محمد صادقي
توجه بيش از حد به معرفي جاذبههاي طبيعي در شمال كشور و تشويق مردم به «شمال» رفتن، باعث شده پتانسيلهاي ديگر مناطق ناديده گرفته شود؛ موضعي كه با انتقادهاي زيادي روبهرو شده است.
توسعه نامتقارن و نامتوازن در گردشگري عاملي شده براي هجوم گردشگران داخلي به مناطقي خاص در كشور و در مقابل بسياري از شهرها و مناطق داراي پتانسيلهاي خوب گردشگري بدون بهره بردن از چرخه اقتصادي گردشگري با مشكلات متعدد اقتصادي دست و پنجه نرم میكنند. «شمال رفتن» يكي از دمدستيترين تفريحات مردم در استانهاي حاشيه جنوبي البرز شده است. از تهران گرفته تا استانهاي البرز و قزوين، تا صحبت از يك يا چند روز تعطيلي ميشود، راههاي خروجي به سمت استانهاي شمالي از ترافيك زياد مسدود میشود و رفت و آمد به كندي پيش ميرود.
حجم بالاي سفر به شمال كشور، يكي از دلايل تخريب محيط زيست در استانهاي مازندران، گيلان و در رتبه پايينتر گلستان شده است. لزوم ايجاد نگاهي فراگير به جاذبههاي گردشگري كشور، يكي از راه هايي است كه ضمن توسعه گردشگري، زمينه بهره برداري از مناطق بكر و كمتر ديده شده ايران را نيز به همراه ميآورد. سيد مهدي مقدسي، يكي از نمايندگان اراك در مجلس شوراي اسلامي، ميگويد: استان مركزي جزو استانهاي داراي جاذبههاي گردشگري بينظير در كشور به شمار ميرود، بنابراين نبايد تنها صنعت گردشگري را معطوف به شهرهاي زيارتي و استانهاي شمالي كرد تا بتوان از تمام جاذبههاي گردشگري كشور نيز استفاده بهينه كرد.
اين نماينده ميافزايد: رويكرد سازمان ميراث فرهنگي بايد در جهتي پيش رود كه گردشگران تنها چند شهر از جمله اصفهان، شيراز و مشهد را براي سفر انتخاب نكنند بلكه بايد با نگاه فراگير تلاش شود تا توريستها در صنعت گردشگري اعم از داخلي و خارجي بتوانند از تمام جاذبههاي گردشگري كشور بازديد كنند تا نهايتاً صنعت گردشگري را به عنوان صنعتي اقتصادی و فرهنگي به شكلي اصولي توسعه داد.
اين سيستم اشتباه حتي باعث شده است كه ايرانيان بسياري به خاطر عدم شناخت از جاذبههاي تاريخي، فرهنگي و طبيعي كشورمان راه خروج از كشور را براي گذران اوقات فراغت در نظر بگيرند. براي نمونه بيش از 5/2 ميليون ايراني هر ساله براي گردش به كشور تركيه ميروند. كشورهايي مانند گرجستان نيز تلاش دارند هر ساله سهم بيشتري از مسافران خروجي از ايران را جذب كنند. ذبيح الله نيك فر ليالستاني، عضو هيئت رئيسه فراكسيون گردشگري میگوید: اگر جذابيتهاي سفرهاي داخلي افزايش پيدا نكند مردم با وجود گراني رفتن به كشورهاي همسايه را ترجيح خواهند داد و در صورت استطاعت مالي، سفر خارجي براي آنها اولويت دارد.