كشورمان با مشكلات زيستمحيطي زيادي دست و پنجه نرم ميكند. تا آنجا كه سازمان محيطزيست اين روزها تمام تلاشش را ميكند تا از طريق چهرههاي شناخته شده ورزشي فرهنگ عمومي حفظ محيطزيست را ترويج دهد. اين در حالي است كه چند هفته پيش همايشي با عنوان ورزش، جوانان و محيطزيست برگزار شد و طي آن برخي از ورزشكاران شناخته شده ايراني به عنوان سفير معرفي شدند. در اين ميان نام چهرههايي چون يوسف كرمي، علي دايي، كيانوش رستمي، بهداد سليمي و... به چشم ميخورد. به سراغ كاپيتان اسبق تيمملي تكواندو رفتيم تا در خصوص برنامههاي سفيران محيطزيست با او صحبت كنيم. كرمي در گفتوگويش با «جوان» از علاقهاش به طبيعت و حفظ نعمتهاي خدادادي گفت.
به عنوان يكي از سفيران محيطزيست انتخاب شدهايد. چطور شد كه دعوت سازمان محيطزيست را پذيرفتيد؟
عاشق طبيعت هستم و از كودكي هر وقت كه با خانواده به طبيعت ميرفتم زبالهها را جمع ميكرديم. هم خودم و هم خانواده ام از فرهنگسازي در مورد طبيعت استقبال ميكنيم.
پس با برگزاري مراسمي چون همايش «ورزش، جوانان و محيطزيست» موافق هستيد؟
موافقم اما به نظرم بايد ابتدا يك همايشي برگزار كنيم كه اصلاً براي چه بايد زبالههايمان را در طبيعت بريزيم كه بعداً مجبور شويم براي از برطرف كردن اين چالش همايش برگزار كنيم. مگر ما در خانه خودمان آشغال ميريزيم؟ يادم است كه از بچگي روي ديوار مدارسمان شعار «شهر ما خانه ما» نوشته شده بود. متأسفانه همه كارها با شعار پيش ميرود. چند ساعت همه كنار هم جمع ميشوند و حرف ميزنند اما خبري از عمل كردن نيست. معتقدم هر كسي بايد از خودش شروع كند. متأسفانه در كشورمان قدر نعمتهايي كه در اختيار داريم را نميدانيم. اين نعمتها را در هيچ كشوري نميتوانيد پيدا كنيد. آنقدر به اين نعمتها كم توجهي ميكنيم تا از بين ميروند، نعمتهايي كه غيرقابل جبران هستند. مشكل كمآبي و ريزگردها از مهمترين نمونههايي است كه ميتوان به آن اشاره كرد. آنقدر از آبهاي زيرزميني استفاده بيرويه كرديم و درختان و باغات را از بين برديم كه اين شرايط به وجود آمد.
به نعمتهايي كه در كشورمان داريم اشاره كرديد. شرايط محيط زيستي ساير كشورها چگونه است؟
با توجه به مسابقات زيادي كه اعزام شدهام سفرهاي زيادي به كشورهاي ديگر داشتهام. اگر هم ميخواستيم آشغال بريزيم آنقدر خيابانهايشان تميز بود كه خجالت ميكشيديم. از كودكي آموختهام جايي كه زندگي ميكنم بايد تميز باشد. در واقع هر كسي كه آشغال ميريزد اول از همه به خودش بياحترامي ميكند. اميدوارم همه ما به اين پختگي برسيم كه اولاً زبالههايمان را در خيابانها و طبيعت نريزيم ثانياً اگر آشغالي روي زمين ديديم آن را از روي زمين برداريم. مطمئن باشيد هر كسي اين رفتارها را ببيند بدون شك ديگر آشغال نميريزد.
حضور ورزشكاران و ستارههاي ورزشي چه تأثيري در حفظ محيطزيست دارد؟
قطعاً بيتأثير نيست. منتها تا زماني كه خودمان نخواهيم و اراده به خرج ندهيم اتفاقي نميافتد. اگر بهترين استادان دانشگاه و كارشناسان هم با من حرف بزنند تا موقعي كه خودم نخواهم هيچ حركتي انجام نخواهد شد. حضور ورزشكاران نمادين است اما بايد كارها از حالت نمادين خارج شود. همه ما در خانههايمان تلويزيون داريم و زماني كه از آن استفاده نميكنيم خاموشش ميكنيم. چراكه نميخواهيم وسيلهمان خراب شود. طبيعت هم همين شرايط را دارد و بايد مثل وسايل باارزشمان از آن نگهداري كنيم.
معرفي نمادهاي زيست محيطي و استفاده از آنها در رشتههاي مختلف ورزشي هم در اين راه تأثيرگذار خواهد بود؟
همانطور كه اشاره كردم اين كارها سمبوليك است. نميگويم كار بدي است و تأثيري ندارد چرا كه براي اين كارها قطعاً كارشناسيهاي زيادي انجام شده و كارشناسان زيادي نظر دادهاند. حرف من اين است كه بايد از شعار عبور كنيم، زمان شعار دادن گذشته است و بايد به مرحله عمل برسيم. هر كجا كه آشغال ديديم برداريم. همه ما ميدانيم كه وجود زباله در طبيعت براي انسانها مضر است. پس بايد از همين امروز شروع كنيم و گامي مثبت در جهت رسيدن به وضعيت مطلوب برداريم. با حرف زدن محيطزيست احيا نميشود. اگر من ورزشكار 10 سال حرف از قهرماني بزنم تا وقتي خودم تلاش نكنم به جايي نميرسم. محيطزيست هم همين شرايط را دارد.
استقبال ساير ورزشكاران از همايش «ورزش، جوانان و محيطزيست» چگونه بود؟
همه دوست دارند براي محيطزيست خود كاري انجام دهند و بدون شك خيليها ميخواهند در چنين مراسمي حضور داشته باشند. البته در همايشي كه اشاره كرديد ورزشكاران زيادي حاضر نبودند. وقتي ورزشكاري يا يك چهره مشهور در يك برنامهاي حاضر ميشود و در مورد موضوعي صحبت ميكند بسياري به آن توجه ميكنند. اميدوارم در اين مورد نيز حضور ما تأثيرگذار باشد.
حمايت سازمان محيطزيست از ورزشكاران در جهت ترويج فرهنگ حفظ منابع طبيعي چگونه بوده است؟
من كه حمايتي نديدم. كلاً همه چيز نمادين بود. با خودم گفتم «حالا من مثلاً سفير محيطزيست شدم كه چه اتفاقي بيفتد». هيچ برنامهاي براي فعاليت ورزشكاران ارائه نشد و ما هم نميدانيم قرار است چه كاري انجام دهيم. همانطور كه من ميتوانم از مردم بخواهم كه آشغال نريزند ساير مردم هم ميتوانند اين كار را انجام دهند. از طرفي در اين مراسم به همه ما يك يادبودي دادند كه بعد از اتمام مراسم همه از ما ميپرسيدند چند سكه هديه گرفتهايد! در صورتي كه اصلاً خبري از سكه نبود.
شما به عنوان سفير محيطزيست چه راهكاري را پيش روي مردم ميگذاريد؟
اجازه بدهيد يك مثال برايتان بزنم. صبحها كه براي ورزش ميروم ميبينم بيشتر مردم يا براي فرار از چاقي يا فرار از ساير بيماريها ورزش ميكنند. متأسفانه ما اصلاً اعتقادي به پيشگيري نداريم. آنقدر دست روي دست ميگذاريم كه كار از كار ميگذرد بعد يادمان ميافتد كه براي حل مشكل كاري انجام دهيم. مثل درياچه اروميه؛ اول از بين برديمش حالا بايد چند برابر خرج كنيم تا بلكه مشكل را حل كنيم. تازه مطمئن باشيد كه هيچ وقت مثل گذشته نخواهد شد. بدون شك اگر قبل از هر كاري كمي تفكر كنيم بسياري از مشكلات اصلاً به وجود نميآيد.
به فرزندتان هم اين نكات محيطزيستي را گوشزد ميكنيد؟
شك نكنيد. فرزند من آنقدر داخل ماشينم زباله ميريزد كه هر شب مجبورم ماشين را تميز كنم. با اين حال هرگز اجازه نميدهم كه آشغال خوراكيهايش را بيرون از ماشين پرتاب كند.