وزير راه و شهرسازي در حالي از مخالفت خود جهت بازگشايي حساب اماني پيش خريد مسكن تنها در بانك مسكن خبر داد كه به نظر مي‌رسد مديران بانك مسكن در نظر دارند با تسريع در افتتاح بازگشايي چنين حسابي در خرداد ماه، انحصار اين نوع حساب را نيز همچون پرداخت تسهيلات خريد مسكن در اختيار خود بگيرند.
به گزارش «جوان»، عباس آخوندي با بيان اينكه «من با محدود كردن افتتاح حساب‌هاي اماني نزد يك بانك مخالفم و پيش‌فروشنده بايد حق انتخاب هر يك از بانك‌هاي عضو شبكه بانكي به عنوان ميزبان حساب اماني را داشته باشد»، به‌طور تلويحي مخالفت خود را با انحصار طلبي‌هاي بانك مسكن جهت در اختيار قرار گرفتن افتتاح حساب اماني پيش فروش مسكن‌هايي كه اعلان عمومي مي‌شود، ابراز داشته است.
بانك مسكن و انحصارطلبي به نظر مي‌رسد بانك مسكن به عنوان تنها بانك تخصصي كه در بخش مسكن فعال است، يكبار ديگر با سد آزاد انديشي‌هاي وزير راه و شهرسازي در خصوص مباحث تخصصي اقتصادي روبه رو شده است چراكه پيش از اين نيز وزير راه و شهرسازي همزمان با در اختيار گرفتن سكان وزارت راه و شهرسازي مخالفت خود را با انحصارطلبي بانك مسكن در رابطه با پرداخت تسهيلات مسكن ابراز داشته و مدعي شده بود ساير بانك‌ها نيز بايد از حق پرداخت تسهيلات مسكن برخوردار باشند.
مسكن در ايران جزو كالاهاي پر ارزش به شمار مي‌آيد، اين در حالي است كه در قضبه قرار دادن پرداخت تسهيلات مسكن توسط بانك مسكن منافع كلان و قابل ملاحظه‌اي را براي اين بانك به همراه داشته است و اقتصاددان‌هاي آزاد انديشي چون آخوندي كه به اصل رقابت اعتقاد دارند رقيب نداشتن بانك مسكن را دليل گراني تسهيلات موجود در بخش مسكن ايران عنوان مي‌كنند و براين باورند انحصار پرداخت تسهيلات مسكن بايد يك روزي ازبانك مسكن سلب شود و اين بانك پيش از اينكه با رقباي خارجي در آينده رو به رو شود با ساير بانك‌هاي داخلي در اين خصوص رقابت كند.
آغاز افتتاح حساب از ابتداي خرداددر اين بين در حالي كه انتظار مي‌رفت امكان افتتاح حساب اماني پيش فروش مسكن كه اعلان عمومي مي‌شود براي همه بانك‌ها فراهم باشد بانك مسكن سعي كرده است با تهيه دستورالعمل‌هاي مربوط به افتتاح اين حساب اولين بانكي باشد كه در اين حوزه ورود پيدا مي‌كند و به نظر مي‌رسد حس انحصارطلبي بانك مسكن در اين بخش همچون ساير انحصار طلبي‌هاي اين بانك گل كرده است.
در اين بين مديرعامل بانك مسكن از آغاز افتتاح حساب اماني پيش‌فروش پروژه‌هاي ساختماني با اعلان عمومي، از ابتداي خرداد ماه يعني حدود پنج روز ديگر خبر داد تا اولين بانكي در كشور باشد كه در اين رابطه ورود پيدا مي‌كند و احتمالاً اين اقدام مقدمه‌اي باشد بر تنها بودن اين بانك در چنين فعاليتي. محمدهاشم بت‌شكن در خصوص وضعيت حساب اماني پيش‌فروش ساختمان، اظهار كرد: آيين‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هاي مرتبط با اين نوع حساب آماده شده و از ابتداي خرداد ماه مجوز افتتاح اين حساب به شعب ابلاغ مي‌شود.
مديرعامل بانك مسكن با بيان اينكه هر نوع پيش‌فروش مسكن و ساختمان كه اعلان عمومي شود، به بانك مسكن مربوط مي‌شود، گفت: اين بانك و كارشناسان آن بهترين ناظر براي نظارت بر روند پيشرفت پروژه و آزادسازي تدريجي پول‌هاي پيش‌خريداران به پيش‌فروشنده هستند.
آخوندي: به شدت پيگير اجراي طرح افتتاح حساب اماني پيش‌فروش مسكن هستم
از سوي ديگر گفتني است وزير راه و شهرسازي در سيزدهمين جلسه شوراي هماهنگي مسكن در اين نشست در خصوص افتتاح حساب اماني پيش‌فروش مسكن نزد بانك‌ها گفت: اين نوع حساب، مبحث بسيار مهمي است و وزارت راه و شهرسازي به شدت پيگير اجرايي شدن آن است. وقتي قرار است پيش‌فروش در بخش ساختمان به صورت اعلان عمومي اتفاق بيفتد، بايد بر اين نوع روش تأمين اعتبار، يك ناظر امين نظارت داشته باشد. آنچه در دنيا رواج دارد، افتتاح حساب اماني نزد بانك‌هاست.
عباس آخوندي با تأكيد بر اينكه بايد اين روش هم از سوي مسئولان بانك مسكن و هم مديران ارشد وزارت راه و شهرسازي به مردم و فعالان اقتصادي توضيح داده شود تا مفاسد اقتصادي متعدد گذشته در بخش پيش‌فروش مسكن و ساختمان ديگر تكرار نشود، اظهار كرد: در اين روش، بانك پيشرفت پروژه را كنترل كرده و به عنوان امانتدار مردم، پول‌ها را به تدريج در اختيار سازنده يا پيش‌فروشنده قرار مي‌دهد.
وي گفت: در پروژه‌هاي ساختماني كه به روش اعلان عمومي پيش‌فروش مي‌شوند، وجوه پيش‌خريداران نزد يك بانك به عنوان ناظر و امين و در قالب حساب اماني نگهداري مي‌شود و بر اساس توافق ميان سازنده و بانك و مطابق با جريان نقدينگي مورد نياز پروژه، منابع اين حساب آزاد مي‌شود، اين سازوكار امكان مشاركت بانك در فرآيند تأمين مالي پروژه از طريق اعطاي تسهيلات ساخت يا خريد را نيز تسهيل خواهد كرد.
وي با اشاره به نامه رسمي بانك مركزي در پاسخ استعلام وزارت راه و شهرسازي از نحوه گشايش حساب اماني در بانك‌ها كه تدوين دستورالعمل و آيين‌نامه‌هاي اين نوع حساب را به خود بانك‌ها واگذار كرده است، ادامه داد: من با محدود كردن افتتاح حساب‌هاي اماني نزد يك بانك مخالفم و پيش‌فروشنده بايد حق انتخاب هر يك از بانك‌هاي عضو شبكه بانكي به عنوان ميزبان حساب اماني را داشته باشد.
حساب اماني را بهتر بشناسيمحساب امين يا اماني يك ابزار پولي است كه توسط شخص ثالث در راستاي منافع طرفين معامله نگهداري مي‌شود و شامل هر چيز باارزشي مانند سند رسمي، اوراق بهادار و پول است كه شخص ثالث تا زمان ايفاي تعهدات طرفين معامله نزد خود نگهداري مي‌كند و به عبارتي اين ابزار پولي به منظور تضمين ايفاي تعهدات طرفين معامله نزد شخص حقيقي يا حقوقي ثالت است.
طرفين معامله اين توافقنامه را نزد شخص ثالثي مي‌سپارند و قبل از سپرده گذاري اين توافقنامه طرفين معامله تعيين مي‌كنند كه چه زماني اين سپرده آزاد خواهد شد و پس از انعقاد توافقنامه شرايط نگهداري و آزادسازي وجه نقد يا هرسند رسمي ديگري تنها با حضور تمام طرف‌هاي معامله امكانپذير است.
شخص ثالث در اين توافقنامه نقش نگهدارنده (متولي) سپرده را ايفا مي‌كند و نماينده طرفين معامله است (به عنوان مثال وجه نقد را از خريدار گرفته و به فروشنده مي‌دهد و كالا را از فروشنده گرفته و به خريدار مي‌دهد) و به عنوان يكي از طرفين توافقنامه نيست و از اين‌رو حق تغيير مفاد توافقنامه را نداشته و نبايد در صورت توافق طرفين مانع از ايجاد تغييرات در توافقنامه شود. متولي سپرده موظف به انجام وظايفي است كه بر اساس اعتماد به او واگذار شده است و در برابر ارائه اين خدمات كارمزدي را از طرفين دريافت مي‌كند.
معمولاً زمان، نقش اصلي در اين توافقنامه‌ها را دارد و هريك از طرفين معامله درصورت تأخير در ايفاي تعهداتشان، جريمه‌اي به ميزان سپرده‌شان در توافقنامه متحمل خواهند شد.
در پايان بايد عنوان داشت انحصار افتتاح حساب اماني در رابطه با پيش فروش مسكن مي‌تواند براي هر بانكي كه چنين انحصاري را در دست داشته باشد، منافع قابل ملاحظه‌اي به همراه آورد، از اين رو انتظار مي‌رود بانك مركزي و شوراي پول و اعتبار افتتاح اين حساب را در تمامي بانك‌هاي موجود در كشور جايز اعلام كنند، نه اينكه اين امتياز فقط و فقط در اختيار يك نهاد آن هم بانك مسكن قرار گيرد.
