چاووش‌اوغلو: اميدواريم همكاري چندجانبه در سوريه گسترش يابد

تركيه پاي ميز مصالحه با ايران و روسيه

وزراي خارجه و دفاع ايران، روسيه دو متحد كليدي دمشق به همراه وزير خارجه تركيه از بزرگ‌ترين حاميان گروه‌هاي مسلح در سوريه براي برقراري صلح سراسري در اين كشور به توافق رسيدند؛ توافقي كه مي‌تواند در صورت همراهي جدي آنكارا به پايان سريع‌تر جنگ سوريه كمك كند.

به گزارش «جوان»، محمدجواد ظريف، سرگئي لارووف و مولود چاوش اوغلو وزراي خارجه ايران، روسيه و تركيه روز سه‌شنبه در مسكو گردهم آمدند تا درباره بحران سوريه گفت‌وگو كنند. اين نشست كمتر از يك روز پس از ترور سفير روسيه در آنكارا صورت گرفت. بعضي تحليلگران معتقدند هدف از انجام اين ترور جلوگيري از برگزاري اين نشست يا حداقل تحت تأثير قرار دادن آن بوده است. اما مهم‌ترين اهميت نشست سه‌جانبه وزراي خارجه ايران، روسيه و تركيه اين است كه پس از آزادسازي كامل شهر حلب صورت مي‌گيرد كه در نتيجه آن گروه‌هاي تحت حمايت تركيه و غرب شكست خورده‌اند و نيروهاي دولتي با كمك ايران و روسيه به پيروزي رسيده‌اند.  به نظر مي‌رسد متحدان دمشق تلاش دارند با استفاده از واقعيت‌هاي ميداني تركيه را به عنوان يكي از مهم‌ترين حامي گروه‌هاي تروريستي در سوريه را بيشتر با سياست‌هاي خود همگام سازند. سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه در ابتداي جلسه گفت: در نشست سه‌جانبه به دنبال آن هستيم که به حل بحران سوريه و کاهش درد و رنج مردم اين کشور و تسهيل ارسال کمک‌هاي انسان‌دوستانه و ايجاد آتش‌بس کمک کنيم. مولود چاووش اوغلو، وزير امور خارجه ترکيه نيز با اشاره به اينكه همکاري تهران، مسكو و آنكارا دستاورد خوبي در حلب داشت، ابراز اميدواري کرد که اين همکاري مناطق ديگر سوريه را نيز شامل شود. پس از اينكه نيروهاي دولتي و متحدانشان گروه‌هاي تروريستي را در محدوده تنگ در شرق حلب تحت محاصره قرار دادند و شكست‌ها آنها قطعي شد، ايران و روسيه و تركيه توافق كردند گروه‌هاي مسلح از حلب خارج شوند.  وزراي خارجه سه كشور همچنين در پايان نشست بيانيه‌اي مشترك منتشر كردند كه به نظر مي‌رسد مهم‌ترين بخش آن مربوط به گسترش آتش بس است.

در اين بيانيه‌ آمده است؛ «وزراي امور خارجه بر اهميت گسترش و تعميم آتش‌بس، دسترسي بدون مانع بشردوستانه و جابه‌جايي آزاد غيرنظاميان در سراسر کشور سوريه توافق دارند.» ناظران معتقدند اگر ايران و روسيه بتوانند تركيه را براي همراهي با سياست‌هاي خود همگام كنند، سريع‌تر خواهند توانست به جنگ سوريه پايان دهند، هرچند آنها نسبت به نيت تركيه با ترديد نگاه مي‌كنند. در اين بيانيه همچنين تأكيد شده: «ايران، روسيه و ترکيه آمادگي خود را براي تسهيل و ايفاي نقش به عنوان ضامنين موافقتنامه‌اي که با مذاکره بين دولت سوريه و معارضه در آينده حاصل خواهد شد، ابراز مي‌کنند. آنها از ديگر کشورهايي که بر وضعيت ميداني نفوذ دارند، دعوت مي‌کنند تا همين کار را کنند.» همزمان با نشست سه‌جانبه وزراي خارجه، وزراي دفاع سه كشور ايران، روسيه و تركيه در مسكو نشست برگزار كردند. منابع خبري گزارش دادند سرگئي شويگو در ديدار با حسين دهقان، وزير دفاع ايران تأکيد کرد، روسيه از همکاري‌هاي دراز مدت و چندجانبه در حوزه نظامي با ايران حمايت مي‌کند. وزير دفاع روسيه خطاب به فکري ايشيق، همتاي ترکيه‌اي خود نيز گفت: اميدواريم ترکيه از بيانيه مسکو در خصوص سوريه حمايت کند. تخليه كامل حلب تروريست‌ها به مراحل پاياني خود نزديك شده و ارتش سوريه روز گذشته براي آخرين بار از شبه‌نظاميان حاضر در مناطق شهري حلب خواست پيش از ورود يگان‌هاي ارتش سريعاً شهر را ترک کنند. کميته بين‌المللي صليب سرخ نيز اعلام کرد، تعداد افرادي که تاکنون از شرق حلب خارج شده‌اند به ۲۵ هزار تن رسيده است. 

برگزاري نشست سه‌جانبه ايران، روسيه و تركيه درباره سوريه با استقبال ديپلمات‌ها مواجه شده است. دي‌ميستورا فرستاده سازمان ملل در امور سوريه گفت: «با توجه خاص و بسيار نشست سه جانبه ميان روسيه، ايران و ترکيه را دنبال مي‌کنم و چنين طرح‌هايي به توسعه مذاکرات سوري مي‌انجامد. وي ادامه داد: ما از هر تلاشي براي کاهش خشونت‌ها در سوريه استقبال مي‌کنيم که سنگ بناي طرح سياسي بحران سوريه است.» وي همچنين افزود قصد دارد براي از سرگيري مذاکرات صلح سوريه در ژنو در هشتم فوريه (۲۰بهمن) همزمان با پيشنهاد روسيه براي برگزاري نشستي مشابه در آستانه قزاقستان دعوت به عمل آورد. 

در همين حال، روزنامه الديار لبنان نوشت كه اسد در ديدار با يک شخصيت عاليرتبه خارجي بعد از آزادي شهر حلب نيز گفته است: من مي‌دانستم که شهر حلب به‌رغم اشغالش از سوي تکفيري‌ها با حمايت ترکيه، به آغوش وطن باز خواهد گشت. حلب از افراد مسلح پاکسازي شده و ما آن را آزاد کرديم. ما جنگ در سوريه عليه تروريسم را ادامه مي‌دهيم و در عين حال هيچ مانعي براي برگزاري مذاکرات وجود ندارد، اما اين مسئله نظر مرا درباره جنگ عليه تروريسم تا زمان ورود به شهر رقه و رسيدن به مرزهاي ترکيه تغيير نمي‌دهد.