از شروع رقابت یکی از عنصرهای حیاتی رسیدن به اهداف بزرگ و کسب عناوین قهرمانی محسوب میشود. تا جایی که مشهورترین قهرمانان نیز در صورتی که از لحاظ روحی آماده مسابقه نباشند قطعاً در جریان رقابت با حریف یا حریفان خود کم میآورند و از تکرار افتخارات گذشته باز میمانند. حتماً به خاطر دارید که یوسف کرمی، ملیپوش اسبق تیم ملی تکواندو، به رغم آمادگی جسمانی و پشت سرگذاشتن تمرینات طاقتفرسا در المپیک لندن با شکست مقابل حریفی گمنام و در همان مبارزه اول از گردونه بازیها کنار رفت. کرمی علت ناکامی بزرگش را ساعتها تنهایی پیش از شروع مبارزه عنوان کرد در حالی که حضور یک روانشناس ورزشی در کنار کرمی و مشاوره روحی روانی به او میتوانست شرایط دیگری را برای این تکواندوکار مشهور ایران و جهان فراهم کند.
متأسفانه در ورزش کشورمان نمونههای زیادی هستند که شرایطی مشابه یوسف کرمی را تجربه کردهاند. با حرفهای شدن ورزش راه دیگری وجود ندارد جز اینکه ما نیز همسو با سایر کشورهای رقیب از تکنیکهای روانشناختی استفاده کنیم. بهره گرفتن از این تکنیکها هم در رشتههای انفرادی و هم تیمی نتایج مثبت زیادی را به همراه دارد. از آنجا که شرایط رشتههای انفرادی متفاوت است و شرایط ورزشکاران با هم یکسان نیست حضور مداوم روانشناسان آشنا به ورزش کمک بیشتری به آنها میکند. در اغلب این رشتهها نفرات اعزامی در اوزان و مواد مختلف به رقابت میپردازند به همین خاطر مربیان برای آنکه بتوانند روحیه شاگردان خود را تا آخرین لحظه در بالاترین حد ممکن حفظ کنند نیازمند کمک روانشناسان هستند. در حقیقت روانشناس ورزشی باید از هفتهها قبل از اعزام تیمها به رقابتهای مهم و سرنوشتساز در کنار ورزشکاران اعزامی باشد و همراه با کادر فنی آنها را برای موفقیت در مسابقات پیش رو آماده کند. مربیان از نظر فنی و تکنیکی نکات لازم را به ورزشکار گوشزد میکنند و روانشناس نیز با آنالیز دقیق و توجه به خصوصیات و روحیات مختلف هر فرد ورزشکار را از بعد روحی روانی برای کسب خوشرنگترین مدال مهیا میسازد.
در سالهایی که نقش پررنگ روانشناسان در موفقیت تیمهای ورزشی برای همه عیان شده استفاده اصولی، حرفهای و عملی از این افراد در کنار تیمها با مشکلاتی همراه بوده است. آشنا نبودن برخی مدیران با اصول اولیه موفقیتهای ورزشی سد بزرگی سر راه اعزام روانشناس به همراه تیمها به اعزامهای برونمرزی به شمار میرود. تا جایی که بودجهای برای اعزام تنها یک روانشناس نیز در نظر گرفته نشده و نمیشود! نظارت وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک و همچنین جلوگیری از اعزام افراد متفرقه از جمله راهحلهایی است که دیگر جای هیچ بهانهای را برای سوءمدیریتها باقی نخواهد گذاشت.