روز گذشته سردار جلالي، رئيس سازمان پدافند غيرعامل كشور پيش از خطبههاي نماز جمعه تهران، سخنراني كرد و از جنگ اقتصادي عليه كشورمان و راهكارهاي مقابله با آن سخن گفت. با توجه به اينكه اهميت پدافند غيرعامل (Passive defense) هر روز بيش از گذشته آشكار ميشود و عموم مردم با كاربردهاي آن آشناتر ميشوند، لازم است در كنار توجه به كاربردهاي پدافند غيرعامل در زمينه جنگ نظامي، سياسي و اقتصادي، به تواناييهاي پدافند غيرعامل در مقابله با تهاجم فرهنگي دشمن نيز اشاره شود.
سازمان پدافند غيرعامل كشور در پايگاه اطلاعرساني خود بخشي را به عنوان «جنگ نرم» اختصاص داده است و در آن به بخشهايي از تهديدهاي نرم دشمن و ابزار مقابله با آن اشاره شده است. اما اين نوع فعاليتها با توجه به ظرفيتي كه سازمان پدافند غيرعامل ميتواند ايجاد و مديريت كند، اندك است. هم اكنون اگر قدرت تخريب و اثرگذاري جنگ نرم از جنگهاي نظامي و اقتصادي بيشتر نباشد، كمتر هم نيست و تجربه نشان داده است كه غرب در هنگام مقابله با يك حكومت، ابزارهاي نظامي، اقتصادي و فرهنگي را به صورت مكمل يكديگر مورد استفاده قرار ميدهد. تجربه عراق در زمان سقوط صدام نشانه قدرت به كارگيري همزمان سه مؤلفه جنگ نرم، جنگ اقتصادي و جنگ نظامي است.
فعاليتهاي فرهنگي پدافند غيرعامل در نگاه كلي ميتواند به دو بخش تقسيم شود؛ ابتدا فعاليت فرهنگي به منظور شناساندن پدافند غير عامل، اهميت و كاركردهاي آن به عموم مردم و روشهاي بهرهگيري از آن براي خنثي كردن تهديدات است. در اين مرحله رسانهها و دستگاههاي فرهنگي وظيفه تبيين جايگاه پدافند غيرعامل را بر عهده ميگيرند. با آنكه پدافند غيرعامل واژهاي نو در ادبيات سياسي به شمار ميرود اما كاربردهاي آن از زمانهاي دور تا به حال مورد استفاده بوده است. در حال حاضر نيازمند اين هستيم كه پدافند غيرعامل را به عنوان ابزاري براي تقويت قدرت ملي به كار ببريم كه طبعاً بايد فرهنگ آن نيز در ميان جامعه نهادينه شود. از سوي ديگر مقوله جنگ فرهنگي را پيش رو داريم كه در آن فرهنگ نه به عنوان وسيلهاي براي معرفي و پيادهسازي پدافند غيرعامل در جامعه بلكه به عنوان ميدان نبرد مطرح ميشود.
توصيههاي مكرر مقام معظم رهبري در خصوص جنگ نرم دشمن و لزوم آگاهي و مقابله با آن، وظيفه همه نهادهاي مرتبط را براي شناخت دشمن، شناخت ميدان نبرد و همچنين شناخت ابزارهاي پيروزي در اين نبرد مشخص كرده است. در اينجا است كه ميتوان از سازمان پدافند غيرعامل كشور به عنوان يكي از ستادهاي فرماندهي در جنگ نرم نام برد كه بايد به طور همزمان آگاهيرساني درباره شناسايي دشمن، ابزار نبرد و راههاي مقابله با آن و معرفي طرحهاي عملياتي را براي پيروزي در اين ميدان به مرحله اجرا بگذارد. شايسته است تا در فرصتي مناسب رئيس سازمان پدافند غيرعامل كشور از طريق تريبونهايي مانند نماز جمعه تهران يا از طريق گفتوگوي تلويزيوني به تشريح فعاليتهاي اين سازمان در حوزه فرهنگ بپردازد تا ضمن اطلاعرساني از عملكرد سازمان، زمينه براي پيادهسازي موفقتر مفهوم پدافند غيرعامل در ميان مردم مهيا شود.