جوانآنلاين: پير محمد ملازهي، كارشناس مسائل شبه قاره در گفتوگو با «جوانآنلاين» با اشاره به علت اعتراضات اخیر پاکستان اظهار داشت: دو گروه دست به اعتراض زدند یکی حزب تحریک عوامي به رهبري طاهر القادری و ديگري گروه سیاسی است که عمران خان از حزب تحریک انصاف، رهبري آن را برعهده دارد. اعتراضات اين گروهها نتیجه بازیهای سیاسی و مذهبی ارتش است و اعتراضات آنها به عنوان یک حرکت مستقل ارزیابی نمیشود اما آنها حاضر نیستند از مواضع شان کوتاه بیایند.
ملازهي ادامه داد: این اعتراضات تا حدی تهدیدها را افزایش داده و معترضان بعد از پایان مهلت ضرب الاجلی که اعلام کردهاند وارد منطقه ممنوع میشوند تا پارلمان را تصرف کنند و مقر نخست وزیری را بگیرند و این نشان میدهد که این گروهها باید از پشتوانه قوی برخوردار باشند تا بتوانند دست به چنین حرکتهایی بزنند، در غیر این صورت نمیتوانستند تا این حد جلو بروند.
وي افزود: اختلاف نظرها بین ارتش و دولت نواز شریف بر سر چگونگی حمله ارتش به وزیرستان شمالی و گروه تحریک طالبان هم همچنان بر سر جای خود باقیست. با تمام این اوصاف نواز شریف تلاش کرد که به این مشکلات از طریق مسالمت آمیز پاسخ دهد. بنابر برداشت دولت نواز شريف معترضان از ناحیه بخشي از سران ارتش حمایت میشوند، بنابراين با نظامیان وارد مذاکره شد و امتیازاتی هم داد؛ از جمله اینکه اگر ارتش دست به کودتا نزند دولت حاضر است بودجهاش را افزايش دهد و تا 150 میلیون دلار برای حمله به وزیرستان در اختیار ارتش بگذارد به علاوه اینکه از عملیات ارتش در وزیرستان شمالی هم حمایت میکند.
اين كارشناس مسائل شبه قاره عنوان كرد: هم مخالفان و هم دولت در موقعیت سختی قرار دارند. مخالفان نمیتوانند بیش از این تدارک این همه افراد را برای تظاهرات در اسلام آباد ببینند به همین خاطر به قول القادری تصمیم گرفتند پارلمان در خیابان تشکیل دهند و نهایتا دولت را برکنار کنند.
ملازهي در خصوص اقدام دولت برای مقابله با اعتراضها گفت: باید توان نیروهای امنیتی و نظامی برای مقابله با تظاهر کنندگان را در نظر گرفت. دولت نواز شریف در این مورد 3 جریان امنیتی اطراف آن مناطقی که تظاهر کنندگان میخواهند تصرف کنند، ایجاد کرده است؛ یکی نیروهای پلیس و امنیتی خط مقدم، دیگری نیروهای اف سي و گروه سوم هم نیروهای کماندوی ارتش هستند.
وي تصريح كرد: مخالفان باید از 3 تور امنیتی عبور کنند تا بتوانند پارلمان را تصرف و دولت را بگیرند و نهایتا امیدوار باشند که نواز شریف از قدرت کناره گیری کند و به نظر ميرسد نواز به این سادگی از قدرت کنار نخواهد رفت مگر اینکه ارتش دست به کودتا بزند.
ملازهي با بيان اينكه اگر اوضاع از کنترل خارج شود و دولت نتواند جلوی مخالفان را بگیرد احتمال وقوع كودتا از سوي ارتش وجود دارد، گفت: ارتش به بهانه اینکه امنیت و استقلال کشور را تامین کند و بگوید کیان کشور در خطر است دست به کودتا بزند. البته کودتا مشکل را حل نمیکند؛ زیرا مشکلات پاکستان بر سر جای خودش باقیست و حتی ممکن است این مشکلات تشدید هم بشوند. اما اگر شرایط بحرانی از کنترل خارج شود ارتشیها دست به کودتا خواهند زد و اين در حالي است كه خودشان مستقیما قدرت را به دست نمیگیرند و در عين حال عمران خان اعلام کرد که نخست وزیر بعدی است و ارتش همچنان در پشت پرده باشد.
وي در رابطه با واکنش نواز شریف در صورت کودتاي ارتش اظهار داشت: بخش سیاسی در موقعیتی نیست که بتواند با ارتش مقابله کند ولی مسئلهای که وجود دارد این است که ممکن است طرفداران نواز شریف به طرف مقاومت مسلحانه حركت كنند و آن وضعیت را بسیار خطرناک میکند و کشور را به سمت ناامنی بیشتر ميبرد.
ملازهي اضافه كرد: با توجه به اینکه تحریک طالبان در منطقه وزیرستان شمالی با ارتش میجنگد، شرایط به سمت فروپاشی این کشور میرود و مسئله قومیتی میشود؛ پنجابیها پشت سر نواز شریف قرار میگیرند، سندیها پشت سر حزب مردم و بلوچها به حمایت از احزاب بلوچ با آنها متحد ميشوند و پشتونها هم به همین شکل. در این صورت پاکستان یک گام به سمت فروپاشی پیش می رود. اما بايد در نظر داشت که ارتش پاکستان یک ارتش قدرتمندی است و توان این را دارد که مخالفان را از سر راه بردارد.
اين كارشناس مسائل شبه قاره در خصوص احتمال تقلب در پاكستان يادآور شد: با توجه به ساختار قدرت پاكستان، قبل از آن که رای به صندوق ریخته شود از طریق سران عشایر و افراد با نفوذ در جاهای مختلف رای را ميخرند و افرادی که پول در اختیار داشته باشند، ميتوانند تقلب انجام دهند. اما وقتی رای به صندوق ریخته شد دیگر امکان تقلب و دستکاری در آن وجود ندارد.
وي ادامه داد: اگر واقعا تقلبی صورت گرفته بود باید حزب مردم که رقیب اصلی قدرت است شاکی میشد، زیرا بیشترین رای را بعد از نواز شریف به دست آوردند. اما این حزب الان شکایتی ندارد و در کنار نواز شریف قرار گرفته و مدعیاند باید از دولت حمایت کرد. ولی درست کسانی مدعی قدرت شدند که راي كمي داشتند، مانند عمران خان و القادری که كمتر در انتخابات مطرح نبودند.
ملازهي در رابطه با تشدید ناامنیها و عدم مصالحه میان مخالفان و دولت گفت: پاکستان به هر حال یک دولت ورشکسته است و روند تاریخی تشکیل پاکستان تا به امروز و در آینده به سمت فروپاشی و تجزیه قومی و ایالتی پیش میرود. هر کدام از قومیتهای پاکستان به نوعی با دولت مرکزی هماهنگ نیستند. بنابراین در بلند مدت دولت پاکستان با فروپاشی مواجه خواهد بود و این نوع حرکتهایي که هم اکنون در حال انجام است پروسه فروپاشی این کشور را به جلو میاندازد و به اصطلاح شرایط را به گونهای به پیش میبرد که آن گروههایی که به دنبال فروپاشی پاکستان هستند از این مسئله سود میبرند.
وي همچنين تاكيد كرد: يك بخش سیاسی در پاکستان دو حزب اصلی يعني حزب مردم و حزب مسلم لیگ نواز است. یک بخش نظامی قدرتمند هم وجود دارد که ارتش است و دو سوم 67زماني طول سال گذشته در راس قدرت بودند و بقیه زمان ها هم پشت پرده فعالیت میکردند.
اين كارشناس شبه قاره با بيان اينكه فروپاشي پاكستان به سرعت صورت نميگيرد، افزود: رقابت بر سر قدرت در اسلام آباد به شکل آرام امکان پذیر نشده و جدال بین دموکراسی خواهان پارلمانی و احزاب طرفدار ارتش یا به شکل مستقیم یا غیرمستقیم وجود داشته است، هرچند اگر ارتش هم قدرت را در دست بگیرد، نميتوان خيلي خوشبين بود كه مشکلات را حل کند.
وي با اشاره به محاصره پاكستان توسط نيروهاي تظاهر كننده تاكيد كرد كه پاکستان در این وضعیت باقی خواهد ماند و رقابتها بر سر کسب قدرت پا برجاست و همچنان پاکستان نیازمند کمکهای خارجی و آمریکا است.