جلسه روز گذشته مجلس شوراي اسلامي از پر خبرترين و صد البته شايد پر حاشيهترين جلسات دوره دهم مجلس شوراي اسلامي از زمان تشكيل آن باشد. در حالي كه سايه تصويب قانون داماتو در كنگره امريكا و تاييد احتمالي آن از سوي رئيسجمهور اين كشور بر فضاي مجلس سنگيني ميكرد، حضور رئيسجمهور و تحويل بودجه سال 96 براي بررسي توسط نمايندگان ملت و همچنين ادامه حواشي محمود صادقي سبب شد تا بحث هستهاي تا حدودي زير سايه قرار بگيرد. با اين حال شايد مهم ترين نكته در اين باره تاكيد صريح روحاني در جلسه ديروز مجلس شوراي اسلامي بود كه بر نقض صريح برجام تاكيد كرد. نكتهاي كه در اظهارات محمد جواد ظريف در هندوستان و ساير مقامات دولتي ديده نشد يا تا حدودي كمرنگ شده بود.
قانون داماتو در 8 جا برجام را نقض ميكندآغاز جلسه ديروز مجلس شوراي اسلامي رنگ و بويي هستهاي داشت و علي لاريجاني، رئيس مجلس در سخنان آغازين جلسه بر اين نكته كه تصويب قانون داماتو نقض برجام است، تاكيد كرد. لاريجاني در سخنان خود با اشاره به تعهد رئيسجمهور امريكا در برجام براي اجراي اين توافقنامه و بيتوجهي كنگره امريكا به اين تعهد گفت: حدود نيمي از اعضاي كنگره از حزب دموكرات هستند. چطور يك نفر از آنها رأي نداد. اين امر حكايت از آن ميكند كه كل سيستم حكومت امريكا، دموكرات و جمهوريخواه بر تمديد قانون تحريمها عليه ايران توافق كردهاند و معناي اين امر بياعتباري رئيسجمهور فعلي اين كشور است. چطور موقع انجام توافق هستهاي اعضاي حزب رئيسجمهور فعلي امريكا در مجلس نمايندگان و سنا موفق شدند جلوي جمهوريخواهان را بگيرند اما در اينجا يك نفر هم از دموكراتها در سنا شأني براي تعهد رئيسجمهور امريكا قائل نشد. وي با اشاره به نقض برجام از سوي امريكا با تصويب داماتو گفت: حداقل با بررسي اجمالي كه من انجام دادم در هشت جا در برجام به نوعي مخالفت با چنين رويكردي را نشان داده است. رئيس مجلس با اشاره به بند «ه» قانون اقدام متناسب دولت در اجراي برجام و ضرورت واكنش دولت به تصويب هر گونه تحريم جديد گفت: به صورت اكيد از دولت ميخواهيم قانون اقدام متناسب و متقابل دولت ايران در اجراي برجام را در ازاي گستاخي طرف مقابل هر چه سريعتر اجرا كند و گزارش آن را به مجلس ارائه دهد.
روحاني: تمديد تحريمها نقض فاحش برجام استروحاني در ادامه با تأييد سخنان لاريجاني تصويب قانون داماتو را نقض برجام عنوان كرد و پس از پايان توضيحات خود در مورد بودجه و ابعاد مختلف آن گفت: در اين جا لازم است به چند نكته اشاره كنم؛ اول آنكه گزارشهاي متعدد آژانس بينالمللي انرژي اتمي مؤيد اين واقعيت است كه از زمان اجرايي شدن برجام، جمهوري اسلامي ايران به تمام تعهدات خود عمل كرده و به آنها پايبند بوده است. وي افزود: ما اعتقاد داريم كه برجام يك سند معتبر بينالمللي است كه به تأييد شوراي امنيت سازمان ملل رسيده و اجراي دقيق و صحيح آن ميتواند دستاوردهاي فراواني را براي همه كشورهاي مشاركتكننده در آن و حتي كل جامعه بينالملل به همراه داشته باشد. ثانياً جمهوري اسلامي ايران همانطور كه مقام معظم رهبري فرمودند هيچگاه نقضكننده برجام نبوده و نخواهند بود. ما به تعهدات خود پايبنديم. رئيسجمهور ادامه داد: بنده به عنوان رئيسجمهور كشور و رئيس شوراي عالي امنيت ملي به صراحت اعلام ميكنم كه نقض برجام را از سوي هيچ يك از اعضاي 1+5 تحمل نخواهيم كرد و به آن پاسخ مناسب خواهيم داد. مصوبه اخير كنگره امريكا به اعتقاد ما با برجام مغايرت داشته و ناقض آن است. بنابراين رئيسجمهور امريكا موظف است با استفاده از اختيارات خود از تأييد و به ويژه اجراي آن جلوگيري كند. صريحاً اعلام ميكنم چنانچه اين مصوبه به اجرا گذاشته شود نقض فاحش برجام بوده و پاسخ قاطعانه ما را به دنبال خواهد داشت. وي اضافه كرد: حتي امضاي آن توسط رئيسجمهور امريكا را نيز خلاف تعهدات امريكا ميدانيم و با عكسالعمل مقتضي روبهرو خواهد شد. بنابراين در چارچوب مصوبات شوراي عالي امنيت ملي و قانون مصوب مجلس شوراي اسلامي در جلسه هفته پيش روي هيئت نظارت بر اجراي برجام تصميمات لازم را اتخاذ خواهيم كرد و به اطلاع مردم ميرسانيم. ما در اجراي مطلوب برجام مصمم هستيم اما در مواجهه با هرگونه بدعهدي، تعلل، تأخير يا نقض در اجراي برجام قاطع عمل خواهيم كرد.
سايه گرد و غبار خوزستان بر سخنان روحانيالبته در اين بين سخنان روحاني با حواشياي نيز همراه بود كه مهمترين آن اعتراض نمايندگان استان خوزستان به كم توجهي دولت به بحرانهاي زيستمحيطي استان خوزستان بود. اين نمايندگان در ابتدا گرد حسينعلي اميري، معاون پارلماني رئيسجمهور جمع شدند و اعتراض خود را نسبت به عدم انجام اقدامات لازم درباره معضل ريزگردها اعلام كردند. پس از مدتي عبدالله سامري، نماينده مردم خرمشهر، روحاني را مورد خطاب قرار داد و فرياد زد «اكنون 5 ميليون نفر در خوزستان دارند ميميرند اما رئيسجمهور درباره هر چيزي صحبت ميكند غيراز آلودگي در خوزستان. پس از اعتراض نماينده خرمشهر و جليل مختار، نماينده آبادان نيز جلوي تريبون رئيسجمهور حضور يافت و به وي اعتراض كرد. در هر دوبار نيز اين پزشكيان عضو هيئت رئيسه مجلس شوراي اسلامي بود كه با پا در مياني هر دو نماينده را آرام كرد.
264 نماينده: دولت قانون اقدام متقابل را اجرايي كنددر اين بين نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در پايان جلسه ديروز با بيانيهاي كه 264 امضا را پاي خود داشت، ضمن محكوميت تحريمهاي جديد امريكا خواستار واكنش جدي دولت به اين مسئله شدند. در اين بيانيه آمده است: در روزهاي اخير مجلس نمايندگان و سناي امريكا طي يك حركت نمايشي اقدام به تمديد قانون ظالمانه ISA و تحريم عليه ملت بزرگ ايران نموده است كه با نص و روح برجام در تضاد ميباشد. اين در حالي است كه به كرات مقامات بينالمللي و حتي مسئولان امريكايي بر انجام تعهدات ايران صحه گذاشتند. ما نمايندگان مجلس شوراي اسلامي اين اقدام مجلس نمايندگان و سناي امريكا را محكوم نموده و نشانگر اوج بيمسئوليتي اين نظام در انجام تعهدات بينالمللي ميدانيم و از آنجا كه در قانون اقدام متناسب و متقابل جمهوري اسلامي ايران در اجراي برجام پيشبيني لازم براي لغو عهد طرف مقابل به عمل آمده است ما نمايندگان مجلس شوراي اسلامي اكيداً از دولت محترم ميخواهيم در اسرع وقت و مطابق قانون مذكور به خصوص بند 3 و 7 قانون اقدامات متقابل را تحقق بخشيده و به اطلاع مجلس شوراي اسلامي برساند. سرعت در اجراي قانون مذكور در شرايط مقابله با اقدامات نقضي طرف مقابل ضروري است و از كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي ميخواهيم بر اجراي قانون مذكور نظارت كافي نموده و گزارش مستمر به مجلس شوراي اسلامي ارائه نمايد.
طرحهاي سه فوريتي و دو فوريتيدر اين بين آنچه كه بيش از همه به چشم ميآمد، جنب و جوش نمايندگان مجلس براي آماده كردن طرحي براي مقابله با بد عهديهاي امريكا بود.
در حالي كه در روزهاي گذشته برخي از نمايندگان ملت از ارائه طرحي سه فوريتي براي محدوديت مصرف كالاهاي امريكايي خبر داده بودند، تعدادي ديگر از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي از تهيه طرح دو فوريتي خبر دادند. اين طرح كه تاكنون به امضاي بيش از 90 نماينده رسيده، در خصوص الزامات دولت در صورت نقض تعهدات امريكا آمده است: ساخت، نصب و راهاندازي سانتريفيوژهاي پيشرفته مورد نياز براي تحقق توليد حداقل 190هزار سو و افزايش درصد غنيسازي اورانيوم تا 20درصد و هر درصدي كه مورد نيازهاي صلحآميز كشور است. همچنين افزايش ذخيره اورانيوم غنيسازي شده كشور به ميزان نيازهاي صلحآميز بدون لحاظ محدوديتهاي برجامي و در چارچوب ان. پي. تي، توسعه توليد و ذخيرهسازي آب سنگين مورد نياز مصارف صلحآميز كشور و فروش مازاد آن در بازارهاي جهاني، بازگرداندن رآكتور 40 مگاواتي آب سنگين اراك به وضعيت قبل از برجام و تكميل و راهاندازي آن، قطع و توقف اجراي داوطلبانه پروتكل الحاقي از جمله مهمترين بندهاي مهم برجام است. اين در حالي است كه هنوز خبري از طرحهاي سه فوريتي و ديگر طرحها نيست، به نظر ميرسد براي اينكه در نهايت كدام طرح به مرحله اجرايي ميرسد، بايد صبر كرد تا سرنوشت هر كدام روشن شود.