يكدست شدن لباس مدرسه دانش‌آموزان از جمله كارهاي بسيار خوبي است كه طي چند سال اخير به اجرا درآمده و با اين كار علاوه بر كمك به والدين براي انتخاب لباس فرزندان‌شان، از نظر روحي و رواني هم دانش‌آموزان را در وضعيت بهتري قرار مي‌دهد تا به هر دليل ممكن از چشم و هم‌چشمي‌ها و حسرت خوردن‌ها بكاهد اما متأسفانه نحوه توليد و عرضه اين لباس‌هاي فرم طوري شده كه اكثر والدين از همان ابتدا فكر مي‌كنند براي اقلامي بي‌كيفيت و نامناسب پول اضافه مي‌پردازند. لباس‌هايي كه يك سال تمام با بي‌ميلي به تن دانش‌آموزان مي‌نشيند.
***
به عقيده اكثر كارشناسان انتخاب رنگ و نوع مدل لباس فرم دانش‌آموزان به‌خصوص دختر خانم‌ها، نياز به نگاه ويژه و استفاده از نظرات روان‌شناسان و جامعه‌شناسان متناسب با خرده فرهنگ‌هاي هر منطقه و علائق و روحيات دانش‌آموزان در پايه‌هاي مختلف تحصيلي دارد.
زماني كه رفت و آمد دانش‌آموزان با لباس‌هاي مورد علاقه خودشان به مدرسه ممنوع مي‌شود، حتماً بايد چيزي جايگزين آن شود كه از نظر رنگ و شكل و طراحي، به سليقه و خواسته‌هاي كودك و نوجوان نزديك و آن را تأمين كند.
لباس‌هاي فرم بد‌رنگ و آويزان
امروزه لباس فرم دانش‌آموزان دختر و پسر در هر منطقه آموزشي داراي شكل و رنگ به‌خصوصي است كه به هيچ عنوان از والدين و دانش‌آموزان در انتخاب آن رنگ‌ها و شكل و ظاهر و طرح لباس‌ها نظرخواهي نشده است.
جداي از اين نكات بسيار مهم، موضوع ديگري كه موجب دلخوري زياد اوليا و از آن مهم‌تر خود دانش‌آموزان شده، بحث سري‌دوزي و توجه نكردن به سايز بچه‌ها در لباس‌هايي است كه قرار است 9ماه تمام بر تن آنها بنشيند. زماني كه آموزش و پرورش نظم و انضباط را در صدر برنامه‌هاي خود قرار مي‌دهد حتماً بايد بداند كه اندازه و شيك بودن و مرتب بودن لباس دانش‌آموزان، گام نخست در اين مسير است.
بر همين اساس مانتو و مقنعه دختران و در رأس آنها دانش‌آموزان پايه اول آنقدر مهم است كه نتوان بي‌توجه از كنار آن گذشت.
متأسفانه به دليل قراردادهايي كه مدارس با برخي توليدي‌ها مي‌بندند، لباس فرم دانش‌آموزان سري‌دوزي شده و فقط در چند سايز مشخص توليد مي‌شود. در اين شرايط دانش‌آموزان يك مقطع همگي بايد از يك سايز مشخص استفاده كنند و اگر اين سايز كوچك يا بزرگ باشد، سايز بالاتر و پايين‌تر به آنها تحويل داده مي‌شود. حال با توجه به اينكه اكثر دختر خانم‌ها در همان مقطع ابتدايي به سن بلوغ و تكليف مي‌رسند به شدت رشد مي‌كنند و نمي‌توان آنها را در يك سايز و اندازه ثابت در نظر گرفت. با اين اوصاف دانش‌آموزي كه با هزار شوق و ذوق خود را براي ورود به مدسه آماده مي‌كند، وقتي با لباس فرمي كه به تنش بزرگ است و به قول معروف «روي تنش گريه مي‌كند» پاي به جمع دوستانش مي‌گذارد، از نظر روحي و رواني به شدت آسيب مي‌بيند.
لباس‌هاي بي‌كيفيت و گرانخانم ملكي كه براي گرفتن لباس فرم به يكي از توليدي‌هاي طرف قرارداد با مدرسه دخترش آمده با ناراحتي مي‌گويد: «اينجا معلوم نيست چكار مي‌كنند. هم قيمت مانتو و مقنعه بالاست و هم كيفيت بسيار پاييني دارد. علاوه بر اينها بايد بين سايز يك و 2 و 3، يكي را براي دخترم انتخاب كنم.»
وي كه در حال تعويض مانتو دخترش است، ادامه مي‌دهد: «سايز «يك» كوچك است و سايز «2» هم خيلي بزرگ. به من مي‌گويند برو مانتو را بده خياط برايت درست كند. اگر اينطور است چرا اجازه نمي‌دهند خودمان از همان ابتدا مانتو را تهيه كنيم؟»
مادر ديگري كه از قيمت‌ها ناراضي است، مي‌گويد: «وقتي مدرسه ما را به يك توليدي ارجاع مي‌دهد بايد حامي دانش‌آموز و خانواده‌اش باشد. نه اينكه اينجا مقنعه كوچك دخترانه را سه برابر قيمت بيرون بفروشند. ضمناً رنگ مانتو‌ها هم اصلاً شاد نيست. دانش‌آموزان ابتدايي بايد در فضايي باشند كه برايشان شاد و دل‌انگيز باشد. با زنگ‌هاي سرمه‌اي و قهوه‌اي و سبز تيره كه نمي‌شود چنين فضايي را ساخت.»
بايد بدانيم رنگ‌ها يكي از ابزارهاي مهم در ارتباطات اجتماعي و ايجاد انگيزه در انجام كارهاست و اين عامل انگيزشي در روابط تحصيلي بين دانش‌آموزان و معلمان نقش بسزايي ايفا مي‌كند. هم شكل و هم‌رنگ بودن لباس مدرسه دانش‌آموزان باعث مي‌شود تفاوت‌هاي اجتماعي خانواده‌هاي آنها كمتر ظهور و بروز پيدا كند و به تبع آن مشكلات فرهنگي بين دانش‌آموزان نيز در اين خصوص كم‌رنگ‌تر مي‌شود، اما در كنار اين نقطه مثبت، كج‌سليقگي متوليان امر در انتخاب رنگ كه مهم‌ترين مشخص لباس فرم است، هر ساله يكي از دغدغه‌هاي والدين در تهيه لباس فرم شده است، چراكه بعضاً مشاهده مي‌شود مديران مدارس رنگ‌هايي را براي دانش‌آموزان انتخاب كرده‌اند كه هيچ قرابتي با سليقه دانش‌آموزان ندارد و آنها با بي‌ميلي و از سر اجبار يك‌سال لباس مدرسه را تحمل مي‌كنند.
با تمام اين تفاسير امسال لباس‌هاي فرم مدارس توليد شده و در حال پخش است اما بجاست حداقل مديران و مربيان مدارس كمي به اوليا نزديك‌تر شده و نظرات آنها را هم در اين امر دخيل كنند تا براي سال‌هاي بعد بهترين تصميمات گرفته شود.
