کبری فرشچی
ماحصل تمام وعده‌هاي انتخاباتي دولت يازدهم به زنان دو معاونت و يك دستياري شد؛ معاونت زنان و خانواده تازه از راه رسيده رئيس‌جمهور كه تاكنون بيشتر به عنوان يك فعال زيست‌محيطي شناخته مي‌شد و سوابق مديريتي‌اش همه محيط‌زيستي است تا فعاليت‌هاي مدني، شرايط حوزه زنان و كودكان را به‌گونه‌اي توصيف مي‌كند كه بيش از آنكه خوراك داخلي داشته باشد، خوراك فعاليت‌هاي حقوق بشري ضد‌انقلاب و سازمان‌هاي بين‌المللي را فراهم مي‌كند. معصومه ابتكار در حالي لزوم ارتقای ساختار مربوط به زنان و تشكيل وزارت امور زنان را مطرح مي‌كند كه طي چهار ساله دولت يازدهم حتي يك‌بار هم جلسه ستاد ملي زن و خانواده را براي رسيدگي به مصوبات حوزه زنان و خانواده تشكيل نشد و تمام شعارهاي دولت دوازدهم براي داشتن سه وزير زن در كابينه با بهانه‌هايي همچون آماده نبودن فضاي اجتماعي و نگراني‌هاي دلواپسانه! به آساني كنار گذاشته شد.
خشونت عليه زنان و كودكان موضوعي است كه بسياري از جوامع در دنيا با آن دست به گريبانند. اگر به سراغ آمار و ارقام خشونت در كشورهاي غربي برويم با فجايعي غير‌‌قابل باور مواجه مي‌شويم.
با تمام اينها معصومه ابتكار كه به تازگي از ساختمان پرديسان به ساختمان خيابان ويلا نقل مكان كرده، معتقد است «خشونت خانگي عليه زنان و كودكان بسيار زياد است و اين مناسبات خانواده را به هم مي‌زند. خشونت تعريف خاص دارد و آخرين مرحله آن كتك زدن است.»
بنا به تأكيد ابتكار بايد گفت‌وگوي ملي گسترش پيدا كند؛ چراكه آسيب‌هاي زيادي در حوزه زنان و خانواده وجود دارد كه روز‌به‌روز در حال افزايش است.
مقايسه‌اي ميان خشونت عليه زنان در ايران و غرب
آمار و ارقام درستي از ميزان خشونت خانگي عليه زنان و كودكان در جامعه ما وجود ندارد، اما به طرز غير‌قابل‌انكاري ميزان خشونت خانگي در جوامع سنتي و ارزشگرايي همچون ايران نسبت به جوامع صنعتي كمتر است. در فرهنگ اسلامي زن ريحانه است و مادر قلب خانه. در چنين ساختاري بديهي است شاهد شكل‌گيري خشونت عليه زنان و كودكان نباشيم. در اغلب موارد خشونت عليه زنان و كودكان در خانواده‌هايي رخ مي‌دهد كه از سبك زندگي ايراني اسلامي و ارزش‌هاي مكتب اسلام فاصله گرفته و آسيب ديده شده‌اند. آمار و ارقام خشونت عليه زنان در جوامع غربي تأمل‌برانگيز است.
بر اساس گزارش پليس فدرال امريكا ۷۹ درصد مردان امريكايي زنان خود را مورد ضرب و شتم قرار مي‌دهند. در امريكا هر 18 دقيقه يك زن مورد ضرب و شتم قرار مي‌گيرد، به طوري كه علت مراجعه 22 تا 35 درصد زنان به بخش‌هاي اورژانس بيمارستان‌ها، خشونت خانگي است. زنان جوان كم‌درآمد در سنين بين20 تا 24 سال بيشتر در معرض خشونت‌هاي خانگي و آزارهاي جنسي قرار دارند. همچنين30- 25 درصد زنان امريكايي مورد آزار جسمي شوهران خود قرار ميگيرند. 25- 15 درصد اين زنان حتي در هنگام بارداري نيز مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند.
در يكي از پژوهش‌هاي اخير انجمن امريكايي زنان دانشگاهي (AAUW)، معلوم شد كه 85 درصد دختران در امريكا از موارد وقوع مزاحمت‌‌هاي جنسي در مدارس گله دارند. از هر پنج دختر دانشجوي امريكايي يك نفر مورد تجاوز قرار گرفته است و تنها كمتر از 5 درصد از اين موارد به پليس گزارش مي‌شود.
در اروپا، امريكاي شمالي و استراليا نيز بيش از نيمي از زنان معلول، قرباني خشونت و بدرفتاري ميشوند. در فرانسه 95 درصد قربانيان خشونت را زنان تشكيل مي‌دهند و51 درصد آنها قرباني خشونت توسط همسرانشان هستند. در اين كشور ماهانه شش زن، يعني يك زن در هر پنج روز در اثر خشونت‌هاي خانگي جان مي‌سپارند، يك‌سوم آنان با سلاح سرد و يك سوم ديگر با اسلحه گرم به قتل ميرسند، 20درصد خفه ميشوند و 10 درصد ديگر تا حد مرگ مورد ضرب و شتم قرار ميگيرند.
در كانادا بيش از 53 درصد زنان مورد انواع خشونت قرار ميگيرند. دركانادا از هر چهار زن يك نفر در مرحله‌اي از زندگي خود مورد خشونت قرار مي‌گيرد. 62 درصد از مقتولان زن در سال 1987 ميلادي در كانادا توسط شوهران خود كشته شده‌اند.
در انگليس بيش از 10درصد از زنان انگليسي توسط شوهران خود مورد اذيت و آزار قرار ميگيرند و بر اين اساس بيش از يك چهارم از زنان انگليسي در طول زندگي مشترك خود مورد توهين و بدرفتاري از سوي مردان واقع ميشوند. همچنين در هر سه روز، يك زن نيز كشته مي‌شود.
در آلمان براساس گزارش روزنامه «كولنر اشتات آنسايگر» در هر 17 ثانيه يك زن مورد ضرب و شتم قرار مي‌گيرد. همچنين در هر چهار روز سه زن توسط مردان زندگي خود به قتل ميرسند يعني بالغ بر300 قتل نفس در سال.
اظهار‌نظري بي‌تدبير
هر چند نمي‌توان خشونت عليه زنان در ايران را هم انكار كرد، اما مي‌توان به ضرس قاطع مدعي شد اين نوع از خشونت در ايران قابل مقايسه با غرب نيست، اما اظهارات اين چنيني از سوي معاون تازه كار زنان و خانواده رئيس‌جمهور مي‌تواند كشورمان را در مقابل چالشي تازه در حوزه‌هاي حقوق بشري قرار دهد. از سوي ديگر خشونت در خانواده‌هاي آسيب‌ديده مجال ظهور و بروز پيدا مي‌كند؛ خانواده‌هايي كه به لحاظ اقتصادي با چالش‌هاي مالي دست به گريبانند، خانواده‌هايي كه اعتياد در ميان اعضاي آنها ريشه دوانده و خانواده‌هايي كه در جريان تغييرات سبك زندگي ايراني - اسلامي به سبك زندگي غربي دچار آسيب‌هاي هويتي شده‌اند، جزو گروه‌هايي هستند كه با چالش خشونت عليه زنان و كودكان مواجه‌اند.
بر اين اساس اظهارات ابتكار درباره آمار بالاي خشونت خانگي عليه زنان و كودكان در عمل گزارش كاري از عملكرد چهار ساله دولت يازدهم است.
اين در حالي است كه از مسئولاني همچون معاونت زنان و خانواده رئيس‌جمهور انتظار مي‌رود در مقولاتي همچون خشونت‌هاي خانگي عليه زنان و كودكان گزارش كارهاي انجام شده يا برنامه‌هاي آتي را بدهند و اظهارنظر را به كارشناساني كه قرار است برونداد اقدامات دستگاه‌ها را رصد كنند واگذار كنند.
