✍️ رضا دهبالایی؛ روزنامه نگار و پژوهشگر
استان ایلام از استانهای کمتر توسعه یافته کشور بوده که در خلال جنگ تحمیلی نیز متحمل خسارتهای هنگفت گردید، در حالی که در نقاط مختلف استان شاهد وجود پتانسیلهای متعدد اعم از ذخایر زیرزمینی و معدنی بوده و هستیم.
نفت و گاز از مهمترین منابع ارزشمند هر کشور و منطقهای در جهان محسوب میشوند و هر کدام به عنوان یک ثروت ملی و خدادادی میتوانند ناجی مردم منطقه از فقر و بیکاری باشند.
بر اساس اکتشافات و مطالعات انجام گرفته استان ایلام در غرب ایران دارای ۴ درصد ذخایر نفت و ۱۱ درصد ذخایر گاز کشور است و طبق اعلام کارشناسان، این استان با تولید ۹۰ درصد نفت و گاز غرب کشور، قطب اصلی حوزه انرژی در غرب ایران محسوب میشود به همین دلیل طی سالهای گذشته واحدهای بزرگ نفت و گاز در این استان راهاندازی شده است.
هم اکنون روزانه بیش از ۲۳۰ هزار بشکه نفت و سالانه ۱.۵ میلیارد مترمعکب گاز در این استان تولید میشود، همین ظرفیتها باعث راهاندازی پتروشیمی دهلران و ایلام و سه پالایشگاه پتروشیمی دیگر در شهرستانهای مهران، درهشهر و هلیلان شده است. استان ایلام با وجود بهرهمندی از مزیتهای بالقوه نسبی در بخشهای مختلف نفت و گاز، آب و خاک و گردشگری، اما متأسفانه در ردیف مناطق کمتر توسعهیافته و محروم کشور قرار دارد.
در چند سال گذشته پروژههای مهمی در حوزه نفت و گاز در استان اجرایی شده است. در استان ایلام پروژههای مهمی از جمله: فاز دوم پتروشیمی ایلام، فاز دوم پالایشگاه گاز ایلام، پتروشیمی دهلران، لرزهنگاری و اکتشاف نفت و گاز در شهرستانهای ایوان، چرداول، آبدانان، ان جی ال دهلران، شروع به کار pp پتروشیمی ایلام، آمادهشدن فاز اجرایی پتروشیمیهای مهران، درهشهر و هلیلان، آماده شدن پروژه شیرین سازی و الفین پتروشیمی ایلام در مرحله اجرا و یا بهره برداری بوده که از نظر اقتصادی قابلتوجه هستند.
همانطور که مطرح شد، استان ایلام به دلیل برخورداری از منابع عمده نفت و گاز و زغال سنگ، در طراز منابع انرژی کشور جایگاه بالایی داشته و علی رغم عدم اکتشاف منابع محتمل، منابع کنونی، نیازمند توجه بالای سرمایه گذاری جهت استقرار صنایع سبک و سنگین متعدد میباشند. آنچه امروزه به عینه شاهد آن هستیم، ضعف مدیریت و بیتوجهی به پتانسیلهای موجود میباشد. ایجاد مکانیزمهای نوین جهت شناسایی اولویتهای سرمایهگذاری در استان در حوزه انرژیهای فسیلی از یک سو و از سویی استقرار زیرساختها و مشوقهای لازم میتواند در راستای جذب سرمایه و تکنولوژی موثر باشد.
پیشنهاد نگارنده این است که استقرار یک معاونت قدرتمند سرمایه گذاری انرژی در استانداری ایلام و مدیریت مستقل آن میتواند با تمرکز بر روی اهرمهای سرمایه پذیری و متقاعد کردن سرمایه گذاران داخلی و خارجی با ایجاد مشوقهای متعدد، زمینه ایجاد رشد و توسعه در صنایع مرتبط با انرژیهای فسیلی را در استان فراهم آورد.