تاريخ صحنه نگرش بدون حب و بغض به حوادث و آدم‌هاست. حوادث و آدم‌هايي كه پيشينه ما را رقم مي‌زنند و از همين گذشته است كه هويت جمعي جامعه فراهم آمده است. اسناد در اين ميان آينه تمام‌نماي اين پيشينه‌اند. اسنادي كه در قالب فرمان، احكام، متحدالمآل (بخشنامه)، مكاتبات دولتي و شخصي در بايگاني‌هاي گوناگون قرار دارند، روايتگر صادقانه‌اي از رويدادهايي هستند كه جامعه از سر گذرانده است. آنچه بر صفحات كاغذ در زمان‌هاي مختلف نگاشته شده انعكاسي از پشت پرده سياستگذاريها و وقايعي است كه در گزارش‌هاي رسمي و مكتوبات عمومي اعم از كتب و مطبوعات نشاني از آنها نيست. از اين‌رو اسناد مرجعي متقن و قابل اتكا براي رديابي پيدا و پنهان حوادث و نقش آدم‌ها در آنهاست. رجوع به اسناد فقط براي مستند ساختن حوادث سياسي نيست بلكه ياريگر ما در سياست‌گذاري در عرصه‌هاي فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي و گاهي پيامدهاي اين سياستگذاريها براي محققان علوم انساني امري ضروري است.
خوشبختانه آرشيو مركز پژوهش، سنجش و اسناد رياست جمهوري به عنوان منبع مهمي از پيشينه سياست‌ها و اقدامات دولت‌ها در تاريخ معاصر توانسته است گام‌هاي مهمي در سندپژوهي بردارد. فعاليت سندپژوهي مركز در موضوعات تاريخ سياسي محدود نمي‌ماند و با ورود به حوزه‌هاي گوناگون سعي شده است كتاب‌هاي منتشره علاوه بر تحقيقات تاريخي جنبه راهبردي و كاربردي نيز داشته باشد. كما اينكه در مجموعه پنج جلدي اسنادي از اشغال ايران در جنگ جهاني دوم به رويكرد تاريخي بسنده نشده و با موضوع‌بندي‌هاي مشخص و مجزا تلاش شده است به اين واقعه شوم و پيامدهاي آن از منظرهاي گوناگون به‌طور مستند نگريسته شود؛ پيامدهايي كه در عرصه‌هاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي قابل رديابي و پيگيري است.
در راستاي رسالتي كه مركز پژوهش، سنجش و اسناد در كمك به روشن شدن نقطه‌هاي تاريك و مبهم تاريخ معاصر براي خود قائل است، اين روند با انتشار كتاب‌سندهاي متعدد ادامه دارد.
كتاب‌سندهايي كه با نو تاباندن به گذشته تاريخي ما همچون پلي به سوي آينده هستند. نكته آنكه با عبرت گرفتن از اين گذشته براي رسيدن به آينده‌اي روشن بتوانيم گام‌هايي مطمئن و سراپا اعتماد برداريم. با چنين نيت و هدفي مجموعه حاضر براي معرفي و تبيين احزاب فرمايشي و شه‌ساخته فراهم آمده است. يكي از اين احزاب فرمايشي حزب ايران نوين است. حزبي كه در تحكيم استبداد فردي محمدرضا شاه پهلوي نقش و جايگاه ويژه‌اي دارد. اسناد حزب ايران نوين دليل محكمي بر چرايي ناكامي تحزب در ايران و ريشه‌هاي بدبيني ملي نسبت به احزاب سياسي است. احزابي كه نه از درون جامعه كه به امر ملوكانه سر بر‌آورده بودند. از همين‌رو به‌جاي آنكه در جهت تحقق خواست‌هاي ملي بكوشند، ابزاري براي به خدمت درآوردن جامعه براي استبداد سلطنتي بودند. حزب ايران نوين كه در سخن داعيه رشد و تعالي جامعه را داشت، در عمل نتيجه‌اي جز جامعه‌اي سركوب‌شده نداشت. بي‌توجهي به فرهنگ مذهبي و ملي و شاه را محور همه امور دانستن از خصايص اين حزب فرمايشي بود. جالب اينكه چنين ويژگي‌هايي را مي‌توان در سخنان رؤسا و اعضاي عالي‌رتبه آن نيز دريافت. حزب ايران نوين با وجود آنكه از پشتوانه‌اي همچون دولت اميرعباس هويدا برخوردار بود و از اين لحاظ نسبت به حزب مردم با رهبري اميراسدالله علم و حزب مليون به زعامت منوچهر اقبال برتري داشت، اما به دليل همان خصيصه فرمايشي بودن به اشاره‌اي از جانب شاه فرو پاشيد و محكوم به انحلال و ادغام در حزب يگانه رستاخيز شد. اسناد كتاب بي‌ريشه بودن حزب ايران نوين را در جامعه ايران نشان مي‌دهد و مي‌توان آن را به كفي بر درياي بي‌كران جامعه ايران تشبيه كرد.
كتاب حاضر كه اولين مجموعه از اسناد احزاب فرمايشي است، در شناخت جايگاه احزاب در دوره پهلوي دوم و تحول نظام چند حزبي فرمايشي به نظام تك‌حزبي از اين سنخ مي‌تواند تأثيرگذار و كارا باشد. با چنين شناختي است كه مي‌توان به مقدمات و فلسفه انقلاب اسلامي به رهبري مرجعيت ديني امام خميني(ره) آگاه شد. در واقع با وجود كوبيدن بر طبل همراهي اكثريت جامعه با اين حزب فرمايشي توسط دولتمردان رژيم پهلوي، اعتراضات مردمي و نهايتاً پيروزي انقلاب اسلامي بر تهي بودن اين طبل صحه گذاشت. اميد آنكه مجموعه حاضر در مطالعات و پژوهش‌هاي محققان و علاقه‌مندان مؤثر و راهگشا باشد و پيشنهادها و انتقادهاي آنان مركز را در ادامه مسيري كه برگزيده است ياريگر و مددرسان باشد.
