
مقامهای دولت دوازدهم این روزها با صراحت بیشتری به نقض عهد طرفهای غربی در توافق هستهای سال 1394 واكنش نشان میدهند. بعد از سخنان هفته قبل عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه كه گفته بود ایران در توافق (هستهای) كه سودی برایش نداشته باشد، باقی نخواهد ماند، محمدجواد ظریف هم در گفتوگویی تأکید كرده كه برجام را نه فقط امریکاییها، بلكه اروپاییها هم نقض كردهاند:« در حال حاضر دو گروه برجام را نقض کردهاند؛ امریکاییها و اروپاییها. امریکاییها به دلیل سیاستهای واشنگتن و اروپاییها به دلیل سیاستهای امریکا. اروپاییها در برخی موارد به دلیل سیاستهای امریکا نتوانستند تعهدهای برجامی خود را به ویژه در حوزه روابط بانکی اجرا کنند. بنابراین این دو گروه در شرایطی نیستند که برای کشوری که برجام را به طور کامل اجرا کرده شرط و شروط بگذارند.»پیش از این مهدی سنایی، سفیر ایران در روسیه نیز در گفتوگوی اختصاصی با خبرگزاری تاس ضمن اشاره به آگاهی ایران از ممكن بودن خروج امریکا از برجام گفته بود ایران نیز «خود را برای آن آماده کرده است.» مجموع این موضعگیریها باعث شده زنگهای هشدار در غرب به صدا در بیاید. كار به جایی رسیده كه یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز دوشنبه هرگونه شکست و فروپاشی توافق هستهای سال 2015 میان ایران و قدرتهای جهانی را به مثابه«خسرانی بزرگ » توصیف کرد و گفت:«چنانچه برجام شکست بخورد یک باخت بزرگ برای راستیآزمایی هستهای و برای چندجانبهگرایی خواهد بود.» مدیركل آژانس گفته كه آژانس بیش از دو سال است که نظارت و راستیآزمایی اجرای تعهدات مرتبط هستهای ایران تحت برجام را انجام میدهد و «یافتههای گزارش اخیر آژانس درباره برنامه هستهای ایران تأکید کرد تهران به تعهدات خود بر اساس توافق هستهای پایبند بوده است.» آمانو كه در نشست شورای حکام سخن میگفت، تأکید كرده كه آژانس توضیحات بیشتر ایران را درباره طرحهای خود به منظور ساخت پیشرانه هستهای دریایی خواستار شده است و منتظر توضیحات جمهوری اسلامی در این باره است.
بالا رفتن فتیله هشدارهای اتمی
آخرین هشدار را دیروز بهروز كمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران همزمان با سفر وزیر خارجه فرانسه به تهران به صدا در آورد. در حالی كه ژان ایو لودریان با یك موضعگیری تند و تیز و بیانه هشداری وزارت خارجه فرانسه مبنی بر اینكه «موشکهای بالستیک ایران عامل نگرانی شدید فرانسه و متحدانش است» به تهران آمده، گفته است:« اروپا تحت فشار امریکا موضوعاتی را مطرح میکند اما اینکه به طور کلی جمهوری اسلامی بپذیرد پیرامون بحث موشکی صحبت کند، مواضع ما کاملاً مشخص است و اینکه مسائل دفاعی ما مسائل قابل مذاکرهای نیست.»سخنگوی سازمان انرژی اتمی فتیله هشدارهای هستهای را هم بالا برده و در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره اینكه آیا میتوانید زمانی را برای بازگشت به دوره قبل از توافق اتمی به ما ارائه دهید، گفته است: «ما نه تنها میتوانیم به وضعیت قبل برگردیم بلکه به مراتب میتوانیم چندین برابر جلوتر از قبل بازگردیم. به طور مثال اگر ما بخواهیم 20 درصد غنیسازی کنیم در کمتر از 48 ساعت میتوانیم اقدام کنیم. ما بر اساس ماشینهای جدیدی که به کار میگیریم میتوانیم سرعت غنیسازی را بالا ببریم. »او در توضیح اینكه چطور ایران میتواند سرعت فعالیتهای هستهای خود را بالاتر از قبل ببرد گفته است:«ماشینهایی (سانتریفیوژ) داریم که غیر از ماشینها « IR1» تمام کارهای تأییدیه آن طی شده و حداقل دو ماشین داریم که ظرفیت بالاتری نسبت به «IR1» دارند ولی از آنها تولید نکردهایم یا به مقدار کم بوده است اما اکنون که تستهای آن انجام شده و مورد تأیید است، بلافاصله میتوانیم با ماشینهای جدید شروع به تولید کنیم علاوه بر این تعداد ماشینهای قدیم که در انبار داریم و جمعآوری شدهاند هم میتوانند دوباره جایگزین شوند و شاید ظرف مدت دو الی سه ماه تمام ماشینهایی که جمعآوری شده بودند دوباره در جای خود قرار بگیرند.»كمالوندی كه با العالم گفتوگو میكرد، ادامه داد:« اگر قبلاً دو تا آبشار 20 درصد تولید میکردند ممکن است ما چهار آبشار را بگذاریم 20 درصد تولید کنند، اگر تصمیم این باشد که برای سوخت نیروگاه تهران 20 درصد تولید کنیم اکنون میتوانیم با سرعت بیشتر نسبت به قبل این کار را انجام دهیم. ما در گذشته ماشینهای جدید همچون «آی آر 8» و «آی آر 6» نداشتیم. قدرت ماشینهای«آی آر 8» 24 برابر ماشین قبلی است بنابراین ما در مدت زمان کوتاهی میتوانیم برسیم به وضعیتی که به مراتب جلوتر از وضعیت قبلی باشد و آنها میدانند که معنی این حرف چیست. به هر حال وقتی میزان سطح غنیسازی و تعداد سانتریفیوژ بالاتر برود، مفهوم خواهد داشت.»
ترامپ جرئت ندارد
كمالوندی در پاسخ به این سؤال که در صورت لغو برجام از سوی امریکا تدابیر ایران درباره میزان غنیسازی یا پژوهشهای اتمی چه خواهد بود، گفت: برخلاف آن چیزی که نشان میدهد ترامپ شجاعت لازم را ندارد چون اگر قرار است که یک کاری را انجام بدهند دلیلی ندارد که فقط حرفش را بزنند، آنها اول گفتند که میخواهند برجام را پاره کنند بعد گفتند میخواهند از آن خارج شوند حالا هم مدتهاست که به بهانههایی دارند این قضیه را به تعویق میاندازند و در عین حال به نحوی دارند از تعهدات خود تخطی و خلف وعده میکنند یا ابهام ایجاد میکنند و مانع بقیه میشوند که روابط اقتصادی و تجاری با ایران داشته باشند؛ همه اینها در دنیا رصد و دنیا متوجه میشود که یک کشوری که خود را ابرقدرت میداند به تعهداتی که پذیرفته پایبند نیست در این وضعیت حتما آنها خودشان را در شرایط بدتری قرار میدهند چون ما همیشه راههای مختلفی داریم.