پروژه آبرساني به شاهرود که سالها از کليد خوردن آن مي گذرد، از جمله پروژه
هايي است که بارها صاحبنظران آن را غيرکارشناسي و بيهوده خوانده و کارشناسان و دوستداران
محيط زيست مخالفت خود را آشکارا و با سند و مدارک علمي اعلام کردند. البته برخی نیز
با توجه به ضرورت تامین آب مردم معتقد بودند که اجرایی شدن این پروژه منوط به انتخاب
یک مسیر کارشناسی شده و اجرای علمی و درست آن، قابل توجیه است.
بالاخره پس از کش و قوس فراوان، بخشي از طرح انتقال
آب از چشمه سارهاي قطري برا ي تامين آب شاهرود به مرحله اجرايي رسيد اما مخالفت انجمن
هاي محيط زيستي شاهرود ادامه فعاليت ها را به تعطيلي کشاند. از طرفي از آنجا که قراربود
براي اجراي اين طرح بخشي از درختان جنگل قطع
شوند اداره منابع طبيعي استان نيز به جمع مخالفان پيوست. اين در حالي است که برخي نمايندگان
و مسئولان استاني انجام اين طرح را براي تامين آب شاهرود ضروري مي دانند!
دبیر تشکل‌های زیست‌محیطی شاهرود اجرایی شدن پروژه"
آبرسانی به شاهرود از چشمه‌سارهای قطری" را از اساس غیرکارشناسی دانسته و مي گويد:
متاسفانه با وجود مخالفت‌های آشکار کارشناسان، دوستداران محیط‌زیست و برخی دستگاه‌های
مسئول این پروژه، اجرایی شد.
امیرحسین ولیان بررسی نادرست میزان دبی آب چشمه‌های
قطری را نشانه‌ای از اجرای غیرکارشناسانه این طرح ارزیابی کرده و مي افزايد: در ابتدای
اجرای این پروژه مدعی شدند که دبی چشمه‌ها بیش از 600لیتر بر ثانیه است، اما امروز
به این نتیجه رسیدند که دبی آن تنها 40 لیتر برثانیه است.
همچنين بنا به اعلام کارشناسان مخالف اين طرح، بعضی
از چشمه‌های پیشنهادی به خاطر آبدهی کم و قرار گرفتن در نقاط پر شیب جنگلی واقع در
جبهه شمالی، جهت بهره‌برداری توجیه فنی و مهندسی ندارند و نه تنها نمي توانند منبعي
براي انتقال آب باشند بلکه با اجراي اين پروژه خشک شدن آنها در آينده نزديک حتمي است.
اجراي نادرست مسيريابي
انتخاب مسير نادرست براي اجراي پروژه انتقال آب
چشمه سارهاي قطري از جمله دلايل مخالفت بسياري از کارشناسان با اجراي اين پروژه بود. مسير پيشنهادي براي پروژه مذکور، در بالادست
يال منتهي به منطقه پونه آرام در نظر گرفته شده و بنا به اظهارت کارشناسان، اين منطقه
تنها زيست بوم سرخدارهايي با ارتفاع بيش از30 متر و عمر سه هزار سال در جهان است. علاوه
بر اين با اجراي فاز اول طرح، هزار اصله درخت از گونه هاي نادري چون پيرو، اورس، بلوط
ماکرانتا، ممرز و زرشک قطع و هزاران بوته از گونه‌های مختلف نابود شد. اين در حالي
است که فعالان محيط زيست شاهرود معتقدند تداوم اين اقدامات می‌تواند موجب تخریب‌های
گسترده در این منطقه شود و به واسطه آهکی بودن خاک فرسایش را به همراه داشته باشد. مخالفان اين طرح معتقدند مقدار آب انتقال
یافته در برابر هزینه‌های پروژه و هزینه‌های محیط زیستی منطقه توجيه ندارد و بايد در
اجراي اين پروژه تجديد نظر شود.
اظهارنظرهاي مخالفان طرح!
اسماعيل کهرم مشاور رييس سازمان حفاطت محيط زيست
به عنوان يکي از مخالفان اجراي اين طرح مي گويد: تجربه نشان داده که اين گونه اقدامات
نه تنها هدف مورد نظر را تامين نخواهد کرد بلکه آسيب هاي جدي به دنبال خواهد داشت.
زماني که بحث انتقال آب زاينده رود به يزد مطرح شد، خيلي ها مخالفت کردندو بي توجهي
به هشدارها، به وضعيت کنوني زاينده رود انجاميد. رودخانه اي خشک که حالا خود مشکل ساز
شده است.
وي مي افزايد: متاسفانه بسیاری از مسئولان، طبیعت
را به عنوان یک کلیت و جنگل را به عنوان یک موجود زنده در نظر نمی‌گیرند. در حالي که
در طبيعت تمام عناصر در يک همزيستي با هم به سر مي برند، ما نمی‌توانیم عنصر مهمی نظیر
آب را حذف کرده و انتظار داشته باشیم بقیه عناصر به حیات خود در این منطقه ادامه دهند.فریبرز غیبی، مشاور و مجری طرح ملی گیاهان
دارویی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور نيز در اين خصوص مي گويد: هرگونه تغییر
در اکوسیستم جنگل ابر آن را با تهدیدات جدی مواجه می‌کند و باهرگونه دستکاري در اين
منطقه، مردم محلی و اقلیم منطقه ضربه خواهند خورد.
این کارشناس جنگل با اشاره به ضرورت اجرای این طرح
برای رفع معضل آب شهرستان شاهرود مي افزايد: طرح‌هایی که بخواهد معضلات را بدون توجه
به منابع طبیعی و آینده‌نگری حل کند، پایدار نخواهد بود زیرا اگر منابع طبیعی از بین
برود حیات در آن منطقه نیز دچار مشکل خواهد شد. از این رو است که چنین شیوه‌هایی در
دنیا نامرسوم است و آنها در توسعه و عمران شهری، حفاظت از منابع طبیعی را به عنوان
عنصر پایداری و دستیابی به توسعه پایدار در نظر می‌گیرند.
