«رجب طيب اردوغان» رئيس‌جمهور تركيه روز گذشته در جمع هوادارانش در استانبول گفت كه امروز خبر مهمي را به مردم اعلام كرده و اختلافات با كشورهاي همسايه را كنار ميگذارد. وي گفت: «ما هرطوري كه شده به اين روند غلبه خواهيم كرد. دولت ما در حال آماده‌سازي مهمي است و جلسه شوراي امنيت ملي را روز چهارشنبه تشكيل خواهيم داد. بعد از آن جلسه، تصميم مهمي را اعلام مي‌كنيم.»
اردوغان در پاسخ به درخواست‌ها و شعارهاي مردم حول اعدام كودتاچيان گفت: «تركيه يك دولت قانوني دموكراتيك است. در دولت قانوني دموكراتيك نمي‌توان خواست مردم را ناديده گرفت. اگر مردم چنين درخواستي (اعدام) دارند، محل بحث درباره آن، مجلس است.»
رئيس‌جمهور تركيه با بيان اينكه مردم تركيه معتقدند اين تروريست‌ها(كودتاچيان) بايد كشته شوند، تأكيد كرد اگر مجلس اعدام كودتاچيان را تصويب كند، او به‌عنوان بالاترين مقام تركيه، آن را امضا خواهد كرد. اردوغان همچنين در مصاحبه با سي‌ان‌ان افزود: مجازات اعدام در بسياري از كشور‌ها موجود است و امكان بازگرداندن آن در تركيه وجود دارد و اگر پارلمان مجازات اعدام را تصويب كند فوراً آن را امضا خواهم كرد. احتمال اجراي مجدد حكم اعدام در تركيه نگراني‌هايي را ميان متحدان غربي تركيه به وجود آورده است چرا كه اين مسئله مي‌تواند به طور حتم از پيوستن تركيه به اتحاديه اروپا ممانعت به عمل آورد. به گزارش خبرگزاري آناتولي، در مجموع 8 هزار و 777 تن از مقام‌هاي تركيه از كار خود بركنار شده و 103 ژنرال و دريادار دستگير شده‌اند. تركيه در سال 2002 حكم مجازات اعدام را لغو و در سال 2004 آن را ممنوع اعلام كرد. وزراي امور خارجه اتحاديه اروپا از رئيس‌جمهور تركيه خواستند تا به قوانين و حقوق بشر در رسيدگي به پرونده كودتاچيان ناكام احترام بگذارد و هشدار دادند، احياي مجازات اعدام احتمالاً به درخواست عضويت آنكارا در اين بلوك پايان مي‌دهد. وزراي امور خارجه اتحاديه اروپا پس از صرف صبحانه با جان كري، وزير امور خارجه امريكا در بروكسل، در بيانيه‌اي مشترك كودتاي اخير تركيه را محكوم كردند اما نسبت به اظهارات علني روز يك‌شنبه رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهور تركيه مبني بر اينكه هيچ تعللي در استفاده از اشد مجازات وجود ندارد، هشدار دادند. اين وزرا با اشاره به قوانين اتحاديه اروپا كه اساس اين بلوك را تشكيل مي‌دهد، گفتند: اتحاديه اروپا خاطرنشان مي‌كند كه رد صريح مجازات اعدام يكي از شروط اساسي الحاق به اين بلوك است.
نشانه‌هاي ديگري از چرخش به سوي مسكوبهمن ماه سال گذشته بود كه يك فروند جنگنده سوخو 24 روسيه در حال گشت‌زني در نزدكي مرز سوريه و تركيه، توسط جنگنده اف 16 تركيه‌اي هدف قرار گرفت و ساقط شد. مقامات تركيه اعلام كردند كه اين جنگنده حريم هوايي تركيه را نقض كرده و به هشدارهاي جنگنده‌هاي تركيه‌اي توجهي نكرده بود؛ ادعايي كه مقامات روسيه به شدت تكذيب كردند. اين حمله، روابط روسيه و تركيه را به شدت تيره كرد تا جايي كه مسكو ضمن تأكيد بر لزوم عذرخواهي آنكارا، دست به اقداماتي از قبيل تحريم‌هاي اقتصادي زد. در نهايت چندي قبل بود كه رئيس‌جمهور تركيه در اقدامي به منظور بهبود روابط متشنج اين كشور با روسيه، با ولاديمير پوتين تماس گرفت و در نامه‌اي عذرخواهي كرد. اما روز گذشته وزير دادگستري تركيه از بازداشت دو خلبان جنگنده‌‌اي كه سوخو 24 روسيه را هدف قرار داد، خبر داد.
استرداد گولن و رد« كار خود دولت بود»اردوغان در ادامه مصاحبه خود به شدت ادعاها را درباره اينكه سناريوي مربوط به كودتاي نافرجام از پيش تعيين شده بود رد كرد و در ادامه مصاحبه خود با بخش بين‌الملل شبكه سي‌ان‌ان گفت: متأسفانه اين اطلاعات نادرست است. چگونه مي‌توانيم چنين چيزي را ادعا كنيم؟ چگونه مي‌توان اجازه داد كه غيرنظاميان زيادي زندگي خود را از دست بدهند و اين روند غيرانساني صورت گيرد؟ اين اقدام غيرممكن است. وي ادامه داد: «ما نمي‌خواهيم زندگي مردم را به خطر بيندازيم، افرادي كه تلاش كردند تا دولت را سرنگون كنند اين ايده را مطرح كردند. اين سازمان تروريستي فتح‌الله گولن است كه بيش از هر زمان ديگري بزرگ‌ترين ضربه را به ما زده است.» اردوغان همچنين از تكميل پرونده درخواست استرداد فتح الله گولن (روحاني مخالف اردوغان) از امريكا توسط وزارت دادگستري تركيه تا يك هفته ديگر خبر داد و اعلام كرد به جريان موازي اجازه نمي‌دهد كه حكومتي را در داخل حكومت تركيه ايجاد و رهبري كند. رئيس‌جمهور تركيه با بيان اينكه مردم تركيه به خائنان اجازه تحرك ندادند، افزود: تركيه را به دست افراد مجهول‌الهويه نخواهيم داد. در همين حال در مواضعي همسو با اردوغان، بنعالي ييلديريم، نخست وزير تركيه در سخنراني خود در مقر پارلمان هشدار داد: تركيه جنبش فتح‌الله گولن، (روحاني در تبعيد تركيه) را ريشه‌كن مي‌كند تا آنها نتوانند بار ديگر به مردم تركيه خيانت كنند. ييلديريم در ادامه تأكيد كرد كه امريكا را غرق در اسناد و مدارك لازم از اقدامات نامناسب گولن خواهد كرد. از سوي ديگر سخنگوي كاخ سفيد اعلام كرد، امريكا به مبلغ اسلامي ساكن پنسيلوانيا كه رئيس‌جمهور تركيه آن را مقصر تلاش كودتا مي‌داند، پناه نمي‌دهد و درخواست استرداد بالقوه را بررسي مي‌كند. جاش ارنست گفت: گمانه‌زني‌ها مبني بر اينكه امريكا به فتح‌الله گولن، مبلغ اسلامي ساكن پنسيلوانيا پناه مي‌دهد، كاملاً نادرست است. وي افزود: حقيقت اين است كه تاكنون هيچ درخواست استردادي دريافت نكرده‌ايم و هنگامي كه به طور رسمي درخواستي دريافت كنيم آن را با دقت مورد بررسي قرار خواهيم داد.
امريكا نگران اينجرليك ضدايراني يكي از نشريات مهم امريكايي در حوزه سياست خارجي با تأكيد بر اينكه وجود سلاح‌هاي اتمي واشنگتن در پايگاه هوايي اينجرليك براي «بازدارنگي ايران» است، هشدار داد كه كودتاي تركيه نشان مي‌دهد اين سلاح‌ها ديگر امن نيستند. فارين پاليسي با بيان اينكه تدابير احتياطي براي حفاظت از سلاح‌هاي اتمي امريكا در اينجرليك، بر مجموعه‌هايي از تصورات درباره ثبات و دوستانه بودن كشور ميزبان(تركيه) استوار هستند، استدلال‌هاي مختلف خارج كردن يا نگه داشتن اين سلاح از آنجا و انتقال آنها به ساير كشورهاي اروپايي را بررسي كرده و نوشته است كه برخي مقامات امريكايي احساس مي‌كردند استقرار سلاح‌هاي اتمي خارج از اروپا و در مجاورت و همسايگي ايران، به بازدارندگي در برابر تهران براي ممانعت آن از استفاده از هرگونه سلاح اتمي كه شايد به‌دست آورد، كمك كند و در نتيجه به متحدان و شركاي امريكا در خاورميانه تضمين بدهد. به نوشته فارين پاليسي «در عرصه نظري، توافق ايران(برجام) مشكل سلاح اتمي ايران را مديريت مي‌كند اما در عرصه عملي، واشنگتن احساس مي‌كند كه نياز به اطمينان‌بخشي مجدد به متحدان و شركاي خود مي‌كند؛ آنهايي كه بيشتر از اين واقعيت مي‌ترسند كه اين كشور با تهران به يك توافق ديپلماتيك رسيد و نه اينكه از برنامه هسته‌اي مهارشده ايران بترسند.» نويسنده اين تحليل در پايان اين مطلب تصريح كرده است: « من اين استدلال را عجيب و غريب مي‌دانم اما مي‌پذيرم كه خروج سلاح‌هاي اتمي (از تركيه) به آلمان يا بريتانيا، شايد سبب دلسردي و عصبانيت برخي شركاي خاورميانه‌اي امريكا شود اما پس از اتفاقات هفته گذشته، باقي گذاشتن سلاح‌هاي اتمي در تركيه، وحشتناك به نظر مي‌رسد.
اردوغان باید با جمهوری اسلامی پیوند عمیق اسلامی و برادری ببندد و در عمل اثبات نماید که با مسلمانان و امت اسلامی است .
