جوان آنلاین: با اینکه ایران در فصل بارشها قرار دارد و اگر قرار باشد نزولاتی از آسمان به زمین برسد در فصول پاییز و زمستان بیش از هر زمان دیگری خواهد بود، اما باز هم خبر خشکشدن تالابها نشان میدهد وضعیت آبی کشور اصلاً خوب نیست. هر چند اعلام میشود چاههای غیرمجاز مهمترین عامل اصلی از بین رفتن آبهای زیرزمینی و خشکی تالابها هستند، اما کارشناسان معتقدند وجود سدها و ساختو ساز بیرویه آنها در مسیر آبها هم مزید بر علت بوده و حالا در منطقهای مثل کرمانشاه باید شاهد خشکشدن تالابها باشیم.
تالاب هشیلان تنها تالاب کرمانشاه به شمار میآید که روزگاری به خاطر پرآبی و سرزندگی، زیستگاه انواع پرندگان از جمله لکلک، حواصیل، بوتیمار، غاز خاکستری و انواع اردک بود. تالابی که ۱۱۰ جزیره کوچک و بزرگ را در دل خود جای داده بود حالا فقط نام آن با سطحی خشک و بدون حضور پرندگان و دیگر موجدات زنده باقیمانده است. با حال و روز این تالاب، امروز دیگر نه خبری از پرندگان، پستانداران و جوندگان اطراف است و نه از ماهیان کف این تالاب چیزی باقیمانده است.
یکی از مهمترین علل مرگ تالابها برداشتهای غیرمجاز آب در اطراف آن است، به طوری که مدیرکل حفاظت محیطزیست استان کرمانشاه هم معتقد است: «اگرچه بارشهای قابل قبولی در سال گذشته انجام شده، اما با توجه به کمبود بارشها در سنوات گذشته با کاهش جدی سفرههای آب زیر زمینی و ذخایر آبی استان مواجه بوده و شاهد خشکی در اکثر رودخانه و تالابها هستیم.»
احد جلیلیان با بیان اینکه وجود چاههای غیرمجاز یکی از مهمترین عوامل در خشکی تالاب و رودخانههای استان به شمار میآیند، گفت: «در سال گذشته ۲۳ حلقه چاه غیر مجاز شناسایی و به طور کامل برای انسداد معرفی شد، اما تنها چهار مورد پیگیری و مورد برخورد قرار گرفت. وضعیت تالاب هشیلان نابهسامان است و با وضعیت آبی استان اگرچه این تالاب روزهای سختی را میگذراند، اما با این روند شاید دیگر نامی از آن باقی نماند.»
براساس آمارهای ارائه شده بیش از ۴ تا ۵ هزار چاه غیرمجاز در استان کرمانشاه وجود دارد که همین تعداد نشاندهنده فجایع طبیعی خواهد بود که در راستای فعالیت این چاههای غیر مجاز اکثر رودخانههای اطراف آنها خشک شدهاند. ضمن اینکه بعضاً روند اشتباه در الگوی کشت مشاهده میشود. آنچه براساس الگوی کشت به سازمان جهاد کشاورزی ابلاغ شده مبنی بر اصلاح روند و کشت کشاورزی و آموزش به آنها بوده، اما اکنون در کرمانشاه شاهد زمینهای دو و سه کشته با محصولات آببر مانند ذرت، چغندر، سیب زمینی و پیاز هستیم.
تا زمانی که با این روند به سمت جلو حرکت شود و بدون نظارت بر دو مسئله چاههای غیرمجاز و الگوی ناصحیح کشت ادامه داده شود باید به زودی شاهد از بین رفتن تمامی رودخانه و سفرههای زیرزمینی بود. با اینکه بارها اعلام شده چاههای غیرمجاز مهمترین عامل اصلی از بین رفتن آبهای زیرزمینی و خشکی تالابها از جمله هشیلان هستند، اما گویی شرکت متولی هیچ واکنشی نشان نداده و پاسخی برای کمکاریها ندارد.
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان کرمانشاه به خطر خشکی دیگر منابع آبی استان کرمانشاه و سرابها نیز تأکید کرده و گفت: «علاوه بر خشکی بیش از ۹۵ درصدی تالابها سایر سرابها و رودخانههای استان نیز در آستانهخشک شدن هستند و تنها با بارش زودهنگام به ویژه بارش برف به دلیل ماندگاری بالا در خاک و سفرههای زیرزمینی میتوان به احیای موقت این تالاب و رودخانهها امیدوار بود.»
براساس نظرات کارشناسان یکی دیگر از عوامل مؤثر در خشکیها وجود سدها و ساخت و ساز بیرویه سد در مسیر آبهاست که با وجود ۱۲سد در استان کرمانشاه باید دید چه میزان در روند خشکی تالابو رودخانههای مؤثر هستند.