كاهش آب هاي زيرزميني ،هزينه بر بودن استفاده از آبهاي بهداشتي در كنار سهل انگاري سازمانهاي نظارتي، موجب شده تا در سالهاي اخير بسياري از كشاورزان ، فاضلاب توليدي در سطح شهر را به سوي زمين هاي خود هدايت كرده وبراي كاشت محصولاتشان و بخصوص سبزيجات از اين پساب هااستفاده كرده وباعث شيوع برخي بيماري ها ازجمله وبا شوند.دراين بين، هرچند راههاي قانوني براي برخورد با اينگونه تخلفات وجود دارد اما برخورد موردي و جسته گريخته با اين موارد موجب شده تا خيلي از افراد متخلف ريسك آن را به جان بخرند.
استانهايي با سبزي هاي آلوده
چند روزقبل بود كه مسئولان بهداشتي استان همدان هشدار دادند استفاده از فاضلاب براي آبياري سبزيجات دركنارگرم شدن هوا مي تواند باعث شيوع بيماري وبا وسرايط آن در منطقه واستانهاي همجوارشودلذا بايد دراين خصوص به فكر چاره بود.اين درحالي بود كه بررسي ها نشان مي دهد در حال حاضر130هكتار از ۴۵۴هکتار زمین هاي کشت سبزی در استان همدان با فاضلاب آبیاری میشود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی همدان با تاييد اين موضوع مي گويد:"درحالي كه تاسال 88بيشتر سبزيجات استان با فاضلاب آبياري مي شد اما همكاري دانشگاه علوم پزشكي موجب شد تا درحال حاضر تنها 28درصد سبزي هاي كشت شده در استان از فاضلاب استفاده كنند".شهرام پرورش با اشاره به مناطقي كه سبزيجات خودرا با فاضلاب آبياري مي كنند، مي افزايد:" در شهرستان نهاوند ۵۰ درصد آبیاری با آب ناسالم، ملایر ۷ درصد ،و تویسرکان ۸ درصد سبزی کشتشده با آب ناسالم تولید میشود."بررسي ها نشان مي دهد پس از همدان، استفاده از فاضلاب در برخي از مناطق استان البرز نيز رواج زيادي دارد.رها شدن پسابها دراين استان ،ازجمله شهرك صنعتی سپهر، موجب شده تاكشاورزان براي سيراب كردن زمينهاي خود ازاين منابع به شدت آلوده استفاده كنند.دراين ميان چند سالي است كه سبزيكاران مناطق جنوبي استان تهران نيز به استفاده از فاضلاب هاي آلوده روي آورده اند.وخامت اين موضوع به حدي بود كه چند سال قبل استانداري تهران اعلام كرد مزارع آلوده جنوب تهران تا پايان تيرماه بهطور كامل تخريب خواهند شد. با اين وجود عليرغم اخطارها و تخریب چند زمين آلوده ، آمارها نشان می دهد ،هنوز 30 درصد مزارع اين منطقه توسط همين فاضلابها آبياري مي شود.
قانوني كه اجرا نمي شود
با وجودي كه طبق قانون مي توان با اينگونه تخلف ها برخورد كرد اما سهل انگاري برخي از مسئولان موجب شده تا اين موضوع حياتي مورد غفلت قرار بگيرد.مهدی جوهری، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرزبا اشاره به وجود قانون برخوردبا اينگونه تخلفات مي گويد : "طبق ماده 688 قانون مجازات اسلامی اقداماتی از قبیل آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده، دفع غیربهداشتی فضولات انسانی و دامی و مواد زاید، ریختن مواد مسموم کننده در رودخانهها، ریختن زباله در خیابانها و کشتار غیر مجاز دام، استفاده غیرمجاز فاضلاب خام یا پساب تصفیه خانهها فاضلاب برای مصارف کشاورزی تهدید علیه بهداشت عمومی بوده وبر حسب مورد وزارت بهداشت و درمان وآموزش پزشکی و سازمان محیط زیست و سازمان دامپزشکی مي توان با اين موارد برخورد كندكه تاکنون این امر به طور کامل محقق نشده است لذا از مسئولان ذی ربط انتظار داریم که برای تحقق این مهم تلاش کنند."