در سالهاي گذشته در بسياري از شهرها، اهالي براي انجام مراسم عيد قرباني به روستاهاي مجاور مراجعه کرده و دام موردنظر خود را خريداري مي کردند. اگرچه خريد مستقيم و بدون واسطه دام براي شهروندان از نظر اقتصادي مقرون به صرفه بود اما هشدارهاي مسئولان مبني بر عدم نظارت بهداشتي بر دام ها و احتمال آلودگي آنها به بيماري، بازار روستاييان و دامداران را کساد کرد. تغذيه نامناسب دام براي افزايش ناگهاني وزن چند روز قبل از رسيدن عيد قربان و زمان فروش نيز يکي ديگر از دلايلي بود که مسئولان براي جلوگيري از خريد دام از روستاييان اعلام کردند. اين هشدارها در بسياري از شهرها اثر خود را گذاشت اما متاسفانه راه را براي ورود دلالان و واسطه ها باز کرد. عدم تمايل مردم به خريد دام از روستاييان سبب شد عده‌ای دلال و سودجوی فرصت طلب، دام را به قیمت ارزان و غیرمنصفانه از دامدار خریداری کرده و به قیمتهای بالا و سود بیشتر به مصرف کننده بفروشند. اين مسئله هر سال سبب افزايش غيرمنطقي دام در آستانه عيد قربان مي شود و در سايه نبود نظارت، دلالان با مناسب ديدن شرايط، به عرضه دام با قيمت و وزن غيرواقعي و حتي بيمار سال به سال سود بيشتري به جيب مي زنند و همين مسئله آنها را براي تداوم اين کار در سالهاي بعد ترغيب مي کند. حرکت آرام و خزنده دلالان در بازار که برنامه ريزي شده و هدفمند به نظر مي رسد هر سال سبب افزايش روند صعودي و يکباره قيمت گوشت مي شود و همين مسئه سبب شده دامداران و دلالان، دام هاي مولد را هم وارد بازار فروش کنند. مسئله اي که يک خطر جدي براي توليد و پرورش دام محسوب مي شود.
مي توان گفت نبود برنامه و تدبیر خاص از سوی مسئولان امر برای قطع دستهای پنهان واسطه ها که تنها سود خود را می‌بینند، سبب بر هم خوردن توازن بازار گوشت قرمز شده است. بنا به گفته کارشناسان، خروج تعداد زيادي از دام هاي زنده در يک مدت زمان محدود مي تواند سبب نابساماني بازار گوشت شود چرا که در بلند مدت سبب افزايش قيمت و در پي آن کاهش تقاضا شده و تکرار اين روند دولت را به واردات گوشت ارزان قيمت و منجمد ترغيب مي کند! به همين سادگي و تنها در سايه بي نظارتي ها، سودجويان و دلالان دام زنده و گوشت قرمز خسارات جبران ناپذيري به بازار اين نوع کالا وارد کرده و مسئولان تنها به انتشار دستورالعمل اکتفا مي کنند.
ميادين عرضه، ظرفيت ندارند
يکي از اقداماتي که از چند سال پيش به منظور رفع مشکل سردرگمي خريداران دام در آستانه عيد قربان انجام شده تعيين مياديني براي فروش دام تحت نظارت متوليان امر و اداره دامپزشکي استانهاست. فضايي که اغلب در يکي از ميادين شهرها به عنوان مکان مجاز خريد و فروش دام هاي تحت نظارت به طور رسمي معرفي مي شود. اين در حالي است که اظهارات اخيرخريداران از بي توجهي مسئولان به نظارت در اين مکان حکايت دارد. شلوغي بازار عرضه دام زنده در کنار گستردگي آن اغلب شرايط مساعدي براي برخي تخلفات ايجاد مي کند. از افزايش بي حد و اندازه و نامعقول قيمت و تفاوت فاحش آن گرفته تا دستکاري باسکول ها و وزن کشي نادرست فروشندگان در ميادين تحت نظارت و از همه بدتر فروش دام هاي بيمار از جمله مواردي است که از چشم بازرسان و ناظران دور مانده و خريداران در شهرهاي مختلف بارها به آن اشاره کرده اند. علاوه بر اين مشکلات در اکثر شهرها، فضاي تعيين شده براي عرضه دام زنده با تقاضاها تناسب ندارد و شلوغي و ازدحام دراين اماکن سبب مي شود خريدار قيد خريد از اين ميادين را بزند و راهي اماکني شود که از نظر قانوني مجاز و تحت نظارت نيستند!
ظاهرا مسئولان فقط تا زمان تعيين و اعلام جايگاه و مکان فروش خود را مسئول مي دانند و بعد از آن بايد خريدار خود به تناسب قيمت و وزن دام و سلامت آن توجه داشته باشد و مسئوليت تمام و کمال کالاي دريافتي اش را به عهده بگيرد!دوري اين مکان هاي تعيين شده از کشتارگاه و قسمت هاي اصلي شهر از جمله ديگر مواردي است که خود سبب ساز ايجاد مشکلاتي براي شهروندان مي شود. در برخي شهرها به دليل مسافت زياد مراکز خريد دام زنده عيد قربان با کشتارگاه بسياري از خريداران به ذبح دام در منازل و معابر اقدام کرده و مخاطرات بهداشتي و زيست محيطي ايجاد مي کنند.اين در حالي است که بسياري از شهرهاي کشور از داشتن کشتارگاه استاندارد بي بهره اند و در ايامي چون عيد قربان بار زياد و بيش از ظرفيت به کشتارگاه هاي سنتي وارد مي شود.
