از مهارت‌هاي مهم در زندگي، ارتباط صحيح با افراد مختلف جامعه است. ارتباطي كه بر پايه احترام دوجانبه بوده و رنگي از خودمحوري در آن ديده نشود. تعامل با ديگر افراد مي‌تواند در قالب كلام باشد كه به صورت گفتوگو شكل گرفته و به صورت رفتار در مراودات مختلف خود را نشان دهد. در بحث انواع مختلف ارتباط اگر كمي دقت كنيم متوجه خواهيم شد كه بايدها و نبايدهاي ارتباطي ما دگرگون شده و نبايدها جاي بايدها را گرفته‌اند. يعني آنچه نبايد باشد، هست و آنچه كه بودنش ضروري است، ديده نمي‌شود و كمرنگ شده است. چيزي كه در سبك زندگي ما جا‌به‌جا شده و نبودش اين روزها بسيار حس مي‌شود، گفتوگو است كه جايش را بگو‌مگو پر كرده است. ارتباط‌ها ديگر رنگ احترام و توجه به ديگري را از دست داده و بگو‌مگو، چيزي كه در نزد هيچ كس پسنديده نيست، اصل در ارتباطات امروزي ما شده است.
بگو‌مگو‌هاي گفتاري و رفتاري
بگو‌مگو به دو نوع رفتاري و گفتاري تقسيم مي‌شود كه در تمام عرصه‌هاي زندگي امروز رسوخ كرده و هر نوع مراوده و گفتوگو را تسخير كرده است. در سخن، همه سعي بر اين دارند كه حرف خود را بر كرسي بنشانند و در رفتار، همه خوب بودن خود را به رخ ديگر افراد مي‌كشند.
بگو مگوي گفتاري: يكي به دو كردن‌هايي كه زبان به آن عادت كرده بسيار شنيده مي‌شود و نزد بخش زيادي از جامعه محبوب شده و از اين جهت بازار كتابچه و نرم‌افزارهايي كه اين نوع از سخن را در قالب‌هاي مختلف ترويج مي‌دهند، گرم است و تيراژ و تعداد دانلود عناوين «پَ نَ پَ»، «دِ نَ دِ» و... خبر از اين مسئله شوم دارد.
نشست‌هاي گفت‌و‌گومحور، ديگر از صحبت‌هاي عادي خالي شده و جايش را بگو‌مگو پر كرده است. همه سعي دارند با هر روشي كه مي‌شود طرف مقابل را به سكوت واداشته و او را به اصطلاح كنف كنند. ديگر از احترام دو جانبه در مهماني‌ها، مجالس خواستگاري، جشن‌ها و... كه محل شادي و روح‌انگيزي انسان است، خبري نيست و امروزه قبل و بعد از اين مراسمات بيشتر استرس و ترس و تلخي بر افراد غلبه دارد كه نكند فلان شخص، فلان حرف را بزند و بگو‌مگويي راه بيندازد. دور هم نشستن‌ها به جاي احوال پرسيدن و ياد دادن و ياد گرفتن قواعد زندگي و نقل خاطرات خوش، به تخريب و تمسخر و ضايع كردن سپري مي‌شود.
بگو‌مگوي رفتاري: رفتارهاي امروزي، خالي از يكي به دو كردن‌ها نيست و همه درگير جريان ناپسند بگو‌مگو شده‌اند. نمود اين پديده مذموم را در بدي كردن در مقابل بدي ديگران به شدت مي‌توان ديد. بگو‌مگو خود را در رفتار اين گونه نشان مي‌دهد كه هر كس بدي كرد، بيشتر به او بدي كنيم و هركس خوبي كرد، كمتر به خود خوبي كنيم و هر جا كه رفتيم نوعي رفتار كنيم كه يك درجه از ديگران بهتر باشيم. نمودهاي يكي به دو كردن‌هاي رفتاري آنقدر ناپسند است كه حتي ابتدايي‌ترين عقل، آنها را مذموم مي‌شمارد ولي آنقدر به آن عادت شده است كه به هيچ عنوان اين نوع رفتارها را با آن كه در زندگي همه وجود دارد نمي‌بينيم.
تأثيرات منفي بگو‌مگو در خانوادهبا اينكه بگو‌مگو در عرصه‌هاي مختلف وجود دارد، اما بيشترين نمود را در ارتباطات اجتماعي و به خصوص در خانواده خواهد داشت و از اين جهت بيشترين تأثير را هم بر روابط نزديك افراد يك خانواده مي‌گذارد. امروزه مي‌بينيم كه مشكل بسياري در خانواده‌ها، جايگاه نداشتن گفتوگو يا صحيح نبودن گفت‌و‌گوها است.
كارشناسان و صاحبنظران اين حوزه يكي از عوامل مهم طلاق را نبود ارتباط كلامي صحيح يا بلد نبودن مهارت‌هاي ارتباطي زوجين اعلام كرده‌اند. نزاع‌هاي ساده‌اي كه در خانواده‌ها هست، با بگو‌مگو و يكي به دو كردن‌ها به جايي مي‌رسد كه دو نفر كه براي رسيدن به هم مشكلات و سختي‌هايي را تحمل كرده‌اند، ديگر براي هم ارزشي قائل نباشند و مهم‌ترين رخداد زندگي‌شان را بر هم زنند، يا پدر و مادري كه سال‌ها انتظار داشتن فرزند را مي‌كشيده‌اند و زحمت‌ها براي فرزندان خود تحمل كرده‌اند، ديگر از همصحبتي با آنها لذتي نبرند، يا فرزندان كه تمام وجود خود را از والدين خود مي‌دانند، به خاطر وجود فرهنگ بگو‌مگو به جاي گفتوگو، توان و اشتياق خود را در حرف زدن و مطرح كردن مشكلات خود نزد خانواده از دست بدهند.
ارتباط اگر از دريچه بگو‌مگو اتفاق بيفتد، ديري نمي‌پايد كه روابط افراد مختلف را به تلخي مي‌كشاند. اين مسئله در جامعه امروز به وضوح ديده مي‌شود و پديده شوم طلاق كه هر روز در حال افزايش است، گله‌ها و نارضايتي‌هاي والدين از فرزندان و همچنين درد دل‌هاي فرزندان نسبت به والدين و...، شاهد بر اين مدعا است.
خداوند بگو‌مگو را دوست نداردبگومگو يكي از رفتارهاي ناپسند و مذموم در نزد هر كسي بوده و امري است كه در دين مقدس اسلام نيز بسيار از آن نهي شده، چنانچه امام باقر(ع) در اين باره مي‌فرمايند: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ نَهى عَنِ الْقِيلِ وَ الْقَال: «پيامبر خدا صل الله عليه و آله همواره از بگو‌مگو نهي مي‌فرمودند». نهي پيامبر مهر و رحمت به خاطر تبعيت از خداوند متعال است كه حضرت حق تعالي نيز از بگو‌مگو كردن نهي مي‌فرمايد، چنانچه در حديثي آمده است: إِنَّ اللَّهَ نَهى عَنِ الْقِيلِ وَ الْقَال: «خداوند متعال از بگو‌مگو نهي فرموده است». اخلاق رذيله در نزد هيچ كس پسنديده نيست و بهتر است بدانيم كه خداوند متعال نيز بگو‌مگو را دوست ندارد. در اين باره امام مهرباني علي‌بن موسي‌الرضا(ع) مي‌فرمايند: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُبْغِضُ الْقِيلَ وَ الْقَال.
چه خوب است از امروز سعي بر اين داشته باشيم هر چه زودتر خود را از اين مذموم كه بدان عادت كرده‌ايم، عاري كنيم و روابط اجتماعي خود را با ارتباط صحيح بر پايه رفتار و گفتار محترمانه و همراه با توجه به ديگري بهبود بخشيده و آرامش زندگي خود را بيشتر و بيشتر كنيم.
براي برطرف كردن اين رفتار مذموم، بايد يك قاعده را هميشه در ذهن خود داشته باشيم و آن اينكه در اين مسابقه پستي، هر كس برنده شود، پست‌تر است. بگو‌مگو يك مسابقه پست اجتماعي است كه افراد مختلف در رفتار و گفتار دون‌منشانه از هم سبقت مي‌گيرند. واضح است كه هر كس در اين مسابقه برنده شود، پست‌تر بوده و معلوم مي‌شود كه پستي بيشتري از خود نشان داده است.
اين را به ياد داشته باشيم كه ما نبايد در چنين مسابقاتي كه امروزه در تعاملات اجتماعي رايج است شركت كنيم. اگر خداي ناكرده درگير چنين مسابقاتي شديم، سعي بر برنده شدن نداشته باشيم. بسيار هستند كساني كه سعي در بگو‌مگو كردن با هم در مسئله‌اي را دارند. خيلي راحت بپذيريم كه ما نبايد برنده شويم، چراكه مسابقه، مسابقه پستي است. پس بگذاريم عنوان برنده براي پست‌هاي روزگار باشد و با رفتاري كريمانه و بزرگوارانه از كنار چنين افرادي بگذريم. سعي بر وارد شدن بر جرياني كه خداوند متعال آن را دوست ندارد، نداشته باشيم. آن چه كه خدا مي‌خواهد را دوست بداريم و آنچه را كه خدا دوست ندارد مذموم بشماريم. مذموم بشماريم آنچه را كه خداوند متعال و ائمه و معصومين(ع) مذموم مي‌شمارند.
