عدم اجراي صحيح و متناسب طرح هاي صنعتي ، ضعف در مديريت توسعه و توجه به منافع كوتاه مدت مادي در مقابل مضرات و مشكلات دراز مدت زيستي موجب شيوع انواع بيماري هاي پوستي و تنفسي و صعب العلاج شده و روح و روان انسان ها را در گير خود كرده است. بسياري از شهر هاي بزرگ و صنعتي كشور از جمله استان مركزي در روند صنعتي شدن با انواع مشكلات متداول آن دست به گريبان اند و تنفس در هواي پاك و سالم آروزي ساكنان شهرهاي مختلف اين استان به ويژه اراك شده است.
********
اراک از جمله بزرگترين شهرهای صنعتی کشور است که از لحاظ گوناگونی محصولات صنعتی در رتبه نخست و از لحاظ وجود صنایع مادر دومین شهرو در مجموع چهارمین قطب صنعتی کشور به حساب مي آيد. این شهر به واسطه وجود صنایع مادر، تولید ۸۰درصد تجهیزات انرژی کشور را به خود اختصاص داده و و جود شهرک های صنعتی متعدد درآن كه در در زمینه های مختلف در حال فعاليتند اين شهر را به عنوان پایتخت صنعتی ایران مطرح كرده است.
از جمله صنايع مهم در اراك ، صنعت آلومنيوم اين شهر است. صنعت آلومنيوم بعنوان يك صنعت مادر محسوب شده و بسياري از صنايع ديگر از محصولات آن تغذيه مي شوند. آلومینیوم پس از
فولاد، بیشترین تولید و مصرف را در جهان به خود اختصاص داده است.میزان مصرف آن به تنهایی از مجموع فلزات غیرآهنی دیگر بیشتر است به گونه‌ای که آن را فلز قرن ۲۱ نامیده‌اند ودر حال حاضر با وجود شرکت آلومینیوم ایران یا ایرالکو، به عنوان یکی از واحدهای قدیمی تولید آلومینیوم کشور در شهر اراک هر روز حجم بالایی از گازهای سمی واردریه های اين شهر می شود.
مصوبات اجرايي نشد!
کافیست در ابتدای روزنگاهي به آسمان اراک انداخت تا به راحتي به این نكته دست يافت که الودگی هوا به جزیی جدايي ناپذير از زندگی مردم این کلانشهر تبديل شده است . آلودگي اي كه پيامدش شیوع انواع مشکلات تنفسی و ساير بیماری های خطرناک ديگر است . در سال ۱۳۸۶به منظور کاهش آلودگی هوای شهر اراك، مصوبه‌ای با نام طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک به تصویب دولت وقت رسيد که دریکی از بندهای آن وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف به مشخص کردن مکان جدید واحد آندسازی کارخانه ایرالکوبا تأیید سازمان حفاظت محیط زیست وجایگزینی خطوط احیای کارخانه ایرالکو شد، اما متاسفانه این بند تاكنون اجرايي نشده و شرکت ایرالکوبه عنوان یکی از عوامل اصلی آلودگی هوای اراک چندین سال است به دلایل نامعلوم به وعده های خود در خصوص اجرای طرح های بهینه سازی و اجراي موارد مصوب عمل نکرده و همچنان در حال آلوده ساختن آسمان کلانشهر اراک است.
مدیرعامل یکی ازتشکل های زیست محیطی اراک با اشاره به اینکه آلومینیوم سازی قانون را به هر طریقی دور زده است، گفت:طی سالیان گذشته مصوبات زیادی برای متوقف کردن دیگ های قدیمی این صنعت ارائه شده اما همچنان با فعالیت های تبلیغاتی، این صنعت اهداف خود را پیش برده و از اجرايي كردن آن امتناع مي ورزد.
وی با اشاره به اینکه این صنایع به آنچه که خود متعهد شده اند عمل نمی کنند افزود :صنعتی که نسبت به وضعیت بهداشت و درمان مردم بی تفاوت باشد، محکوم به تعطیلی است و با این شرایط گروه های اجتماعی و فعالان حقوق مدنی نمی توانند سکوت کنند .
مدیر عامل این تشکل افزود: اخیرا شعار انسان، محور توسعه است؛ نقل محافل صنعتی شده است اما اگر انسان سالم نباشد، صنعت به کار نيامده و رفاه معنی پيدا نمي كند.
وی ادامه داد : با تاکید بر اینکه هیچ یک از تشکل های زیست محیطی با فعالیت صنایع و کارخانه ها مخالفتی ندارد و هرگز سمن ها قصد تعطیلی کارخانه ها را نداشته اند، می گویم که همه باید قانون را رعایت کنند.
اين مسئول افزود: پس از برگزاری پانزده کارگروه تخصصی کاهش آلودگی هوا در اراک وتدابیر استاندار مرکزی بالاخره این شرکت آلاینده برنامه زمانبندی بهینه سازی دیگهای قدیم و طرح آند سازی را به سازمان صنعت معدن وتجارت ارائه نموده است بطوریکه عملا تا 3سال دیگر اگر توقفی در اجرای پروژه پیش نیاید استشمام گازهای آلاینده ادامه خواهد داشت .
ضرورت انتقال واحد آندسازی آلومنيوم اراك به خارج شهر
يكي ديگر از اقدامات موثر در كاهش آلودگي هواي اراك انتقال واحد آندسازی آلومنيوم به خارج از شهر بود كه مدتها معلق ماند.استاندار مرکزی درپانزدهمین کارگروه کاهش آلودگی هوای شهر اراک اعلام كرد: بر اساس مصوبات این کارگروه مقرر شد واحد آندسازی ایرالکو از محدوده شهری خارج و کوره‌های ذوب در داخل کارخانه اصلاح و بازسازی شود.محمدحسین مقیمی افزود: بر اساس این مصوبه کوره‌های ذوب باید طی 6 فاز اصلاح شود که فاز اول ظرف مدت 14 ماه به پایان رسیده و عملیات اصلاح فاز دوم به زودی و ظرف مدت 9 ماه اجرا وفازهای سوم، چهارم، پنجم و ششم نیز ظرف مدت 6 ماه اجرا خواهد شد.
استاندار مرکزی با بیان اینکه انتقال واحد آندسازی به خارج از محدوده شهری هم‌اکنون در مرحله تسطیح زمین قرار دارد، گفت: مدیران آلومینیوم پنج سال زمان برای احداث و راه‌اندازی این مجموعه درخواست کرده‌اند اما با بررسی‌های کارشناسی شده سه سال زمان برای احداث و راه‌اندازی کافی بوده و اول دی ماه سال 96 پایان مهلت کارخانه ایرالکو برای تکمیل عملیات احداث و راه‌اندازی واحد آندسازی است.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان مرکزی نیزبا اشاره به اینکه مسئولان آلومینیوم‌سازی تاکنون نقشه‌ای برای صدور مجوز ساخت به این شرکت ارائه نکرده‌اند افزود: بر اساس قوانین هرگونه ساخت و ساز باید با تایید نقشه از سوی سازمان نظام مهندسی صورت گیرد اما با رایزنی‌های صورت گرفته آلومینیوم از این قاعده مستثنی شده و مقرر شد بدون تاییدیه عملیات ساخت و ساز انجام شود.
حامد یحیی افزود: متاسفانه مدیران ایرالکو در زمینه ارائه نقشه نیز تاکنون اقدام موثري صورت نداده‌اند و هر بار یک نماینده را برای دریافت مجوز ساخت معرفي مي كنند.
از آنجايي كه سلامت مردم به عنوان سرمايه هاي اصلي كشور از اهميت ويژه اي برخوردار است اميدواريم دولت و مسئولين با اتخاذ تدبیر سلامت محور طی سه سال آینده ، سهم مردم اراک از هوای پاک را به اين كلانشهر باز ستانند و آسمان آبي را به مردم هميشه در صحنه اين مرز و بوم هديه دهند.
