
وزراي خارجه ايران و امريكا براي اولين بار بعد از صدور بيانيه لوزان در محل اقامت سفير ايران در نيويورك ملاقات كردند؛ ملاقاتي كه بعد از آن، جان كري گفت: ايران و 1+5 بيش از هرموقع ديگري طي 12 سال گذشته به توافق تاريخي نزديك شدهاند. محمد جواد ظريف نيز گفت كه نگرانيهاي خود در باره بحثهاي مطرح شده در كنگره امريكا را با كري در ميان گذاشته و او نيز «اطمينان داده كه اگر توافقي حاصل شود، دولت امريكا متعهد به اجراي توافق خواهد بود.» با اين حال سناتورهاي تندرو امريكايي بعد از يك سكوت دو هفته اي، يك بار ديگر ساز مخالفت با توافق هستهاي را كوك كرده و قصد دارند الحاقيههايي مانند «لزوم به رسميت شناختن اسرائيل» را در توافق احتمالي با ايران بگنجانند. جداي از كنگره امريكا، سخنان ديروز يوكيو آمانو مديركل آژانس هم نشان داد او از اينكه طرف ايراني با بيتوجهي پنهان خود، به سمت توافق با 1+5 پيش ميرود چنان خرسند نيست. آمانو مدعي شد ايران اجراي توافق پاييز 1392 درباره فعاليتهاي نظامي گذشته را كنار گذاشته است ولي او نخواهد گذاشت اين توافق كنار گذاشته شود.
به گزارش «جوان»، ملاقات حدوداً 5/1ساعته دوشنبه شب كري با ظريف در محل اقامت سفير ايران در نيويورك، توأم بود با خوشبيني هر دو طرف به توافق هستهاي احتمالي تا تيرماه 1394. جان كري بعد از ملاقات با ظريف گفت كه ايران و گروه 1+5 بيش از هر زمان ديگري به دستيابي به يك توافق جامع هستهاي نزديك هستند. وزير خارجه امريكا كه براي ملاقات با ظريف به محل اقامت سفير ايران در سازمان ملل در نيويوك رفته بود، گفت: ما و دوستانمان در گروه 1+5 بهعلاوه ايران به راهحلهايي رسيدهايم كه در صورت نهايي و اجرا شدن تمام راههاي ايران براي دستيابي به مواد هستهاي لازم براي ساخت سلاح هستهاي را مسدود خواهد كرد. كري گفت: اگر اين مذاكرات با موفقيت به پايان برسد، بار ديگر ثابت خواهد كرد ديپلماسي بهتر از درگيري است. كري البته اين را تأييد كرد كه «كارهاي سخت هنوز به اتمام نرسيده و برخي مسائل اساسي حل نشده باقي ماندهاند» اما تأكيد كرد: «ما در حقيقت بيش از هر زمان ديگري به توافق خوبي كه دنبالش بوديم نزديك هستيم. اگر به آن دست پيدا كنيم جهان امنتر خواهد بود.» وزير خارجه اوباما بار ديگر تأكيد كرد كه مذاكره با ايران را بر اساس اعتماد به ايران انجام نميدهد: «ما همواره گفتهايم هر توافقي با ايران بر اساس وعدهها و گفتهها نيست بلكه بر شواهد استوار خواهد بود. اين توافق علاوه بر اين بر راستيآزمايي كه مركز اصلي روند انپيتي و آژانس بينالمللي انرژي اتمي است بنا خواهد شد.» محمدجواد ظريف نيز بعد از اين ملاقات گفت كه نگرانيهاي ايران از بحثهاي مطرح شده در داخل امريكا را با جان كري در ميان گذاشته و از كري در اين باره اطمينان دريافت كرده است: «در اين ديدار هيئت امريكايي بار ديگر به ما اطمينان داد كه اگر توافقي حاصل شود، دولت امريكا متعهد به اجراي توافق خواهد بود.» وزير امور خارجه در مورد مباحث مطرح شده با طرف امريكايي درباره مصوبه اخير كميته روابط خارجي سناي امريكا گفت: «آنچه ما از دولت امريكا و ساير دولتها توقع داريم، اين است كه به تعهدات بينالمللي خود پايبند باشند و يك بار ديگر آقاي كري تكرار كرد كه اگر به توافق برسيم، امريكا بخش مربوط به خودش از توافق را اجرا خواهد كرد، البته مقررات داخلي دارند كه مسئوليت خود آنهاست كه پيگيري كنند.» ظريف در پاسخ به سؤال ديگري كه علت حضور جان كري در محل اقامت وزير خارجه ايران را جويا شد، افزود: ما از ابتدا با طرفهاي مذاكره قرارمان اين بوده است كه يك نوبت ما مهمان آنها باشيم و يكبار آنها مهمان ما.
به گفته ظريف، اين بار نوبت طرف امريكايي بوده كه به محل تعيين شده براي مذاكرات از طرف ايران بيايد: « با توجه به اينكه بنده در رزيدانس سفير ايران اقامت دارم، از اين محل استفاده كرديم، كما اينكه نوبت قبل ما به هتل اقامت آنها رفتيم و دفعه ما قبل آن، آنها آمدند، اين روشي بود كه ما تا به حال ادامه دادهايم و اتفاق جديدي نيفتاده است.»
سنا همچنان ساز مخالف ميزند
در وراي ديپلماسي رفت و برگشتي ظريف و كري، سناتورهاي امريكايي از ديروز بررسي طرح «نظارت بر توافق هستهاي ايران- 2015» را به طور رسمي شروع كردند. اين طرح كه از چند ماه قبل از طرف «منندز- كروكر» به جريان افتاده، حدود دو هفته قبل با مصالحه كاخ سفيد و سنا، در كميته روابط خارجي سناي امريكا با رأي 19- 0 تأييد و براي بررسي و تصويب نهايي به صحن سنا آمد. سناتورهاي امريكايي قبول كرده بودند موضوعات غيرهستهاي از جمله قرار گرفتن «به رسميت شناختن اسرائيل» به عنوان بخشي از توافق با ايران و همچنين «موظف شدن اوباما به اعلام عدم حمايت ايران از تروريسم» را از نسخه اوليه اين طرح حذف كنند و در ازاي آن، باراك اوباما رئيسجمهور امريكا نيز گفت اين طرح را وتو نخواهد كرد ولي از چند روز قبل چند سناتور امريكايي افزودن پيشنهادهاي جنجالي در قالب الحاقيهها را دوباره مطرح كردهاند.
آمانو: كنار نميگذارم!
ديروز بعد از ملاقات ظريف با يوكيو آمانو در حاشيه كنفرانس مرور NPT، مشخص شد كه آژانس نيز از روند فعلي مذاكرات ايران با 1+5 كه باعث توجه كمتر به توافق پاييز 1392 براي بررسي مسائل گذشته برنامه هستهاي ايران شده، چندان خرسند نيست. ظريف در ملاقات با آمانو گفت كه اعتبار آژانس در فرآيند مذاكرات هستهاي ميان ايران و گروه 1+5 در معرض آزمايشي جدي قرار دارد و موفقيت در آن نيازمند توجه بيشتر مقامات آژانس و برداشتن گامهاي عملي و جدي در اين باره است ولي لحن آمانو در گفتوگو با شبكه سيبياس نشان داد كه او چندان از روند فعلي خرسند نيست. البته آمانو مانند خيليهاي ديگر گفت كه نسبت به حصول يك توافق هستهاي جامع ميان ايران و گروه 1+5 تا پايان ماه ژوئن اميدوار است ولي تأكيد كرد كه بهرغم پيشرفتهاي حاصل شده ميان ايران و قدرتهاي جهاني در خصوص برنامه هستهاي تهران، آژانس هنوز در انتظار همكاري كامل ايران در زمينه مسائل گذشته به سر ميبرد. آمانو ادامه داد: ايران هنوز نگرانيهاي قبلي آژانس در خصوص ابعاد نظامي در فعاليتهاي هستهاي گذشتهاش را برطرف نكرده است. وي همچنين گفت: اگرچه دو طرف توانستند در آگوست 2013 براي شفافسازي در خصوص اين مسائل به يك توافق دست پيدا كنند اما پيشرفتها از آن زمان تاكنون محدود بوده است. آمانو در ادامه اين گفتوگو با تكرار ادعاهايش مبني بر وجود برخي ابهامات در فعاليتهاي هستهاي گذشته ايران، بيان كرد: يكي از مشكلات يا دلايلي كه ما نميتوانيم اطمينان دهيم همه چيز در ايران براي اهداف صلحآميز است اين است كه نميتوانيم يك ابزار راستي آزمايي قوي را به كار ببريم. وي تأكيد كرد: اجراي پروتكل الحاقي براي اينكه از فعاليتهاي هستهاي ايران اطمينان يابيم، ضروري است. آمانو همچنين گفت: ايران ممكن است گفتوگوها درباره فعاليتهاي نظامي گذشته را كنار بگذارد اما كنارهگيري از اين روند يك گزينه و يك راهحل نيست. آنها ميدانند كه من چنين كاري نخواهم كرد.