محمدجواد ظريف 15 ماه پيش در اوج حملات سعوديها به يمن، براي عادل الجبير پيام فرستاد و انتصاب او را تبريك گفت، اما او حالا سعوديها را رژيم كودككش خوانده كه مناسبات خود را با رژيم صهيونيستي علني كردهاند؛ اظهار نظري كه ميتواند نقطه عزيمت رويكرد سياست خارجي ايران در قبال عربستان باشد.
به گزارش «جوان»، وزير خارجه كشورمان دوشنبه شب در جمع ايرانيان مقيم غنا با اشاره به اينكه جنايات رژيم صهيونيستي و عربستان بيش از پيش در حال آشكار شدن است، اظهار داشت: «جنايات اين رژيم كودككش در يمن و سوريه به شكل سرسامآوري جهان را به اندوه واداشته است، اينها تلاش فراواني در طول ساليان گذشته كردند كه يك چهره غيرواقعي از جمهوري اسلامي ترسيم كنند، با اين هدف كه به جنايتها و سياستهاي كوتهنظراته خودشان سرپوش بگذارند و از اين طريق راهي براي ايرانهراسي پيدا كنند و آن را ادامه دهند.» شايد اين اولين بار است كه ظريف با اين لحن عربستان سعودي را مورد انتقاد قرار ميدهد، وي پيش از اين بر لزوم تنشزدايي با عربستان تأكيد كرده و كمتر به اظهارات خصمانه مقامات سعودي واكنش نشان داده بود. زماني كه عادل الجبير به عنوان وزير خارجه عربستان انتخاب شد، ظريف به وي تبريك گفت و ابراز اميدواري كرد «روابط بين جمهوري اسلامي ايران و پادشاهي سعودي در مسئوليت جديد او گسترش يابد.» ظريف همچنين در جريان كنفرانس امنيتي مونيخ در سال 1394 با اشاره به اينكه «ايران و عربستان سعودي ميتوانند با همديگر كنار بيايند» گفته بود: «ما آمادهايم با عربستان سعودي همكاري كنيم.» اين رويكرد ظريف در رابطه با عربستان سعودي با انتقادهاي گستردهاي مواجه شد. منتقدان ميگويند در حالي كه عربستان از هر فرصت براي ايجاد بحران و تنش استفاده ميكند، رويكرد ظريف براي تنشزدايي نميتواند مؤثر باشد. پيروز مجتهدزاده كارشناس مسائل منطقه پيشتر در گفتوگو با «جوان» با اشاره به اينكه رابطه با عربستان «با تعارف و تمنا حل نميشود» گفته بود كه بايد در مقابل رياض موازنهسازي صورت بگيرد. به نظر ميرسد اين انتقادها و مؤثر نبودن رويكرد قبلي باعث شده رئيس دستگاه ديپلماسي كشورمان با صراحت بيشتري عليه عربستان سعودي موضعگيري كند. وي در ادامه اظهارات خود در غنا خاطر نشان كرد: «امروز دنيا بعد از نزديك به ٣٧ سال به اين واقعيت پي برده و بيدار شده كه خطر وهابيت خطر اصلي است كه دنيا را با افراط روبهرو كرده است و امروز ددمنشي داعشي گردن يك كودك ١٢ ساله را ميزند و آنان در اين راستا نه تنها جنايت انجام ميدهند بلكه از آن فيلم و عكس تهيه ميكنند، امروز با فرو ريختن پرده ايرانهراسي اين جنايتها كمكم روشن ميشود.» ظريف با اشاره به آشكار شدن همكاري رژيم صهيونيستي و رژيم سعودي گفت: «اينها نگران اين وضعيت هستند و چون نگران هستند براي ادامه ايرانهراسي سرمايهگذاري ميكنند، از اين رو ميبينيم در مقابل حركت بزرگ ملت ايران براي پيشبرد اهداف اقتصاد مقاومتي تلاش كردند.»