به گزارش «جوان»، موج شكاف داخلي در القاعده سوريه بسياري از معادلات صحنه را طي دو ماه اخير تغيير داد. بيشترين تغيير بازي مربوط به بازيگران غربي حاضر در صحنه سوريه بوده است كه در ارسال سلاح براي مسلح كردن معارضان بيشترين نقش را داشتهاند. امريكا، انگليس و فرانسه پيشتر، پس از مدتها ارسال سلاح علناً اعلام كردند كه معارضان را مسلح ميكنند، اما از زماني كه موج اختلاف در ميان معارضان مسلح سبب هراس غرب در نرسيدن به اهداف از پيش تعريف شدهشان شد، معادلات به هم ريخت، به طوري كه غرب براي مسلح كردن معارضان دست به احتياط شد. چاك هاگل در سفرش به خاورميانه در عربستان بر اين مسئله تأكيد كرد. رهبران ۲۷ كشور عضو اتحاديه اروپا هم در اجلاس روز جمعه، ٢٥ اسفند (١٥ مارس) بروكسل، پايتخت بلژيك نتوانستند در مورد كمك تسليحاتي به گروههاي مخالف حكومت سوريه تصميمگيري كنند.
اجلاس روز جمعه با دومين سالگرد آغاز حركت اعتراضي در سوريه مصادف بود و در پايان اجلاس، رئيس شوراي اروپا گفت كه بررسي لغو تحريم تسليحاتي سوريه به اجلاس وزيران خارجه محول شده كه قرار است در روزهاي ٢٢ و ٢٣ مارس در بروكسل برگزار شود. وي افزود كه از وزراي خارجه خواسته خواهد شد تا در اين زمينه به موضع مشتركي دست يابند. تحريم تسليحاتي سوريه در واكنش به عمليات نيروهاي دولتي عليه تظاهركنندگان برقرار شد تا مانع از دستيابي ارتش آن كشور به اسلحه اروپايي شود، اما اين مصوبه، ارسال اسلحه براي مخالفان حكومت را نيز ممنوع ميكند. اعتبار مصوبه تحريم تسليحاتي سوريه ماه مه سال جاري - حدود دو ماه ديگر - به پايان ميرسد و اين سند در آن زمان بايد تمديد يا لغو شود.
بريتانيا و فرانسه خواستار آن بودهاند كه به منظور تقويت مخالفان حكومت سوريه براي مقابله با عمليات نيروهاي دولتي، مصوبه تحريم سوريه لغو شود تا امكان حمايت تسليحاتي از مخالفان فراهم آيد. در مقابل، دولت آلمان و چند كشور ديگر اروپايي تا كنون از اين نظر حمايت نكردهاند. آنگلا مركل، صدراعظم آلمان گفت كه هنوز در اين زمينه تصميمي نگرفته و افزود: « صرف اينكه دو رهبر اروپايي خواستار تغييراتي هستند، ديگران موظف نيستند از آنان تبعيت كنند.» اما در واكنش به موضعگيري مخالفان لغو تحريم تسليحاتي سوريه، ديويد كامرون، نخست وزير انگليس گفت: «بريتانيا يك كشور مستقل است، ما سياست خارجي، امنيتي و دفاعي خودمان را داريم.» رئيسجمهوري فرانسه نيز بار ديگر با تأكيد بر لزوم لغو ممنوعيت صادرات سلاح به سوريه اعلام كرد كه مخالفان سوري تضمينهايي به فرانسه دادهاند كه پاريس را نسبت به ارسال سلاح براي آنها متقاعد كرده است.
ارسال پهپاد به سوريه
همزمان با اين ناكامي انگليس و فرانسه، سيا از بهكارگيري هواپيماهاي بدون سرنشين در سوريه خبر داد. امريكا كه در مداخله مستقيمش در سوريه ناكام مانده است، حالا به كشمش از راه دور ميانديشد و براي اينكه كنترل بر مناطقي كه سلفيها و سكولارها حضور دارند را بيشتر كرده و توازني ميان معارضاني كه حالا دو گروه شدهاند، قصد دارد در سوريه از هواپيماهاي بدون سرنشين استفاده كند.
روزنامه امريكايي لسآنجلس تايمز روز جمعه در گزارشي نوشت كه «سيا در حال آماده شدن براي استفاده از هواپيماهاي بدون سرنشين در سوريه است. اين هواپيماها قرار است عليه اسلامگرايان افراطي و گروه النصره كه گفته ميشود با القاعده در ارتباط است به كار گرفته شوند.»
منابع سياسي در تهران ميگويند كه امريكا پيش از اين هم براي جمعآوري اطلاعات در سوريه از هواپيماي بدون سرنشين استفاده كرده است ولي هواپيماهاي جديد علاوهبر جمعآوري اطلاعات كاركرد عملياتي هم خواهند داشت.
اين مسئله بيانگر هراس غرب به ويژه امريكا از ايجاد شكاف ميان معارضان سوري و به نتيجه نرسيدن اهداف از پيش تعيين شدهشان است. البته باراك اوباما، رئيسجمهور امريكا، هنوز براي استفاده از پهپادها در سوريه چراغ سبز نشان نداده است و نيز چنين موضوعي هنوز در دستور كار كاخ سفيد قرار ندارد. با اينحال با توجه به چنين احتمالي، مركز ضد تروريستي سازمان سيا فعاليت خود را براي جمعآوري اطلاعات در اين زمينه تشديد كرده است.
هلاكت فرمانده جبهه النصره
اين درحالي است كه روز گذشته منابع خبري از كشته شدن فرمانده جبهه النصره در سوريه خبر دادند. يك منبع امنيتي سوري مخالف وابسته به گروه موسوم به تيپ احفاد بني اميه در ريف دمشق اعلام كرد: نيروهاي ارتش سوريه چند روز قبل، عدنان الحاج علي معروف به ابي محمد جولاني سركرده گروه النصره در سرزمين شام را به هلاكت رساندند. بنابر گزارش العالم، وي به خبرگزاري لبناني آسيا گفت: الجولاني داراي چند اسم است اما نام واقعي وي عدنان الحاج علي از قنيطره است، اما نام نظامي وي به خاطر مسائل امنيتي و جلوگيري از افشاي هويت فرمانده فعلي سازمان كه از نظر تشكيلاتي به طور مطلق تحت اشراف القاعده عراق است، براي چند نفر نامگذاري شده است. اطلاعات رسيده حاكيست، الحاج علي وقتي در مقر فرماندهي النصره در دوما بود با حمله هوايي يك فروند هواپيماي ميگ سوري مواجه شد كه در نتيجه وي و عمر مصطفي البدوي معاون سورياش كشته شدند. البدوي يكي از مسئولان بلندپايه امنيتي القاعده بوده و فرماندهي هزاران نفر از نيروهايي كه سازمان در سوريه جذب كرده است، به عهده دارد. وي از اهالي شهر حمص بوده و با تروريستهاي فعال در كشورهاي عرب حوزه خليج فارس در زمينه ورود افراد مسلح عرب به سوريه همكاري داشت.
اعزام ۵۰۰ هواپيماي روسي براي دفاع از سوريه
در اين ميان و با خيز غرب براي تسليح معارضان سوري به هر قيمت ممكن معاذ الخطيب ميگويد لاوروف به وي گفته كه در صورت به خطر افتادن دمشق، روسيه ۵۰۰ هواپيما براي شركت در جنگ به سوريه اعزام ميكند. العام مينويسد: نضال حماده نويسنده لبناني در گزارش هفتگي خود در پايگاه خبري المنار به جزئياتي از رايزني مقامات امريكايي و روسي در مورد سوريه و عدم توافق آنها اشاره كرده است. در اين گزارش آمده است برخي منابع نزديك به ائتلاف ملي سوريه به نقل از معاذ الخطيب رئيس ائتلاف مخالفان سوري ميگويند كه سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه به الخطيب گفته در صورتي كه اين كشور احساس كند خطري واقعي براي دمشق وجود دارد ۵۰۰ هواپيما براي شركت در جنگ به سوريه اعزام ميكند.
نخستين گروه از شورشيان سوريه، شامل ۳۰۰نفر كه توسط ارتش امريكا در اردن آموزش نظامي ديدهاند، براي جنگ عليه نيروهاي بشار اسد به سوريه بازگشتند! گفتني است كه مخالفان در اين دوره نظامي، شيوه استفاده از سلاحهاي ضد تانك و ضد هوايي را آموزش ديدهاند. هفته گذشته مجله آلماني ديرشپيگل در گزارشي آورده بود كه امريكا و چند كشور غربي دورههاي نظامي براي شورشيان سوريه در اردن تشكيل دادهاند.