تابستان که می آید همه از گرما و بارش های کم و گرد و غبارهایی که هر روز میهمان آسمان کشور می شوند، می نالند.
گرد و خاک هایی که به همراه دود ماشینها، ماه ها روی شاخ و برگ درختان می نشینند و رنگ سبز و آرامش بخش آنها را به خاکستری تبدیل می کنند. با این حال همه به این امید می ننشیننند تا پاییز از راه برسد تا با بارانهای دل انگیزش شهر را شستشو بدهد و یکبار دیگر همه چیز به روزهای اولش بازگردد. اما پاییز که با هوای خنک و سردش از راه می رسد در اکثر نقاط کشور باعث وارونگی هوا شده و اینبار دود و آلودگی ها را به حلقوم و ریه انسانها وارد می کند.
* دست روی دست نگذارید
هنوز پاییز لباس سرمایی اش را بر تن نکرده که از اکثر شهرهای بزرگ ایران خبر می رسد، آلودگی ها تشدید شده اند و در هسته مرکزی آنها باید محدودیتهایی برای آمد و شد اعمال گردد.
پاییز با بازگشایی مدارس همراه است و می شود بخشی از آلودگی ها را نیز به گردن مراکز علمی و اموزشی انداخت. هرچند در این میان نباید نقش خودروهای فرسوده و دودزا را هم نادیده گرفت؛ اما امسال به غیر از موارد فوق کمبود بارندگی در فصل بهار و تابستان نیز مزید برعلت شده تا با بالا رفتن میزان خشکسالی ها با وزش هر نسیم و بادی، گرد و غبار شدت گفته و بر میزان آلاینده ها بیفزاید.
تا همین یک دهه پیش، هم پاییز داشتیم و هم زمستان، اما چرا هیچ وارونگی ای اتفاق نمی افتاد؟ به عقیده کارشناسان از جمله عواملی که باعث بوجود آمدن این پدیده شده، تردد میلیونها ماشین در خیابانهای کشور است.
بر اساس آمارها فقط در شهر سه میلیون نفری مشهد، بیش از یک میلیون خودرو در حال رفت و آمد است که بخش اعظمی از آنها، هم فرسوده اند و هم به صورت تک سرنشین خیابانها را طی می کنند.
همین امر موجب شده تا این شهر گوی سبقت را از دیگر رقبایش برباید و خیلی زودتر از موعد مقرر اعلام کند که آلودگی هوا نفسش را به شماره انداخته است.
بر اساس گزارش های منتشر شده در ایران سالیانه بیش از ۴۵ هزار نفر بر اثر آلودگی هوا می‌ميرند. مطابق گزارش بانک جهانی در سال ۱۳۸۲، ۸۱۵۲ تن تهرانی به دليل آلودگی هوا جان خود را از دست داده اند. خبر وقتی تاسف بار می شود که بدانیم در فاصله سال‌های ۸۲ تا ۸۵، نه تنها از ميزان مرگ بر اثر آلودگی هوا در تهران کاسته نشده، بلکه تنها در آبان ماه سال ۸۵، آلودگی هوای تهران به اندازه نيمی از تمام سال ۸۲ قربانی داشته است. به خاطر استنشاق هوای تهران ۹۹۰۰ نفر در سال ۸۴ به دلیل دو آلاینده NOx و PM10 فوت کردند. آلاینده PM10 به تنهایی در سال ۱۳۸۸ موجب مرگ ۶۲۰۰ نفر شده است و در اثر آلودگی هوایی که در کشور ایران در سال ۱۳۸۹ به وجود آمد، حداقل ۴۰۰۰ نفر جان خود را از دست دادند.
به هر حال پاییز از راه رسید و فردا پس فردا هم زمستان زودتر از خودش چادر سرمایش را بر سر شهرها و روستاها پهن خواهد کرد. پس شاید بیراه نباشد که بگوییم آقایان مسئولی که هر سال مدارس و ادارات و سازمانها را به خاطر شدت آلودگی ها تعطیل می کردند تا بتوانند به تصمیمی جامع و کارساز برسند، از همین الان فکری برای ان روزها بکنند. البته اگر اراده ای برای تصمیم گیری باشد.
