۱۴ مردادماه در تقویم رسمی کشور «روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی» نام گرفته است. حقوق بشر، حفظ کرامت انسانی و سازوکار‌های منطقه‌ای و بین‌المللی حمایت از آن، از جمله دغدغه‌های جهانی است که نه تنها سازمان‌های بین‌المللی بلکه بسیاری از کشور‌ها و حتی نهاد‌های غیردولتی را به استیفای آن برانگیخته است. مجمع جهانی صلح اسلامی به همین مناسبت درگفت‌وگو با خانم دکتر الهام امین‌زاده معاون حقوقی سابق ریاست جمهوری و عضو شورای راهبری مجمع جهانی صلح اسلامی، پیشینه نظام بین‌الملل درباره حقوق بشر، اعلامیه جهانی حقوق بشر و تمایزات و تشابهات حقوق بشر اسلامی و حقوق بشر را مورد واکاوی قرار داده است. آنچه در پی می‌آید، حاصل این گفت‌وشنود است که با هم می‌خوانیم.
پیشینه نظام بین‌الملل در خصوص حقوق بشر و کرامت انسانی را چگونه ارزیابی می‌کنید و به نظر شما وضعیت کنونی جهان در این خصوص چگونه است؟
اگرچه توجه به حقوق انسان‌ها از بدو خلقت بشریت موضوعیت داشته و به تدریج با ظهور پیامبران توحیدی و ابلاغ آیین‌های زندگی همراه با حفظ حقوق دیگران شکل قانونمند به خود گرفت و در برهه‌های مختلف مکاتب اخلاقی- فلسفی هم حقوق بشر را مورد توجه قرار دادند، لیکن با ترسیم مرزها و استقرار دولت‌ها، در زوایای قوانین اساسی و قوانین عادی هر کشور توجه به حقوق مردم گنجانده شد. ضمانت اجرا‌هایی برای نقض حقوق ملت پیش‌بینی شدند که با توجه به درجه مردمسالاری موجود در سیستم حکومتی هر کشور این ضمانت اجرا‌ها قابلیت اجرا پیدا می‌کردند. با تشکیل سازمان‌های بین‌المللی این کشور‌های کمترتوسعه‌یافته بودند که بر نگاه جدی بنیانگذاران این سازمان‌ها به حقوق بشر تأکید داشتند. نهایتاً حقوق بشر در قالب اسناد بین‌المللی تدوین شد و به شکل غیرالزام‌آوری مورد توصیه قرار گرفتند. لکن این امر نه تنها به تقویت حقوق بشر نینجامید بلکه دولت‌های اقتدارگرا در عرصه بین‌الملل با استفاده‌های ابزاری از مقوله حقوق بشر و با توجه به شکاف‌های سیاسی و ایدئولوژیک اعضای سازمان‌های بین‌المللی، حقوق بشر را در فضایی از بیم و امید و ابهامات مختلف قرار دادند تا حدی که به نام دفاع از حقوق بشر و حمایت از دموکراسی علیه حقوق بشر ملت‌ها اقدامات ناقض قواعد بین‌الملل را مرتکب شدند. امروزه حقوق بشر دستاویزی سیاسی برای سلطه‌گری از طریق مداخله در امور داخلی می‌باشد. دولت‌هایی که به سلطه بر دیگران می‌اندیشند به ضمانت اجرا برای کاهش نقض حقوق بشر نمی‌اندیشند، حتی در مخاصمات جدید، به جای رودررویی نظامی مستقیم و پرهزینه، از حقوق بشر به عنوان تضعیف و نهایتاً اضمحلال یک کشور مستقل استفاده می‌شود.
با توجه به اینکه اعلامیه حقوق بشر و منشور سازمان ملل متحد به عنوان دو سند مهم بین‌المللی بر حمایت از کرامت انسانی تأکید کرده‌اند، علت ضعف و ناکامی این اعلامیه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اسناد بین‌المللی به دلیل ضعف در مکانیسم‌های بی‌طرفانه واقعی در حمایت از حقوق بشر گاهی بدون استفاده و گاهی با استفاده گزینشی و جهت‌دار مورد بهره‌برداری‌های غیرحقوق بشری می‌شوند. دیده نشدن خاستگاه‌های بومی- ملی و سنتی کشور‌ها و تلاش برای ازاله ملت‌ها از ارزش‌های ملی خود به نام حقوق بشر از جمله مشکلات اجرای این اسناد می‌باشد.
به نظر شما وجوه تمایز و تشابهات حقوق بشر اسلامی و حقوق بشر در متون بین‌المللی چیست؟
از جمله هجمه‌های حقوق بشری در دهه‌های اخیر به نظام حقوقی اسلامی بوده است. وانمود کردن فاصله میان این سیستم حقوقی با معیار‌های حقوق بشری سیاست روزمره کشور‌های سلطه‌طلب شده است. این در حالی است که در زمان طلوع اسلام معیار‌های حقوق بشری آن بود که جهان تاریک و جاهل و ظالم آن زمان را روشنی بخشید و دانش و فرهنگ را بسط داد، به نظام‌های بیدادگر و ظالم پایان داد، اخلاق نیکو را ترویج داد و به طور کلی تعلیماتی حیات‌بخش را در جهت خروج از سیطره نظام‌های خودکامه به راه انداخت. هدف پیامبر اسلام (ص) ایجاد یک تمدن اسلامی بود. ریشه حقوق بشر اسلامی در نگاه خاص این نظام حقوقی به انسان‌ها اعم از مسلمان و غیرمسلمان از هر نقطه از جهان می‌باشد. حقوق بشر اسلامی علاوه بر کرامت ذاتی انسان‌ها به کرامات اکتسابی و تلاش برای علو ویژگی‌های اخلاقی و علمی ارزش قائل است. بسیاری از آموزه‌های قرآنی و سیره نبوی در زمان‌هایی شکل گرفت که مدعیان حقوق بشر امروز در غرب در جهل و تاریکی بسر می‌بردند. اندیشمندان اروپا، چون گالیله و کریستف کلمب به جرم تفکر آزاد و علمی زندانی می‌شدند، اما در طول زمان حکومت‌های اسلامی نقش خود را در گسترش، ارتقا و نهادینه شدن حکومت‌های اسلامی به خوبی ایفا نکرده و با فاصله گرفتن از آموزه‌های حیات‌بخش اسلام و تأسی از پیامبر اکرم (ص) و رویه ائمه اطهار (ع) در پاسداشت حقوق انسان‌ها، دچار خودکامگی و وابستگی‌هایی شدند که کشور‌های اسلامی را تبدیل به نظام‌هایی بیگانه با حقوق بشر نمودند.
جایگاه و نقش سازمان‌های بین‌المللی اسلامی مانند سازمان کنفرانس اسلامی در تدوین مبانی حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در اینجا وظیفه سازمان کنفرانس اسلامی و سایر سازمان‌های اسلامی است که با سرلوحه قرار دادن حقوق بشر اسلامی و حفظ ارزش‌های دینی، جوامع اسلامی را از سردرگمی، ظلم و ارائه الگو‌های غربی برای روابط بین مردم که امروزه خود کشور‌های غربی با آثار سوء آن درگیر هستند به تشویق ارتقای نظام‌های حقوق بشر اسلامی در کشور‌های اسلامی بپردازند. بدون شک احترام به حقوق انسان‌ها با حس مسئولیت بیشتر در بین مسئولان و آحاد مردم با بسط فرهنگ حقوق بشر اسلامی به راحتی نهادینه می‌شود. تفکیک رفتار‌های ضدحقوق بشری برخی از متولیان اداره کشور‌های اسلامی از اسلام ناب محمدی نیز از جمله ضروریات است که نسل‌های فعلی و آتی، رفتار‌های دون شأن انسانی را به پای نظام حکومتی و اداری اسلام نگذارند و این امر نیازمند اهتمامی ویژه در سطح منطقه‌ای و بین‌الملل می‌باشد.
سلام. عزیزان بعد از سالها زندگی در غرب به شما قول میدهم غربی ها عاجز از درک معنای حقوق بیشر هستند و بوی از انسانیت نه بورده اند . 
