دانشآموزان قمي پايه نهم، اين روزها را با نارضايتي و تب و تاب انتخاب رشته سپري ميكنند. انتخابي كه دانشآموزان و اولياي آنها مدعياند نه تنها از اصول علمي و كارشناسي تبعيت نميكند، بلكه احساس ناعدالتي آموزشي را متبادر ميسازد. در حال حاضر 17هزار دانشآموز پايه نهم در قم مشمول طرح مذكور شدهاند و به منظور ايجاد توازن رشتهاي بايد در رشتههايي تحصيل كنند كه آزمون استعداد و ترغيب، مشاوره و عملكرد تحصيلي آنها در پايههاي قبل، برايشان انتخاب كردهاند! از اين رو بسياري از دانشآموزان حتي با داشتن معدلهاي ممتاز به سمت رشتههاي كار دانش و فني هدايت شدهاند. اقدامي كه سبب ايجاد ناراحتي و اعتراض شديد دانشآموزان و والدينشان شده است.
به عنوان نمونه، از آنجا كه طبق آمار اداره كل آموزش و پرورش استان قم بيش از 48درصد دانشآموزان استان در رشته علوم تجربي مشغول به تحصيل هستند، رشته مذكور ظرفيت پذيرش نداشته و دانشآموزان بايد به سمت رشتههاي ديگر سوق داده شوند. اين در حالي است كه همچنان رشته تجربي مورد علاقه بسياري از دانشآموزان ممتاز اين استان است و به هيچ وجه حاضر به تحصيل در رشته ديگري نيستند. از طرفي خانوادهها نيز معتقدند به دليل توانايي فرزندانشان در كسب نمرات بالا در تمام دوران تحصيل، اين حق قانوني آنهاست كه در هر رشتهاي كه علاقهمندند ادامه تحصيل دهند. اين اعتراضات در چند روز گذشته سبب شده نمايندگان مردم در مجلس شوراي اسلامي در اين موضوع ورود پيدا كنند.
مجمع نمايندگان مخالفند!
از چند روز گذشته اولياي دانشآموزان كه زندگي تحصيلي و آينده فرزندانشان را در تهديد ميبينند دست به دامان نمايندگان مجلس شدهاند تا شايد بتوانند قبل از اتمام زمان انتخاب رشته تحصيلي فرزندانشان مانع اجراي اين طرح به شكل فعلي شوند. از اين رو نمايندگان استان در جلسهاي با حضور لاريجاني رئيس مجلس خواستار ارائه توضيحاتي از مسئولان اداره آموزش و پرورش استان شدند.
حجتالاسلام مجتبي ذوالنوري نماينده مردم قم در اين خصوص الزام و اجبار در هدايت تحصيلي دانشآموزان را دخل و تصرف در سرنوشت آنها ميداند و معتقد است نبايد از ابزار سلبي براي هدايت تحصيلي دانشآموزان استفاده كرد،. بلكه بايد به روشهاي تشويقي هدايت تحصيلي دانشآموزان در رشتههاي فني انجام شود. وي الزام دانشآموزان براي تحصيل در رشتههاي فني را غيرقانوني و تصرف در حق الناس و سرنوشت ديگران عنوان كرد.
احمد اميرآبادي نماينده ديگر مردم قم در مجلس با بيان اينكه الزام استان در هدايت تحصيلي دانشآموزان در رشتههايي غير از علوم تجربي امري نادرست است ميگويد: لازم است اين موضوع در دستور كار آموزشوپرورش قرار گيرد.
وي با اعلام مخالفت نمايندگان قم درباره روند انتخاب رشته و هدايت تحصيلي دانشآموزان بهشكل فعلي ميگويد: آموزشوپرورش نبايد خانوادهها را براي انتخاب رشته محدود كند تا مشكل دانشآموزان در اين زمينه رفع شود!
اين در حالي است كه مديركل آموزشوپرورش استان قم در پاسخ به اين اعتراضات، اجراي اين طرح را به نفع آينده شغلي دانشآموزان عنوان كرده و ميگويد: هدف از اجراي اين طرح سوقدادن دانشآموزان به سمتوسوي تحصيل در رشتههايي است كه آينده شغلي فرد را تأمين كند، چراكه اگر دانشآموزان به رشته تجربي وارد شوند و با علاقه هم درس بخوانند، بعد از فراغت از تحصيل براي به دست آوردن شغل مناسب با رشتهشان با مشكلات جدي روبهرو ميشوند.
حميدرضا شيخالاسلام با اشاره به اينكه تعادل رشتهاي از اهداف مهم اجراي اين مصوبه است انجام اين اقدامات را راه مؤثري براي جلوگيري از ايجاد مشكل در آينده شغلي جوانان دانسته و ميافزايد: اگر هدايت تحصيلي دانشآموزان در سالهاي گذشته به درستي صورت ميگرفت امروز شاهد مشكلات بسيار نبوديم.
دانشآموزان گلهمندند
در ميان دانشآموزان قمي معترض به اجراي طرح هدايت تحصيلي، دانشآموزان ممتاز و افرادي كه معدلهاي بالايي در دوران تحصيل خود كسب كردهاند بيش از ديگران نگران و مضطربند. اين دانشآموزان غالبا به ادامه تحصيل در رشتههاي تجربي و رياضي متمايل هستند اما با ايجاد محدوديت ثبت نام در اين رشتهها و هدايتشان به سمت رشتههاي كارودانش و فني، معتقدند در حقشان اجحاف شده و زحمات چند ساله خود را در داشتن شغل مورد علاقهشان هدر رفته ميبينند. متأسفانه از سالهاي گذشته در نظام آموزشي ما اين تصور غلط وجود داشته كه رشتههاي تجربي و رياضي و فيزيك رشتههاي موفق و آيندهداري هستند كه دانشآموزان موفق را جذب ميكند و در نقطه مقابل رشتههاي كارودانش و فني رشتههايي كم اهميت هستند كه دانشآموزان ضعيف به آن وارد ميشوند، از اين رو ميتوان گفت اين تصور و باور رايج هم در ايجاد نارضايتيهاي دانشآموزان بيتأثير نيست. اظهارات برخي دانشآموزان مخالف معترض به خوبي گواه اين مدعاست.
رضا شيرمحمدي يكي از دانشآموزان پايه نهم قمي كه نسبت به هدايت تحصيلياش معترض است، ميگويد: اگر ميخواستم كارودانش بخوانم معدلم را به 19 نميرساندم، حالا هم اگر مجبور باشم دوباره پايه هشتم را ميگذرانم كه بتوانم به رشته تجربي بروم.
مريم احساني دانشآموز موفق ديگري كه از ورود به رشته مورد علاقهاش رياضي و فيزيك باز مانده، ميگويد: با اجراي اين طرح، همه تلاشها و زحمات چند سالهام بينتيجه شد و به آينده تحصيليام اميدي ندارم. اينها تنها بخشي از اظهارات دانشآموزاني است كه خود را قرباني اجراي طرحي عجولانه و ناعادلانه ميدانند.
اجراي طرحي بدون پيش زمينه!
شايد بتوان گفت مسئولان وزارت آموزش و پرورش، در ارائه طرح هدايت تحصيلي الزامات و اهداف روشني در نظرداشتهاند و اجراي اين مصوبه با بررسيهاي كارشناسي و دقيق و به منظور تأمين اهداف بلندمدت و رفع مشكل اشتغال جوانان تحصيلكرده در كشور به مرحله اجرا رسيده است اما مشكلات پيش آمده امروز نشان ميدهد قبل از اجرايي شدن طرح مذكور بايد زمينه آگاهسازي و اطلاع رساني بيشتري فراهم ميشد. شايد اگر دانشآموزان، والدين و اولياي مدارس از اهداف اين طرح و اثرات مثبت آن در اشتغال آنها مطلع بودند يا اطلاعرساني در زمينه ظرفيتهاي تعيين شده براي انتخاب رشته براي دانشآموزان به خوبي انجام ميشد، اجراي اين طرح تا به اين اندازه سبب نارضايتي و نگراني دانشآموزان و خانوادههايشان نميشد. به هر حال واضح است اجراي عجولانه اين طرح كه گويا در راستاي تحقق اهداف سند تحول و استقرار نظام 6- 3- 3 و سياست توزيع متوازن رشتههاي تحصيلي در آستانه سال تحصيلي جديد به مرحله اجرا رسيده است، با سرخوردگي دانشآموزان و نارضايتي والدينشان به نتيجه مثبتي نخواهد رسيد!