
كبري آسوپار
يكي از مجريان بي بي سي فارسي در توئيتر خود در مورد نظرسنجي دانشگاه مريلند در مورد ايران مينويسد: «دشوار ميتوان پذيرفت يك مؤسسه نظرسنجي داراي تشكيلات عريض و طويل در ايران باشد و خارج از رادار و يا نفوذ دستگاههاي امنيتي فعاليت كند. اعتبار نظرسنجيهايي نظير اين را شايد بتوان در موضوعاتي مثل نظر مردم درباره محصولات چيتوز پذيرفت، اما در مسائل سياسي بعيد است بتواند محل استناد باشد. » محتواي اين توئيت، تنها نظر خبرنگار بيبيسي نيست، همفكران او هم در مورد اين نظرسنجي نظر مساعدي ندارند. رسانههاي جريان اصلاح طلب در داخل ايران هم ترجيح دادند با سكوت از كنار اين نظرسنجي بگذرند. از اين منظر ميتوان نظرسنجي دانشگاه مريلند را كه اخيراً منتشر شده، يك نظرسنجي دوست نداشتني براي غربيها و دوستداران داخليشان دانست. اما چرا كساني كه اغلب حرف غرب برايشان حجت است، اين بار اين نظرسنجي را دوست نداشتند و سعي كردند اگر ردش نميكنند، اعتنايي هم به آن نكنند؟ خصوصاً كه اين نظرسنجي اولين نظرسنجي منتشر شده غربيها بعد از آشوبهاي دي ماه است كه گفته ميشد قرار است نظام جمهوري اسلامي را تغيير دهد! و همين براي مهم بودنش نزد غربگرايان كفايت ميكرد. شايد بررسي محتواي نظرسنجي منتشرشده بتواند در يافتن پاسخ اين چرايي كارگشا باشد.
حل مشكلات اقتصادي ذيل همين نظام
از درصدهاي به دست آمده در نظرسنجي دانشگاه مريلند در مورد اعتراضات اخير ميتوان به روشني اين نتيجه رسيد كه گرچه مردم به گرانيها، به سياستهاي دولت و به روند و ميزان مبارزه با فساد انتقاد و اعتراض دارند، اما اكثريت مردم اعتقادي به تغيير بنيادين در نظام سياسي ايران ندارند و اين يعني كه ترجيح اكثر مردم ايران حل مشكلات ذيل همين نظام است و گلايهها و انتقادات و حتي اعتراضات آنها رنگ و بوي تغيير نظام ندارد. در اين نظرسنجي با آنكه 73 درصد جامعه آماري معتقد هستند كه دولت براي كمك به مستمندان اقدامات كافي انجام نميدهد، و 86 درصد مردم معتقدند دولت نبايد قيمت سوخت را گران كند و 95 درصد مردم اقدامات دولت براي جلوگيري از قيمت اقلام غذايي را كافي نميدانند و 96 درصد معتقدند بايد اقدامات دولت براي مبارزه با فساد اداري بيشتر شود، اما در عين حال 77 درصد از همين جامعه آماري با لزوم تغييرات بنيادين در نظام سياسي ايران مخالف هستند. تا همين جا هم، اين آمارها و درصدها نتيجه جالب توجهي براي غربيها نخواهد بود؛ چه آنكه هميشه كوچك ترين انتقاد و اعتراض صنفي مردم ايران را به مخالفت با اصل حكومت و ميل مردم براي تغيير نظام ربط ميدادند و حالا نتيجه اين نظرسنجي كه ارتباطي هم با حكومت ايران ندارد، نشان ميدهد مردم ايران وقتي اعتراض و انتقاد هم دارند، همچنان ترجيح ميدهند ذيل همين حكومت به خواستههاي خود برسند. تا همين جاي نظرسنجي هم غربيها و غربگرايان باختهاند، ادامه نظرسنجي باخت بيشتري هم براي آنها دارد.
مشكلات اقتصادي داريم اما...
موضوع سياستهاي منطقهاي ايران و به طور مشخص حمايت همه جانبه از محور مقاومت و نبرد در سوريه از جمله محورهايي بوده كه اتاقهاي فكر و محافل ضدانقلاب همواره تلاش كردهاند آن را به مشكلات معيشتي مردم ربط بدهند.
روشن است كه آنها با قدرت گرفتن ايران و همپيمانانش در منطقه غرب آسيا مخالف هستند و ترجيح ميدهند خود و دوستانشان قدرت بلامنازع منطقه باشند و ليدري جريانات و اتفاقات منطقه دست آنها باشد و از اين منظر دليل مخالفت آنها با سياستهاي منطقهاي ايران روشن است. اما از سويي اين هم روشن است كه اگر همين دليل را براي مخالفت ذكر كنند و به افكار عمومي ايران بگويند ما ترجيح ميدهيم كشور شما ضعيف باشد، مردم نخواهند پذيرفت، براي همين سراغ گزاره ديگري رفتند. اينكه دولت ايران پول مردم را هزينه حزبالله لبنان و دولت بشار اسد و نبرد با داعش در عراق كرده و به همين دليل مردم دچار مشكلات معيشتي شدهاند.
اين گزاره البته خصوصاً در سالهاي اخير زياد در ايران تبليغ شده، اما نتايج نظرسنجي دانشگاه مريلند نشان ميدهند همچنان اكثريت مردم (بيش از 51 درصد) با گزاره «دولت بايد در جاهايي مانند سوريه و عراق كمتر هزينه كند.» مخالف هستند و 7 درصد مردم هم نظري در اين مورد ندارند و حدود 55 درصد مردم معتقدند ايران بايد حمايتش را از گروههايي كه مشغول مبارزه با گروههاي تروريستي هستند، افزايش دهد و تنها 10 درصد معتقدند كه اين حمايت بايد كاهش پيدا كند. بيش از 48 درصد معتقدند ايران بايد كمكهايش را تا زمان تسلط كامل دولت اسد بر تمام اراضي سوريه ادامه دهد، در حالي كه تنها حدود 15 درصد اعتقاد دارند كه ايران بايد به كمكهايش به بشار اسد پايان دهد. همچنين بيش از 46 درصد گفتهاند كه ايران بايد به حوثيهاي يمن براي شكست مخالفان كمك كند و 41 درصد معتقدند كه ايران نبايد خودش را وارد درگيريهاي داخلي در يمن كند.
با اين توضيحات، دليل دوم براي آنكه اين نظرسنجي به مذاق غربيها و غربگرايان خوش نيايد، روشن شد.
مشكلات اقتصادي ربطي به سيستم موشكيمان ندارد
نتيجه ديگري كه به طور روشن از آمارها و درصدهاي اين نظرسنجي درميآيد، اين است كه مردم ايران بهطور جدي خواهان دارا بودن سيستم دفاعي موشكي هستند و تنها 10 درصد از مردم معتقد بودند كه برنامه موشكي ايران بايد متوقف شود، البته آن هم تا وقتي كه اعتماد سازي مبني بر اينكه اين موشكها كلاهك حمل بمب هستهاي ندارد، انجام شود و نه تا هميشه. اين در حالي است كه بيش از 56 درصد مردم اعتقاد دارند كه « ايران بايد به آزمايش موشكهاي بالستيك ادامه دهد و اصرار كند كه اين موضوع قابل مذاكره نيست.» و بيش از 28 درصد هم ميگويند كه «ايران بايد آزمايش موشكهاي بالستيك را ادامه بدهد، اما براي اعتمادسازي در زمينه اينكه موشكهايش براي حمل سلاحهاي هستهاي ساخته نشدهاند، پيشنهاد مذاكره را مطرح كند. » و حدود 74 گفتهاند كه «اينكه ايران موشك بسازد، خيلي مهم است. » و تنها كمي بيش از 2 درصد مردم آن را بي اهميت دانستهاند.
اين هم شكست ديگري براي تئوريهاي غربي است كه ميكوشد اين موضوع را بين مردم جا بيندازد كه هزينههاي موشكي و بودجه نظامي باعث شده تا مردم مشكلات اقتصادي داشته باشند.
در همين نظرسنجي حدود 65 درصد مردم با اين گزاره كه «نهادهاي نظامي بايد پول كمتري براي ساخت موشك هزينه كنند. » مخالفت كردهاند. به نظر ميرسد اين نظرسنجي موضوع همراهي مردم با نظام در مورد سياستهاي دفاعي و موشكي را هم تمام كرده است.
جداسازي مشكلات اقتصادي از سياستهاي كلي نظام
نتايج اين نظرسنجي، يعني اكثريت مردم ايران هوشمندانه حساب سياستهاي كلي نظام در دو مورد «حمايت از محور مقاومت» و «هزينههاي دفاعي و موشكي» را از مشكلات اقتصادي خود جدا كردهاند و به طريق اولي اعتراضات آنها ذيل حمايت از كليت نظام جمهوري اسلامي ايران است. روشن است كه با اين حساب امثال مجري بي بي سي فارسي اين نظرسنجي را غيرقابل استناد دانسته و به استهزا بگيرند، اما آناني كه ذيل همين نظام به قدرت رسيدهاند و عزت و آبرويشان هم از همين نظام است، چرا بايد از اين هوشمندي مردم ناراحت باشند؟
اهالي بي بي سي فارسي ميتوانند در بروز بيروني، اين نظرسنجي را به تمسخر بگيرند، اما بزرگتران آنها در سرويسهاي اطلاعاتي غرب، حتماً در طرح ريزيهاي آينده براي جامعه ايران نتايج اين نظرسنجي را لحاظ خواهند كرد و جديتر به ايجاد تفرقه ميان مردم و حكومت خواهند انديشيد.
بخشي از نوشته روزنامه واشنگتن پست در مورد اين نظرسنجي بخش پاياني گزارش است: «اين نظرسنجي كه روز جمعه از سوي مركز مطالعات امنيتي و بينالمللي دانشگاه مريلند و ايرانپل انجام شده نشاندهنده حمايت اندك مردم ايران از تغيير نظام سياسي ايران يا تسامح در اجراي قوانين اسلامي است. ضمن آنكه نتايج نشان ميدهند انتقاد از سياست خارجي ايران در سوريه و عراق از حمايت گسترده عموم جامعه ايران برخوردار نيست. »