با شدت گرفتن فاجعه غارت آثار باستاني به ويژه غارت و تخريب بخش‌هايي از محوطه باستاني پالميرا (متعلق به هزاره دوم قبل از ميلاد) براي نخستين بار گروهي از هنرمندان و فعالان حوزه فرهنگ ايران دست به انتشار بيانيه اعتراضي در اين زمينه زده‌اند.
به گزارش «جوان»، رويدادهاي يك سال گذشته در مهم‌ترين حوزه تمدني شرق كه برخي از دانشمندان آن را گهواره تمدن مي‌نامند واكنش‌هاي اندكي را درپي داشت.
شايد در حد نوشتن چند خط از طرف سازمان‌هاي مرتبط با ميراث جهاني. اما اين تمام ماجرا نيست.
تخريب و غارت گسترده و سازمان دهي شده سايت‌هاي باستاني و اماكن مقدس در دو كشور عراق و سوريه توسط گروه داعش همچنان ادامه دارد.
جهان نيز با چشماني باز
بسته به اين فاجعه مي‌نگرد.
در اين بين گروهي از هنرمندان و فعالان حوزه فرهنگ ايران دست به انتشار بيانيه اعتراضي در اين زمينه زده‌اند. اين بيانيه تحت عنوان «آنتي- داعش؛همبستگي هنرمندان در اعتراض به تخريب ميراث باستاني بشري» منتشر شده و اين پروژه بخش‌هاي اجرايي نيز خواهد داشت كه به زودي جزئيات آن منتشر مي‌شود.
در متن بيانيه جمعي از هنرمندان و فعالان عرصه فرهنگ در اعتراض به تخريب اماكن باستاني سوريه و عراق توسط داعش آمده است:«همه مي‌دانند داعش چيست. همه مي‌دانند كه او آدمكش است؛ يك ماشين قاتل كه روش‌هاي خود نمايانه و نفرت‌انگيزي براي كشتار و شكنجه به كار مي‌برد. اما شايد همه ندانند كه عملكرد آن تنها محدود به قتل عام نيست؛ داعش دشمن تاريخ است؛ دشمن تاريخ انديشه، تاريخ هنر، تاريخ زيبايي، تاريخ زبان. در يك كلام او دشمن ميراث بشري است.
ظاهراً همگان از رويكرد خصمانه داعش آگاهند و هر كس به فراخور توان ذهن يا حنجره‌اش، صداي مخالفتش را بلند مي‌كند.»
در ادامه بيانيه مي‌خوانيم:« اما يك پرسش؛ تفاوت هنرمند با ديگران در اين اعتراض چيست؟
امروز عزم راسخ داعش براي نابود كردن بقاياي نخستين تمدن‌هاي بشري در بين النهرين، خط تفكيك آن از ساير مردمكشان و جانيان جهان است، سماجتي مخرب كه چنان تكان دهنده و دهشت بار است كه نمي‌توان خاموش ماند.
ترديدي نيست كه آنچه هنر معاصر را ساخته و پرداخته است، پيشينه ذهن خلاق بشر روزگار باستان و ميراثي است كه از دستكار او بازمانده است؛ هنر امروز ما به رغم تمام تفاوت‌هايش، ريشه در ميراث باستاني بشر دارد؛ از الواح سومري تا دروازه‌هاي بابلي، از بناهاي شكوهمند پالميرا تا تنديس‌هاي شگرف آشوري و...
شايد پاسخ آن پرسش در همين ميراث بشري و در همان خوي تخريبگر داعش است؛
شايد زمان آن باشد كه هنرمندان معاصر واكنشي متفاوت از خود نشان دهند و به اعتراضي فعال عليه داعش بپردازند؛ نه داعش، بلكه هر آنچه و آنكه ميراث تمدن بشري را هدف قرار داده است.»
در ادامه اين بيانيه هنرمندان نوشته‌اند:«شايد پالميرا و سومر، آكد، آشور و بابل مشتي سنگ و خشت به نظر آيند كه در زندگي بشر امروز انگار تأثيري ندارند و شايد حتي به سادگي بتوان چشم بر واقعيات فرو پوشيد و گفت؛ حتي خود هنر هم تأثير ظاهري چنداني بر زندگي امروز ندارد اما هنرمندان و انديشمندان به ضرورت پشتيباني از اين ميراث باستاني نيك آگاه‌اند؛ اينجاست خطي كه هنرمند را از سايرين جدا مي‌سازد و جهت‌گيري و اعتراضش را نيز حتي متفاوت مي‌نماياند.
امروز هنرمندان و انديشمنداني كه امضاي‌شان در پاي اين متن است، به صورتي نمادين اعلام مي‌كنند كه به اين تخريب گسترده و دهشتناك اعتراض فعال داشته و خواهند كوشيد اعتراض‌شان همراه با كنش ايجابي (و نه واكنش سلبي)، گامي در جهت جبران اين خوي ويرانگري باشد.
اميد كه كنش‌گري هنرمندان، با گام‌هايي عملي همراه باشد تا دست‌كم اين نابودي ناديده انگاشته نشود.»
