سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گفته کارشناسان، طرح پالایشی سیراف که در انتظار جذب سرمایه است، میتواند گزینه مناسبی برای مصرف میعانات گازی که به دلیل تحریمها با کاهش صادرات مواجه شده، باشد.
به گزارش مهر، ایران در کنار صادرات نفتخام، میعانات گازی را نیز صادر میکند؛ به این ترتیب که در سال ۹۶ قبل از اعمال تحریمهای نفتی، روزانه ۴۳۰ هزار بشکه میعانات صادر کرده است که بیش از نیمی از آن، توسط کره جنوبی خریداری میشد.
با این حال، طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا، با اعمال مجدد تحریمهای نفتی، کره جنوبی از شهریور امسال واردات میعانات گازی خود را از ایران متوقف کرده است. در مقابل این اقدام، صنعت پالایش کرهجنوبی برای جلوگیری از کمبود خوراک میعانات، ابتدا واردات میعانات خود از قطر و استرالیا را افزایش و همچنین واردات نفت سبک، نفتای سبک و سنگین را نیز در دستور کار خود قرار داد. این اقدام کره جنوبی نشان میدهد که کشورهای صاحب صنعت پالایش، نسبت به کشورهایی که اقدام به خامفروشی ذخایر خود میکنند، دست بالاتری را در معادلات نفتی دارند.
با توجه به قطع واردات میعانات از سوی کره جنوبی، ایران روزانه با ۲۰۰ هزار بشکه میعانات گازی روبهرو است که به گفته کارشناسان، نه قادر به صادرات آن است و نه توانایی پالایش آن را دارد. باید گفت: میعانات گازی، مایعی سبک، شفاف و ارزشمند است که در کنار گاز طبیعی استخراج میشود؛ بنابراین برداشت میعانات گازی در کنار برداشت از گاز طبیعی، اجتنابناپذیر است و نمیتوان تولید یا استخراج آن را متوقف کرد یا کاهش داد، مگر آنکه تولید گاز طبیعی نیز متوقف شود یا کاهش یابد. به همین دلیل برخلاف نفتخام که تولید آن در دوران فعلی تحریمها تا یک میلیون بشکه کاهش یافته است، میعانات گازی به دلیل ضرورت تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور امکان کاهش تولید ندارد.
از سوی دیگر، کوچک بودن بازار میعانات گازی در مقایسه با نفتخام موجب محدود بودن مشتریهای این محصول در سطح جهان شده است. تعداد پالایشگاههای میعانات گازی موجود در دنیا، ۲۶ واحد پالایشی است که با وجود گسترش مصرف گاز طبیعی در سطح جهان در سالهای اخیر، هنوز بازار ۳ میلیون بشکهای مصرف میعانات گازی در مقایسه با بازار ۹۰ میلیون بشکهای مصرف نفت خام در هر روز، ناچیز است.
به هر حال تنوع پایین و کم بودن تعداد مشتریهای این محصول در سطح دنیا، باعث شد که فروش میعانات گازی در دوران تحریمها به یک معضل اساسی برای کشور تبدیل شود. دارندگان این نوع از منبع هیدروکربوری پس از برداشت میعانات گازی از مخازن، در صورت عدم فرآوری داخلی یا فروش صادراتی، یا باید آن را انبار کنند یا در محیط رها نمایند یا حتی ممکن است مجبور به سوزاندن آن در مقاطعی از زمان شوند؛ این در حالیست که اگر پالایشگاه ستاره خلیجفارس با ظرفیت ۳۶۰ هزار بشکهای نفتخام افتتاح نشده بود، کشور با روزانه حدوداً ۶۰۰ هزار بشکه میعانات گازی روبهرو بود که نه قادر به مصرف آن در پالایشگاهها بود و نه توان صادرات و حتی توقف تولید آن را داشت.
ذخیرهسازی راهحل کوتاهمدت
کریم صالحی، کارشناس حوزه پالایشی در گفتوگو با مهر با بیان اینکه در حال حاضر، ایران در مواجه با تحریم نفتی، میعانات خود را در مخازن خشکی ذخیره میکند که در آینده، مجبور به ذخیرهسازی میعانات روی دریا خواهد شد، گفت: ذخیرهسازی شاید راهحل مناسبی برای کوتاهمدت باشد، اما راهحل اصلی برای بیاثر کردن تحریم میعانات گازی، ساخت پالایشگاه با خوراک میعانات گازی است.
وی افزود: با تبدیل میعانات به فرآوردههایی همچون نفتا، LPG، بنزین، گازوئیل، سوخت جت و نفت سفید، تحریم میعانات به حداقل اثرگذاری میرسد؛ البته در حال حاضر، طرح پالایشگاه سیراف با خوراک میعانات گازی با ظرفیت ۴۸۰ هزار بشکه در روز، به دلیل عدم تأمین مالی یا پیشرفتی همراه نبوده است. این پالایشگاه که در چند سال گذشته به دنبال جذب فاینانس خارجی نیز بود، به دلایلی همچون بازگشت تحریمهای نفتی و ناتوانی در کسب ضمانتنامه دولتی، قادر به تأمین مالی خارجی نشدهاند. این در حالیست که میتوان تأمین مالی ساخت پالایشگاه سیراف را با استفاده از سرمایههای مردمی و اعطای تنفس خوراک به مدت یک سال، برای جذاب شدن پروژه تسهیل کرد.