جوان آنلاین: به اعتقاد یک کارشناس مذهبی، اگر قرار باشد خانه و خانواده را با قوانین خشک اداره کنیم، موفق نخواهیم بود، زوجین قانون مخصوص خود را خلق کنند تا حال هر دو طرف خوب باشد و هیچ کس حس مظلوم‌بودن نداشته باشد.
حجت‌الاسلام مهدی دربانی، کارشناس مذهبی و روان‌شناس خانواده و سبک زندگی در رابطه با تقسیم‌بندی وظایف زن و شوهر به لحاظ عرفی، فقهی و قانونی می‌گوید: حدود وظایف بانوان و آقایان و به خصوص یک زوج در خانواده، جنبه‌های فقهی و عرفی را توأمان در کنار یکدیگر دارد. فقه و عرف ما جدا از یکدیگر نیست، اما اساس، فقه است. عرف از قواعد فقه مثل اهم و مهم و سایر قواعد مشابه تغییراتی را می‌پذیرد که به احکام ثانویه شناخته می‌شود. در واقع ما یکسری قوانین ثابت فقهی داریم، اما گاهی برخی قوانین مثل همان ثانویه در قوانین قبلی ایجاد خواهد شد. نکته این است ما احکام فقهی را به دور از اخلاق نمی‌بینیم چراکه فقه ذاتاً قانون است و قانون نیز خشک است، بنابراین اگر قرار باشد خانه و خانواده را با قوانین خشک اداره کنیم، موفق نخواهیم بود.
به اعتقاد وی، قوانین و مقررات خشک همواره یک طرف را ناراضی می‌کند، در حالی که در خانواده دنبال طرف ناراضی نیستیم، بنابراین دستور مراجع است که بعد از بیان شرع و فقه، همواره حکم اخلاق هم بیان شود. به طور مثال درست است که وظیفه قطعی زن نیست که ظرف بشوید یا غذا درست کند، اما اخلاق حکم می‌کند که یک خانم در این زمینه فعال‌تر باشد.
حجت‌الاسلام دربانی توضیح می‌دهد: هر کدام از وظایف به صورت خط‌کشی شده مطرح است. مثلاً در مورد وظایف زن در خانواده در فقه تمکین و فرزندآوری مطرح شده و در مقابل مرد هم نان‌آوری و تأمین تمام نیاز‌های شرعی و عرفی همسرش را بر عهده دارد. خانم‌ها حتی به لحاظ فقهی وظیفه شیردهی به بچه‌ها را ندارند و می‌توانند همه چیز را مطالبه کنند، اما به رغم خطوط مشخص، عرف ما اینچنین نیست و تلفیق عرف و اخلاق با یکدیگر پیش می‌رود.
این کارشناس مذهبی می‌گوید: قوانین به صورت کلی خشک و برنده است. همه جا حدود وظایف زن و شوهر مشخص است. اگر بخواهیم زندگی را الا و لابد بر پایه همین قوانین بچینیم، سخت خواهد شد و باید دقت کنیم که با آدم‌ها و طیف وسیعی از سلایق مواجه هستیم، بنابراین باید با توجه به شرایط انعطاف داشته باشیم.
وی در رابطه با تقسیم وظایف طبق فقه و قوانین بیان می‌کند: احکام تغییر نمی‌کند، اما مصادیق قابل تغییر است. مثل موضوعات بازاریابی شبکه‌ای و ویدئو که تخلف بودند، اما شرع با در نظر گرفتن مصداق خاص، حلال و حرام را تعیین کرد و بعد از مدتی حکم عوض شد. این یعنی شرع تغییر نمی‌کند، اما مصداق قابل تغییر است.
وی توضیح می‌دهد: حکم شرعی کار زن و مرد همان قبلی است و تغییر نمی‌کند، اما ذیل احکام دیگری قرار می‌گیرد، چنانچه امروز زنان مثل دیروز نیستند. در حال حاضر با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و رشد شخصیتی و تحصیلی تغییراتی ایجاد شده و خانم‌ها در بیرون فعال هستند، این یعنی مسئله شرع تغییر نکرده و مصداق آن تغییر کرده است.
به اعتقاد وی با توجه به احکام شرعی مطرح شده از سوی مراجع تقلید در برخی امور حضور زنان واجب شده است.
دربانی با در نظر گرفتن مشغله‌های بانوانی که بیرون از منزل فعالیت دارند، می‌افزاید: آنچه در ذهن جامعه ما محدودیت ایجاد کرده این است که وظیفه نان‌آوری به مرد سپرده شده و اولویت کار با اوست که همین نوع تقسیم وظیفه ایجاد احتلاف‌نظر می‌کند.
این روان‌شناس حوزه خانواده می‌گوید: وقتی موضوعات بین زوجین فراتر از قانون به شکل توافقی پیش می‌رود، در نتیجه خانم می‌گوید من برای تأمین زندگی به تو کمک می‌کنم و آقا هم از همین نقطه وارد خواهد شد و خط قانون را ملاک قرار نمی‌دهند. اینجا خانم برای کاری که وظیفه‌اش نیست کمک می‌کند، حمایتگر است و آقا هم باید بار او را در خانه کم کند.
به اعتقاد وی، این موضوعات توافقی است و به تعداد تمام زوجین توافقات فرق دارد و ثابت نخواهد بود. در توافق و اخلاق خط‌کشی و مرز وجود ندارد و هر کس در حق دیگری مجاهدت می‌کند.
دربانی می‌گوید: همه موارد مطرح‌شده نیازمند یک چاشنی بوده و آن فهمیدن است. وقتی ما به مفهوم همدلی برسیم، یعنی او را درک کنیم، خود را جای فرد مقابل بگذاریم و با تمام خصوصیات بپذیریم، درک باعث رخت بستن قوانین خشک می‌شود.
روان‌شناس حوزه خانواده خاطر نشان می‌کند: گاهی یک خانم مشغله‌های بیرون یک مرد را درک می‌کند و گاهی آقایان سر‌وکله‌زدن با بچه‌ها را درک می‌کنند. درک متقابل قانونی میان زوجین ایجاد می‌کند و این قانون‌ها متناسب با شخصیت زوجین تصویب می‌شود.
همواره همه می‌گویند «با یکدیگر بسازید»، بنابراین زوجین در همه چیز باید باهم بسازند و بر پایه همین واژه حتی قانون بسازند. قانون یک‌طرفه است، اما باهم قانون خود را خلق کنید که حال هر دو طرف خوب باشد و هیچ کس حس مظلوم‌بودن نداشته باشد.
