عدهاي از كارشناسان معتقدند پشت سرازير شدن كالاهاي خارجي وارداتي و قاچاق به بازارهاي ايران توطئهاي خارجي و داخلي وجود دارد و اين فرضيه چنان در حال فراگيري است كه مجلس هماكنون طرح تحقيق و تفحص از روند مبارزه با قاچاق كالا و ارز را در دستور كار قرار داده است. با اين حال روز گذشته وزير كار گفت: «قاچاق زياد داريم» و در پي آن نيز وزير صنعت با طرح اين پرسش كه «چطور محموله قاچاق هزار و 200 كيلومتر تا بازار تهران را طي كرد و كسي جلويش را نگرفت؟» بيپرده ادعاي مبارزه با قاچاق كالا و ارز را در ايران به چالش كشيد.
به گزارش «جوان»، رهبر معظم انقلاب قاچاق كالا و ارز را به مثابه خنجري به پشت نظام معرفي كرده است. اين در حالي است كه بسياري از كارشناسان اقتصادي يكي از علتهاي دپوي توليد كارخانجات و واحدهاي اقتصادي در گوشه انبارها و نرخ بالاي بيكاري را قاچاق كالا و ارز عنوان ميكنند. در حالي كه دولت مدعي است، طي چهار سال اول آغاز به كار حجم كالاي قاچاق را از 25ميليارد دلار به 5/12ميليارد دلار رسانده است و وزارت اقتصاد و گمرك مدعي هستند كه از طريق فناوري اطلاعات و سيستميكردن فرآيندها ريسك ورود و خروج كالا از گمركات را به حداقل رساندهاند، اما شواهد ميداني در بازارها حكايت از واقعيتهاي تلخ ديگري است و حتي دو تن از وزراي اقتصادي دولت روز گذشته نسبت به روند و فرآيند و حجم بالاي قاچاق كالا و ارز ابراز نگراني كردهاند. البته اين نگرانيها بيراه هم نيست، زيرا وزير صنعت به خوبي ميداند كه بلافاصله بعد از انتخابات دوازدهمين دوره رياستجمهوري و زماني كه سامانه ثبتسفارش وزارتخانهاش براي واردات خودرو بسته بود و واردات نبايد توسط غيرنمايندگيهاي خودرو انجام ميشد، هزاران خودروي لوكس گرانقيمت از گمركات (مبادي رسمي كشور) وارد كشور شده است.
روز گذشته نخستين همانديشي تخصصي با حضور وزير صنعت، رفاه، معاون علمي فناوري رياستجمهوري، مديران صنايع، رئيس رسانه ملي در مركز همايشهاي بينالمللي صداوسيما برگزار شد. وزير صنعت و تجارت كه وزارتخانه تحت مديريتش وظيفه مهمي را در سال حمايت از توليد ملي به دوش دارد، از مبارزه با قاچاق كالا در سطح عرضه را مورد انتقاد قرار داد.
انتقاد وزیر
وزير صنعت، معدن و تجارت با اشاره به جريمه ۵۰ميليارد توماني كسبه به خاطر فروش كالاهاي قاچاق گفت: اين كالاها هزار و ۲۰۰ كيلومتر را تا بازار تهران طي كردهاند كه بايد در اين مسير جلوي آنها گرفته ميشد.
شريعتمداري با اشاره به اينكه واردات رسمي پوشاک 60ميليون دلار و از تركيه 20ميليون دلار است، افزود: تفاوت اين رقم با ارقامي كه گمركات اعلام كردهاند، به اين معني است كه بخش قابلتوجهي پوشاك به صورت قاچاق وارد كشور ميشود.پس بايد با قاچاق كالا در مبادي رسمي و غيررسمي برخورد جدي شود و مديريت واردات بدون جلوگيري از واردات امكانپذير نيست.
وزير صنعت، معدن و تجارت درباره نرخ ارز گفت: سياست ما سركوب نرخ ارز و تثبيت آن نيست، بلكه سعي ميكنيم نظام مديريت شده ارز را اجرا كنيم. وي با اشاره به پيشرفتهاي كشور در بخش صنعت در مقايسه با قبل از انقلاب گفت: تعداد واحدهاي توليد صنعتي از 854 واحد در سال 57 به 84 هزار و 287 واحد و تعداد معادن فعال در اين مدت از 195 به 6 هزار و 455 رسيده است.
وزير كار: قاچاق زياد داريم؛ بازار آسياي ميانه از دست ايران رفت
از سوي ديگر، وزير كار که اخيراً شاهد انتقاد توليدكنندگان ايراني نسبت به كالاي خارجي وارداتي و قاچاق در بازارهاي ايران بود و توليدكنندگان در نمايشگاه كالاي ايراني شخصاً اين نگراني را با رهبر معظم انقلاب درميان گذاشتند، گويا ابايي ندارد تا نگراني خود را نسبت به بالابودن حجم كالاي قاچاق در بازارها مطرح كند. وزير كار نيز در اين نشست گفت: قاچاق زياد داريم، اما اگر در مواردي چون پوشاك حركت جهادي كنيم، اشتغالزايي مناسبي صورت ميگيرد. با اين حال بررسيها نشان ميدهد كه ايرانيها عمدتاً از كالاي ايراني استفاده ميكنند.
علي ربيعي با اشاره به مشكلدار بودن شركتهاي صادراتي گفت: بازار آسياي ميانه را به همين دليل از دست داديم كه نياز داريم صنوف اتحاديهها و زنجيرههاي قويتر صادراتي تشكيل دهند.
وزير كار از كار مشترك با وزير صنعت براي بالابردن قدرت خريد كالاي ايراني خبر داد و گفت: حمايت از كالاي ايراني موضوعي ملي و اعتقادي است، اما تصميمات سختي هم دارد كه بايد اتخاذ و عمل كنيم. انتقاد وزرا نسبت به كالاي قاچاق و ورود هزاران خودروي لوكس از گمركات بلافاصله بعد از انتخابات رياست جمهوري دوره دوازدهم و در شرايطي كه سامانه ثبت سفارش وزارت صنعت بسته بوده است، وضعيت مديريت گمركات و مناطق آزاد و ويژه اقتصادي را نامطلوب انعكاس ميدهد.