چگونه يك مستند تصورات ذهني بيننده‌اش را دگرگون مي‌كند

پشت درهاي بسته زندگي رونالدو موفق‌ترين مستند نوروزي سيما

«تنهايي رونالدو» مستندي است كه همه تصورات قبلي درباره زندگي خصوصي يكي از مشهورترين بازيكنان فوتبال حال حاضر جهان را به طول كلي متحول مي‌كند.

كساني كه در ايام عيد نوروز توانستند «تنهايي رونالدو» را از شبكه مستند سيما تماشا كنند، مي‌توانند اين ادعا را تأييد كنند كه تصورات ذهني از كريستيانو رونالدو ستاره تيم فوتبال رئال مادريد و تيم ملي پرتغال، بعد از ديدن اين مستند با ذهنيت قبلي بيننده به كلي متفاوت شده است. مستند رونالدو (Ronaldo) كه بعد از دوبله در كشورمان با نام «تنهايي رونالدو» شناخته مي‌شود محصول سال 2015 و يكي از به روز‌ترين مستندهايي است كه از شبكه مستند سيما در ايام عيد نوروز پخش شد و بنا به استقبال بي‌نظير مردم از اين مستند جذاب، تا به حال چند بازپخش از آن از شبكه مستند به روي آنتن رفته است. سايت مرجعIMDB  در معرفي مستند تنهايي رونالدو به جمله كوتاه: يك نگاه نزديك به زندگي كريستيانو رونالدو بسنده كرده است. همين جمله كوتاه بيانگر تمام آن چيزي است كه بينندگان تلويزيوني كمتر درباره زندگي اين فوتباليست مشهور مي‌دانند. مستند بيوگرافي كريستیانو رونالدو با حضور چهره‌هاي مطرح فوتبال جهان براي اولين بار نگاهي به زندگي شخصي رونالدو دارد. در اين نگاه ديگر رونالدو تنها يك فوتباليست فوق حرفه‌اي با بازي خوب نيست، او تبديل به يك فرزند خوب، يك همسر خوب و يك پدر خوب مي‌شود كه تلاش دارد زندگي شخصي سالمي داشته باشد. فيلمبرداري مستند «تنهايي رونالدو» بيش از 14 ماه به طول انجاميده است و سازندگان اين مستند مدعي هستند براي اولين بار دسترسي بي‌سابقه‌اي به زندگي شخصي يكي از مشهور‌ترين چهره‌هاي فوتبال را به دست آورده‌اند و به پشت درهاي بسته زندگي وي راه يافته‌اند و با وضوح بي‌نظيري رونالدو را به تصوير كشيده‌اند.
   توانايي يك مستند در تغيير اذهان
مستند «تنهايي رونالدو» نشان مي‌دهد كه يك ورزشكار برخلاف شايعات مي‌تواند زندگي سالم و خانوادگي داشته باشد و چگونه مي‌توان با پيمودن يك مسير مشخص به موفقيت رسيد. اين توانايي سينماي مستند است كه بينندگانش را با حقايق و واقعيت‌هايي روبه‌رو كند كه باورها و تصورات ذهني را دچار تغييرات اساسي نمايد. اساس كار سينماي مستند از زماني كه رابرت فلاهرتي در سال 1922 سراغ اسكيموها رفت و تصاوير زندگي بدوي آنها را به تصوير كشيد تا امروز كه بازي كريس رونالدو با پسرش و رابطه گرم پدر و پسري ميان آنها بيننده را مجذوب خود مي‌كند، ادامه دارد.
   هوشمندي يك شبكه در انتخاب نوروزي
«تنهايي رونالدو» تنها چند ماه بعد از عرضه جهاني سر از شبكه مستند سيما در آورد. اين شبكه كه به بينندگانش قول داده بود هر روز يك مستند فاخر پخش كند، «رونالدو» را به عنوان يكي از اين مستند‌هاي خاص پخش كرد. براي مردم فوتبالدوست ايران كه بعد از هواداري تيم‌هاي ايراني بيشترين ميزان علاقه‌مندي را به تيم‌هاي بارسلونا و رئال مادريد و مسابقه هيجان‌انگيز ال‌كلاسيكو دارند، تماشاي زندگي رونالدو مهاجم نوك رئال جالب توجه بود. انتخاب مستند «تنهايي رونالدو» هوشمندي بود كه شبكه مستند به خرج داد و با درك خواسته‌هاي مخاطبان تلويزيون ، مستندي را انتخاب كرد كه از ميزان درخواست‌ها براي بازپخش آن مي‌توان حدس زد كه اين مستند چند برابر فيلم‌هاي سينمايي كه در نوروز 95 از تلويزيون پخش شد، بيننده داشته و در كانون توجه قرار گرفته است. پخش چنين مستندهايي را بايد يكي از دلايل موفقيت شبكه مستند سيما دانست كه طبق اعلام روابط عمومي سازمان صداوسيما در طول سال 94 با افزايش 15درصدي ميزان بيننده روبه‌رو شده است. ادامه داشتن پخش مستند‌هاي روز جهان مي‌تواند در سال جاري نيز روند رو به صعود شبكه مستند را در جذب مخاطبان سيما تضمين كند.
  رونالدو مي‌تواند الگوي مستندسازان داخلي شود؟!
درباره زندگي ورزشكاران ايراني تا به حال چند مستند ساخته شده است كه زندگي علي پروين يكي از آنهاست. مستندي كه باعث ناراحتي اسطوره تيم پرسپوليس نيز شد و تجربه ناموفقي به شمار مي‌رود. شبكه مستند نيز فيلم «مردي با جين آبي» را درباره زندگي محمود خسروي وفا ورزشكار و مدير فدراسيون ورزشي جانبازان و معلولان ساخته است كه مستند جالبي است. رويكرد آن با چيزي كه در «رونالدو» مي‌بينيم تفاوت‌هاي اساسي دارد. شايد بسياري از ورزشكاران حرفه‌اي ايراني حاضر نباشند جلوي دوربين مستندسازان قرار بگيرند و زندگي‌شان به آن راحتي كه زندگي رونالدو به تصوير كشيده شده است، به نمايش درآيد. دليل اين مسئله را هم مي‌توان در خوي عمومي در زندگي درونگرا دانست يا اينكه زندگي‌هاي ورزشكاران ايراني آنقدر‌ها هم كه در برنامه‌هاي ورزشي سالم و مثبت نشان داده مي‌شود، نباشد!
«تنهايي رونالدو» نمونه خوبي از يك مستند بيوگرافي ورزشي است. اگر بيننده برنامه‌هاي تلويزيوني هستيد باز‌پخش اين فيلم را از شبكه مستند بخواهيد.