وقتي يك فيلم از سوي تهيه‌كننده بايكوت مي‌شود يعني مهم‌ترين حامي براي ديده شدن را از دست مي‌دهد. اين اتفاق براي «روباه» افتاد تا فيلم در فروش شكست بخورد؛ شكستي كه البته براي تهيه‌كننده اهميتي ندارد چون منفعت مالي او از پيش تأمين شده است.
«روباه» بهروز افخمي، كه پر بحث‌‌ترين فيلم اين روزهاي سينماي ايران در رسانه‌‌هاست، پس از مواجهه با بي‌مهري فراوان در سي و سومين جشنواره فيلم فجر، 27 اسفند 93 (يك هفته ديرتر از چهار رقيب خود) در سبد پنج گانه اكران نوروزي 94 سينماي ايران قرار گرفت و حالا با رسيدن به كف فروش، زودتر از ساير فيلم‌ها از پرده نمايش، پايين مي‌آيد.
اين در حالي است كه اين فيلم از سوي جبهه رسانه‌اي سينماي انقلاب و برخي ديگر از منتقدان، به عنوان فيلم برتر انتخاب شد و بسياري پيش‌‌بيني مي‌كردند «روباه» مي‌تواند در جذب مخاطب اقبال بالايي داشته باشد. زيرا پس از سال‌ها، گونه جاسوسي – حادثه‌اي با روايت داستان اتفاقات واقعي رخ داده براي يك مأمور سازمان اطلاعات نظامي ارتش اسرائيل حاضر در ايران با هدف جاسوسي و ترور يكي از دانشمندان هسته‌اي كشورمان، بر پرده سينماها مي‌آمد. از سال 1382 كه موضوع انرژي هسته‌اي ايران در فهرست اخبار مهم داخلي و بين‌المللي قرار گرفت، 14 سال مي‌گذرد. موضوعي كه در اين سال‌ها، ابعاد وسيعي پيدا كرده و تا امروز هم، ادامه دارد اما از ميان همه حواشي و اتفاقات ريز و درشت پرونده هسته‌اي ايران، ترور تعدادي از دانشمندان كشورمان، از همه ناجوانمردانه‌تر و مظلومانه‌تر بود.
اين يكي از بحث‌‌هاي قديمي در بين كارشناسان سينماست كه جاي خالي موضوعات و مسائل برخاسته از متن زندگي مردم، همواره بر پرده سينماهاي ايران احساس مي‌شده و مطالبه هميشگي مردم از سينماگران بوده است. در اين فضا ساخت فيلم روباه، از آن جهت اميدواركننده مي‌نمود كه تلاقي دو سوژه مهم و مردمي «پرونده هسته‌اي ايران» و «شهداي ترور» بود. همه اينها اما باعث فروش بالاي «روباه» نشد. سؤالي كه مطرح مي‌شود اين است كه چه عواملي در فروش يك فيلم سينمايي مؤثر هستند؟ پاسخ روشن است: موضوع و داستان فيلم، عوامل توليد فيلم (كارگردان، بازيگران و...)، انواع تبليغات (تلويزيوني، شهري و...)، شركت پخش‌كننده، تعداد سينماهاي اكران‌كننده، اكران‌هاي جانبي (اكران در دانشگاه‌ها، سالن‌هاي غيرسينمايي و...)، فضاسازي رسانه‌اي (رسانه‌هاي مجازي، مكتوب و...) و...
اما آنچه از همه مهم‌تر مي‌نمايد و عملاً پيش‌نياز موارد فوق است، دغدغه و اراده سرمايه‌گذار و تهيه‌كننده فيلم است. چه آن كه سينماي ايران با تجربه‌هاي پيشين خود نظير اكران خانه‌اي كنار ابرها، زندگي جاي ديگري است و... ثابت كرده كه اگر تهيه‌كننده‌اي نخواهد فيلمش در معرض اقبال و ديد مردم قرار گيرد قطعاً اين اتفاق خواهد افتاد و هيچ عامل ديگري نمي‌تواند در مقابل اراده او در زمين زدن فيلم بايستد و بي‌ترديد فيلم، در فروش مردمي با شكست روبه‌رو مي‌شود. اكنون بايد روباه را در كنار تجارب اين چنيني سينماي ايران قرار دهيم. فيلمي كه بنياد سينمايي فارابي، سازمان انرژي اتمي و محمد پيرهادي سرمايه‌گذاران و تهيه‌كننده‌اش بود.
از سرمايه‌گذاران دولتي فيلم انتظاري براي تلاش در جهت بازگشت سرمايه نمي‌رود – هرچند اين عدم تلاش، تعجب برانگيز است - اما در اين ميان، انگيزه تهيه‌كننده از اين رخداد چيست؟ آيا تعمدي در كار است؟ روباه به رغم برخورداري از عمده پارامترهاي مذكور كه مهم‌ترين آن، داستان جذاب آن بود، فروش پاييني كسب كرد كه بي‌ترديد، عدم تلاش براي تبليغات، برگزاري اكران‌هاي جانبي و... متوجه شخص تهيه‌كننده آن – محمد پيرهادي - است كه بايد در قبال آن پاسخگو باشد.
وقتي يك فيلم از سوي تهيه‌كننده بايكوت مي‌شود يعني مهم‌ترين حامي براي ديده شدن را از دست مي‌دهد. از تبليغات بي‌بهره مي‌ماند، اكران‌هاي ويژه و فرصت نقد و بررسي را از دست مي‌دهد و سينماهاي كمي نصيبش مي‌شود و همه اين اتفاقات براي روباه افتاد تا فيلم در فروش شكست بخورد. شكستي كه البته براي تهيه‌كننده اهميتي ندارد چون از پيش سود خود را تأمين شده مي‌بيند. شايد سينماي ايران تنها سينمايي است كه به رغم مطرح شدن در سطح دنيا از اصول صنعت بين‌المللي سينما پيروي نمي‌كند و سود و منفعت در آن در گرو توليد است و نه استقبال مخاطب و فروش. بديهي است تا زماني كه اين سيكل معيوب ادامه داشته باشد، شاهد اين چنين تجاربي خواهيم بود. «روباه» نه اولين فيلم اين چرخه است و نه آخرين آن.
