اغلب مناطقي که زماني سرسبز بوده و نياز روستاييان را در فعاليت‌هاي کشاورزي و دامداري تامين مي‌کرد، اکنون بياباني شده و ساکنانش نيز به ناچار به ساير مناطق مهاجرت کرده‌اند. همين بياباني شدن مراتع و جنگل‌هاي کشور نه تنها به فعاليت‌هاي کشاورزي و دامداري آسيبي غيرقابل جبران وارد کرده است، بلکه خود به تنهايي منجر به افزايش مهاجرت روستاييان و به دنبال آن افزايش ميزان فقر و حاشينه‌نشيني شده است.طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی، در دو دهه اخیر حدود یک سوم کل روستاهای کشور به دليل افزايش پديده بيابان‌زايي خالی از سکنه شده و بر بحران حاشیه نشینی افزوده است. با پيش‌روي اين پديده شوم، حاصل‌خیزی خاک کم شده است و مردم آب ندارند و با پناه آوردن به سم و کود بیشتر هم نمی‌توانند معیشت خود را تامین کنند. علاوه بر این، فرسایش خاک نیز معضل دیگری است که با روند بیابان‌زایی نمود پیدا می‌کند. اکنون حدود 75 میلیون هکتار از اراضی کشور تحت تاثیر فرسایش آبی و 20 میلیون هکتار فرسایش بادی قرار دارند. همچنين حدود 5 میلیون هکتار نیز متاثر از فعالیت‌های کشاورزی هستند.
کاهش سطح آب‌های زیر زمینی و روان شدن ریزگردها به سمت پايتخت، همه نشانه وقوع بیابان‌زایی است که باید جلوی آن گرفته شود. در حالی که این وضعیت کم کم دارد خود را در بخش هایی از مازندران و گلستان نیز نشان می‌دهد، اگر نخواهیم با جدیت به حل این مسئله فکر کنیم، ممکن است 20 یا 30 سال دیگر اين دو استان سرسبز و زيبا هم به بیابانی بي اب و علف تبديل ميشوند.
اکنون که بيشتر مناطق ايران بياباني شده و استان خراسان جنوبي هم در سکوي نخست مناطق بياباني قرار گرفته است متوليان بايد هرچه زودتر عزم خود را به منظور مقابله با بيابان زايي جزم کنند. در هفته پيش اخبار مختلفي از فعاليت‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي گوناگون به منظور جلوگيري از اين پديده از سراسر رسانه‌ها منتشر شد. اخباري که اميد مي‌رود به همين چند روز جهاني مقابله با بيابان‌زايي ختم نشود واين توجه فراگير در روزهاي ديگرسال هم نمود پيدا کند. چرا که مقابله با اين پديده مستلزم اجراي برنامه‌اي مستمر است. البته در اين راه نيز بايد تمام سازمان‌ها و نهادهاي مربوطه با کمک و ياري يکديگر فعاليت کنند. متاسفانه تاکنون مدیریت و رویکرد یکپارچه‌اي برای حل اين موضوع را نداشته‌ايم. براي مثال وزارت نیرو، جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست و استانداری‌ها در برخی از موارد همگرایی نداشته و فعاليت هريک سدي بر سر راه ديگري بوده است.
علاوه بر آنچه گفته شد، بر اساس صحبت‌هاي رییس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، در برنامه ششم توسعه طرح سالیانه 600 هزار هکتار عملیات بیابان‌زدایی پیش‌بینی شده است. البته اين ميزان بيابان‌زدايي به نسبت ۱۰۰ میلیون هکتاري که تحت تأثیر بیابان‌زایی قرار دارد، بسيار ناچيز بوده و عملا تاثيري نخواهد داشت. متاسفانه موضوع بيابان‌زايي کشور به قدري جدي است که حتي ديگر نمي‌توان از راه جنگل‌کاري هم اين بيماري را درمان کرد.
