پس از امضاي توافقنامه مذاكرات هستهاي در آذرماه سال 92 و تمديد آن در تابستان گذشته مهلت تعيين شده براي حصول به توافق روز سوم آذرماه به پايان ميرسد. طي روزهاي سال گذشته تيم مذاكرهكننده هستهاي ايران روزهاي سخت و دشواري را پشت سر گذاشته و در جلسات نفسگير تلاش كرده است تا از حقوق هستهاي ايران دفاع كند و با شكستن فضاي فشار و تحريم فلجكنندهاي كه در سالهاي اخير به راهبرد اصلي نظام سلطه براي مقابله با انقلاب اسلامي تبديل شده است،در رفع مشكلات و تبعات تحريم فلجكننده دشمنان گام برداشته و سناريوي ايرانهراسي دشمن را نيز خنثي كند. فارغ از برخي كاستيها و ضعفهايي كه از آغاز دور جديد مذاكرات، در نوع و نحوه مذاكرات وجود داشت كه شايد علت اصلي آن را بتوان در ضعف شناخت تيم جديد مذاكرهكننده از ظرفيت و توان ايران در ابعاد علمي،صنعتي،دفاعي و... يا نوع نگاه برخي اعضاي تيم مذاكرهكننده در اعتماد و باور به غرب، دانست، اما روند يك ساله مذاكرات باعث شد بسياري از ضعفها و كاستيهاي موجود مرتفع و ابهامات موجود در زمينه نيت اصلي امريكاييها از فشار و تحريم روشن شود و مبتني بر آن ايران از روز سوم آذر به بعد گام در راه جديدي بگذارد. مقام معظم رهبري در آغاز دور جديد مذاكرات در دولت يازدهم به رغم اعلام عدم خوشبيني نسبت به امريكاييها به دليل رفتار و عملكرد گذشته، متناسب با شعارها و برنامه دولت يازدهم بستر و زمينه را براي آغاز مذاكرات فراهم و با طرح تاكتيك نرمش قهرمانانه عملاً فضا را براي مذاكرات آماده ساختند. معظمله چند هدف را براي آغاز و تداوم مذاكرات به شرح زير مطرح فرمودهاند:
- تصميم جدي ايران براي بسته شدن پرونده هستهاي به رغم عزم دشمنان براي طولاني و چالشي كردن آن.
- اثبات صلحآميز بودن فعاليتهاي هستهاي ايران بهرغم تلاشهايي كه در جهت القاي نظامي بودن آن صورت گرفته و ميگيرد و تأكيد بر عدم جايگاه بمب هستهاي در استراتژي نظامي و دفاعي كشور.
- غلبه بر مواضعي كه دشمن در مسير پيشرفت كشور ايجاد كرده است.
- گسترش تجارب و ظرفيتهاي فكري مردم ايران براي متكي بودن بر نيروي داخلي.
- حمايت از تصميمات اتخاذ شده توسط مسئولان كشور با عنايت به خطوط قرمز نظام در عرصه فعاليتهاي صنعتي، دفاعي، هستهاي و ديپلماتيك.
- زمينهسازي براي حل مشكلات اقتصادي و اجتماعي.
- ضرورت قطع رابطه ميان مذاكرات و رفع تحريمها.
- مقابله با تبليغات سياسي نظام سلطه.
- تبديل رابطه ايران و آژانس به رابطه معمولي.
- آگاهسازي مردم و دولتمردان نسبت به چرايي بياعتمادي به امريكا.
اكنون كه به گذشته نگاه ميشود، با تلاشهاي تيم مذاكرهكننده و حمايتهاي رهبري و مردم بخش مهمي از اهداف طراحي شده در آغاز حاصل شده و ايران توانسته است اعتماد افكار عمومي منطقه و جهان را نسبت به سلامت فعاليتهاي هستهاي خود جلب، غيرقابل اعتماد بودن امريكا و ديگر حاميان نظام سلطه را براي مردم و مسئولان اثبات و در بدنه نظام تحريم طراحي شده ايجاد شكاف كرده و با مديريت منابع و هزينهها، در كشور ثبات اقتصادي ايجاد كرده و ثابت كند كه با تكيه بر توان داخلي و «اقتصاد مقاومتي» هم ميتوان از سد تحريم گذشت، اگرچه طي همين دوران نيز بروز برخي اشتباهات در پيوند زدن مذاكرات با مسائل سياسي داخلي، ايجاد انتظار كاذب در مردم نسبت به نتيجهبخشي قطعي مذاكرات در رفع تحريمها كه البته پيادهنظام دشمن در برخي مطبوعات و رسانهها در آن نقش اساسي داشتهاند، سبب شده است كه نظام سلطه هنوز با تصور تشديد فشارها و تحريمها، براي شكست عزم ملي و تسليم ايران اميدوار باشد. البته روند مذاكرات هستهاي و به ويژه اجلاس مسقط هم نشان داد كه امريكاييها بر همان قولها و وعدههاي داده شده قبلي نيز پابرجا نبوده و به دليل نداشتن تصميم و اراده، عملاً مسير مذاكرات را دچار بنبست كردهاند كه در اين مسير علاوه بر چالشهاي داخلي امريكا و اختلافات كنگره و كاخ سفيد و مطالبات صهيونيستها، اين روزها مطالبات سعودي هم اضافه شده است. سعوديها اين روزها در پي آنند تا پاداش خيانت خود به جهان اسلام در ايجاد و حمايت از گروههاي افراطي و تكفيري و همچنين توليد روزافزون نفت براي كاهش قيمت آن را در عرصه اخلال در روند مذاكرات هستهاي ايران و 1+5 دريافت كنند.
دكتر حسن روحاني چهارشنبه گذشته در همايش همانديشي مديران بر بيارادگي طرف مقابل در مذاكرات هستهاي تأكيد ميكند و يادآور ميشود كه براي دستيابي به توافق جامع هستهاي ممكن است طرف مقابل ما برخلاف ادعاهايش،در مقام عمل، اراده و تصميم جدي نداشته باشد اما بايد زيادهخواهي را كنار بگذارد و بداند تعامل و رسيدن به توافق به نفع مردم منطقه و جهان است. وي ميگويد: سربازان خط مقدم مذاكرات همه آموزشهاي لازم را ديدهاند و داراي لياقت و شهامت لازم هستند. رهبر معظم انقلاب، همواره از آنها پشتيباني كرده و ملت نيز همواره پشتيبان آنها بودهاند.
ظريف نيز كه چند روز قبل بر عدم تأثير تحريم بر اراده مردم ايران تأكيد كرده و بر تحليل غلط اشتباهات محاسباتي برخي كشورها در مواجهه با مردم تأكيد كرده بود، در آستانه ورود به وين براي دور جديد مذاكرات يادآور ميشود: «آنچه كه براي اين هفته لازم است اين است كه با اعتماد به نفس، همه گروهها و افراد كاري كنند كه با نشان دادن همدلي و وحدت ملي نتيجه هر چه باشد، چه توافق باشد و چه ايستادگي در برابر زيادهخواهي، روز سوم آذر انشاءالله روز پيروزي ملت ايران در رسيدن به اهدافي باشد كه در اين مذاكرات دنبال آن بوديم. يعني نشان دادن عزم ايران براي پيگيري حقوقش بر اساس اصول تعامل و همكاري و مقاومت در برابر زيادهخواهي.»
تجربه تاريخي ملت ايران بيانگر اين است كه همواره توانسته تهديدات را به فرصت تبديل كند و پروژه هستهاي ايران نيز انشاءالله اينگونه خواهد شد. ايستادگي دولت و مردم در چارچوب هدايتهاي رهبري همانگونه كه اشاره شد، تاكنون دستاوردهاي ارزشمندي داشته است و مقاومت و ايستادگي ميتواند اين زنجيره را تكميل كند. در ميان مؤلفهها و اهداف مورد نظر نظام، آنچه به نظر ميآيد به تلاش جديتر نياز داشته باشد، قطع پيوند ميان نتيجه مذاكرات با «رفع تحريمها» و «رقابتهاي سياسي» است كه البته چاره آن هم علاوه بر عزم فعالان سياسي و دولتمردان نيازمند عزم و اراده ملي براي تحقق اقتصاد مقاومتي است. مردم ايران در طول سالهاي گذشته نشان دادهاند كه در عرصههاي سخت همراه و همدوش دولتمردان هستند و باقي ميماند دولتمردان كه آن هم مواضع اخير نشانگر تحول در نگاهها و مواضع است و انشاءالله تحقق عملي نيز خواهد يافت. سوم آذر بايد به روز تجلي مقاومت در برابر زيادهخواهي دشمنان تبديل شود.