جوان آنلاین: طرح ترافیک که از ابتدا برای کاهش بار ترافیک سنگین در تهران به راه افتاد حالا بیشتر به طرحی تبدیل شده که در ازای پرداخت پول به هر کسی اجازه ورود به محدوده را میدهد، برخی معتقدند که درآمدزایی از این طرح برای شهرداری از کارآمد بودن آن مهمتر است، چراکه دروازه محدوده تعیین شده در طرح ترافیک با واریز پول به حساب شهرداری باز میشود. وقت بازنگری رسیده. مشخص است طرح ترافیک نتوانسته آنطور که باید و شاید مؤثر واقع شود، البته گفته شده که در سال جاری، تغییراتی در این طرح اعمال میشود. طرحی که هنوز جزئیات آن به طور کامل اطلاعرسانی نشده، اما برآیند آن چیزی که در گفتگو با مدیران شهری در رسانهها منتشر شده نشان میدهد قرار نیست رویه «پول بده و وارد طرح ترافیک شو» تغییر کند.
هر روز پایتختنشینان زمان زیادی از عمر خود را در ترافیک سپری میکنند. سؤال مهم این است؛ مدیران شهری که باید تمام دغدغهشان را صرف مهار ترافیک و آلودگی هوا کنند تا امروز چقدر توانستهاند در این زمینه اقدامات ویژه و مؤثری را انجام دهند؟ از آنجایی که شهروندان هر روز طعم تلخ ترافیک و آلودگی هوا را میچشند، از عملکرد مدیران شهری ناراضی هستند.
مترو و اتوبوس کم، طرح ترافیک گران!
طرح ترافیک مثل همه طرحها و تصمیمات دیگر سود و زیانی دارد، اما سود این طرح مستقیم به جیب شهرداری وارد میشود، چراکه نهتنها موجب خلوت شدن شهر نخواهد شد، بلکه باعث ایجاد یک تبعیض دیگر بین قشر ضعیف و قوی نیز میشود؛ قشر قوی که مشکل چندانی برای پرداخت این پول ندارد میتواند در ازای پرداخت مبلغ طرح ترافیک وارد محدوده تعیین شده شود و، اما قشر ضعیف ناچار است چند قدم آن طرفتر بایستد! در واقع طرح ترافیک، تبعیض طبقاتی را بیشتر میکند، چراکه به واسطه آن خواسته یا ناخواسته شهر را خطکشی میکنند تا آنهایی که از وضعیت مالی خوبی برخوردارند بتوانند وارد خطکشی شوند و آنهایی که شاید به سختی اتومبیلی برای زندگی راحت فراهم کردهاند نیز اجازه استفاده از وسیلهنقلیهشان را نداشته باشند. از سوی دیگر اما، وسایل نقلیه عمومی آنقدر کم است که تعداد زیادی از شهروندان چارهای جز استفاده از خودروی شخصی ندارند. در حالی که باید مترو و اتوبوس به قدر کافی در اختیار مردم قرار بگیرد تا آنها به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی ترغیب شوند، اما شرایط کاملاً برعکس است. کافی است سری به سطح خیابان شهر بزنید تا افرادی را ببینید که در ساعاتی از روز ۴۵ دقیقه فقط منتظر هستند تا اتوبوسی از راه برسد و سوارشان کند. در چنین شرایطی چطور میتوان از کارمندان و کارگرانی که میخواهند به موقع سرکار برسند توقع داشت تا از این وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند و خودروی شخصیشان را کنار بگذارند؟
تغییر زمان و محدوده اجرا
روز گذشته شهریار افندیزاده، مدیر عامل سازمان حمل و نقل ترافیک شهر تهران با اشاره به اینکه بازنگری در نحوه اجرای طرح ترافیک قطعی است، گفت: «بازنگری در نحوه اجرای طرح ترافیک شامل زمان و محدوده اجرا است.» او درباره تغییر در اجرای طرح ترافیک در تهران اظهارداشت: «در حال دریافت پیشنهادات و اطلاعات از سوی جامعه دانشگاهی درباره بازنگری در طرح ترافیک هستیم و پس از بررسی این مرحله، موضوع در کمیتهای ویژه بررسی نهایی خواهد شد.»
او اظهار داشت: «حذف حلقه دوم طرح ترافیک یا محدوده زوج و فرد یکی از این مسائل است که بررسی خواهد شد.» مدیر عامل سازمان حمل و نقل ترافیک شهر تهران با اشاره به اینکه بازنگری در نحوه اجرای طرح ترافیک قطعی خواهد بود و امسال تغییر میکند، گفت: «تغییر در نرخ طرح ترافیک جدای این موضوع است و تصمیم در این زمینه بر عهده شورای شهر تهران است.»
کمک به شب مردگی خیابانها!
محسن هرمزی، معاون حمل و نقل شهرداری تهران نیز از نهایی شدن بهروزرسانی طرح ترافیک در نیمه اول سال خبر داد و گفت: «طرح زوج و فرد حذفشده و خودروها و موتورهای برقی قابلیت تردد بدون محدودیت دارند.» او اظهار داشت: «حوزه طرح ترافیک در سالهای اخیر با توجه به مقتضیات زمانی بهروز رسانی نشده که در نیمه اول سال نهایی میشود. بعد از نهاییشدن تغییرات، طرح اصلاحی در نهادهای بالادستی مورد بررسی و تصویب قرار میگیرد و بعد از آن نسبت به ابلاغ و اجرا اقدام میشود.» معاون حمل و نقل شهرداری تهران تصریح کرد: «جزئیات تغییرات بعد از نهایی شدن به اطلاع شهروندان میرسد، اما طبق مطالعات جدید، طرح زوج و فرد نخواهیم داشت و قواعدی مبتنی بر حوزه برقیسازی وضع میشود یعنی خودروها و موتورسیکلتهای برقی قابلیت تردد بدون محدودیت خواهند داشت. در محدوده بازار و منطقه ۱۲ نیز محدودیتهایی برای تردد موتورسیکلتهای بنزینی ایجاد خواهد شد.» هرمزی ادامه داد: «طرح جدید ترافیکی را به نحوی مدیریت خواهیم کرد که از شب مردگی خیابانها کم کنیم، زیرا طرح ترافیک سالها باعث شده که به شب مردگی خیابانها کمک کند.» هر چند کاهش شب مردگی اقدام خوشایندی به نظر میرسد، اما مسئولیت اصلی معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران کاهش ترافیک است و نه شب مردگی! امید است که با به کارگیری متخصصان و متبحران در این حوزه، طرح ترافیکی که تا امروز کارایی خود را از دست دادهبود، به طرحی کارا و پویا تبدیل شود و تبعیض میان قشر غنی و فقیر را بیش از پیش نکند.